فشار خون
فشار خون چیست؟
فشار خون-سرخرگها خون را از قلب به دیگر نقاط بدن می‌رسانند. برای آنکه خون بتواند در این عروق به جریان در آید، نیاز به فشار مناسبی دارد. این فشار جریان خون در سرخرگهای بدن یعنی فشاری که در هر انقباض عضله قلب در اثر برخورد خون به دیواره سرخرگ وارد می‌شود، فشار خون نام دارد. هنگامی که سرخرگهای بزرگ ، قابلیت ارتجاع و استحکام طبیعی خود را از دست بدهند و عروق کوچک ، نیز باریکتر شوند، فشار خون بالا می رود. قلب همانند یک پمپ با انقباض و استراحت خود ، خون را به داخل عروق می‌فرستد. در زمانهای مختلف مراحل این پمپاژ ، فشار خون در سرخرگها تغییر می‌نماید.
بالاترین میزان فشار خون ، “فشار سیستولیک” است که همان فشاری است که به موقع انقباض ماهیچه قلب باعث می‌شود تا خون از قلب به سایر نقاط بدن برسد. کمترین میزان فشار خون ، “فشار دیاستولیک” است که فشار بین ضربانهای قلب محسوب می‌شود و مربوط به زمانی است که قلب در حالت استراحت است.فشار خون بر حسب میلیمتر جیوه (mmhg) اندازه گیری می‌شود. میزان فشار خون بر پایه دو عدد نشان داده می‌شود. نخستین عدد مربوط به فشار سیستولیک یا ماکزیمم و دومی مربوط به فشار دیاستولیک یا مینیمم است. معمولا یک فشار خون متعادل زیر mmhg 85/140 است. (140 فشار سیستولیک و 85 فشار دیاستولیک). اگر فردی دچار بیماری دیابت باشد، فشار خون وی می بایست کمتر از mmhg 80/130 باشد.
شرح بیماری فشار خون بالا
بیماری فشار خون بالا-فشار خون بالا عبارت است از افزایش فشار وارده از جریان خون به دیواره رگ‌های خونی. فشار خون بالا گاهی «کشنده بی‌سر و صدا» نامیده می‌شود زیرا تا مراحل انتهایی اکثراً فشار خون بالا هیچ علامتی ندارد. توجه داشته باشید که فشار خون بطور طبیعی در اثر استرس و فعالیت بدنی بالا می‌رود، اما فردی که دچار بیماری فشار خون بالا است، به موقع استراحت نیز فشار خونش بالاتر از حد طبیعی است. رژیم‌های نادرست غذایی ، استفاده زیاد غذاهای چرب و پرنمک ، بی‌تحرکی و زندگی ماشینی از جمله عوامل مستعد کننده برای ابتلا به بیماری فشار خون بالا است.
علایم شایع فشار خون بالا:
بسیاری از اشخاص که دچار فشار خون بالا هستند، احساس بیماری ندارند و حال عمومی آنان خوب است. 15% اشخاص سن بالا دارای فشار خون هستند و خودشان خبر ندارند. در مواردی که فشار خون خیلی بالا می رود، سردرد و بعضی وقت ها نیز تنگی نفس و خونریزی از بینی رخ می دهد. با این وجود تنها راه تشخیص فشار خون بالا ، اندازه گیری میزان فشار خون است.علایم سردرد و سرگیجه ، خواب‌آلودگی ، گیجی ، کرختی و مور مور شدن در دستها و پاها ، سرفه خونی؛ خونریزی از بینی و تنگی نفس شدید مربوط به بالا رفتن فشار خون بطور بحرانی هستند.
علل فشار خون بالا
علل فشار خون بالا-از هر ده نفر مبتلا به فشار خون بالا ، در نه نفر آنان ، یعنی 90% دلیل دقیق برای فشار خون شناخته نشده است که نوع اولیه پرفشاری خون نامیده می‌شود.
در تعداد کمی از اشخاص مبتلا به فشار خون بالا (نوع ثانویه پرفشاری خون) عواملی همچون تنگ شدن سرخرگ کلیوی و یا اختلال در تولید هورمونهای مترشحه از غدد فوق کلیوی ، بیماریهای بافت کلیه در ایجاد بیماری نقش دارند. و یا بعضی اوقات ، بعضی داروها مثل داروهایی که برای درمان آرتریت و یا افسردگی استفاده می‌شود، باعث افزایش فشار خون می‌گردد.
عوامل مستعد کننده بیماری فشار خون بالا
-سن بالای 60 سال: تحقیقات نشان داده است که صدمه دیدن سلولهای کلیوی intimal fibroplasias مهمترین دلیل ابتلا به فشار خون در اشخاص مسن می‌باشد. خوبترین راه برای پیشگیری صدمه دیدن سلولهای کلیوی اصلاح رژیم غذایی و استفاده از میوه‌ها و سبزیجات و دانه‌های کامل غلات و حبوبات و مغزها و دانه‌ها و خودداری از استفاده دانه‌های تصفیه شده و بدون پوسته غلات و پیشگیری از افزایش وزن می‌باشد.
-چاقی و اضافه وزن
-سیگار کشیدن
-استفاده الکل
-رژیم غذایی شامل نمک یا چربی اشباع شده زیاد و عدم استفاده میوه و سبزی
-کم تحرکی و نداشتن فعالیت بدنی کافی
-استرس
-عوامل ژنتیکی: اگر یکی از والدین و یا هر دو دچار فشار خون بالا باشند، خطر ابتلای فرد به فشار خون زیادتر است. سابقه خانوادگی فشار خون بالا ، سکته مغزی ، حمله قلبی یا -نارسایی کلیه
-استفاده قرصهای ضد حاملگی ، استروییدها و بعضی از انواع داروهای مهارکننده اشتها یا -دکونژستانت‌ها
پیشگیری از بیماری پر فشاری خون
ـبرای پیشگیری از ابتلا به بیماری فشار خون بالا ،وزنتان را کنترل نمایید. اگر اضافه وزن دارید، رژیم بگیرید. کم کردن حتی یک کیلوگرم از وزنتان هم برای کم شدن فشار خون سودمند است.
فشار خون
ـ مرتب ورزش نمایید. 30 دقیقه ورزش در هر روز خوبترین راه مبارزه با پرفشاری خون است.
ـ استفاده روزانه نمک را کم نمایید (حدود 1 قاشق چای‌خوری). سدیم علاوه بر نمک در بسیاری از غذاهای بسته‌بندی شده ، نوشابه‌های گازدار ، جوش شیرین و بعضی شربت معده‌ها وجود دارد. برای آگاهی یافتن از مقدار سدیم بکار رفته در مواد غذایی برچسب آنها را قبل از استفاده به دقت مطالعه نمایید. اگر می‌خواهید از مواد جایگزین سدیم استفاده نمایید، حتماً با پزشک مشورت نمایید؛ زیرا بعضی از این مواد برای همه اشخاص مناسب نیستند.
ـبرای پیشگیری از ابتلا به بیماری فشار خون بالا،از رژیم غذایی شامل میوه و سبزیجات زیاد ، لبنیات کم‌چرب و غذاهای شامل پتاسیم نظیر دانه‌های سبوس‌دار و خشکبار استفاده نمایید. به نظر می‌رسد پتاسیم از پرفشاری خون پیشگیری می‌نماید. استفاده 3500 میلیگرم پتاسیم در روز توصیه می‌شود.
ـ از استفاده مشروبات الکلی بپرهیزید.
_در نظر داشته باشید که فشار خون را در برنامه تستهای 6 ماهه خود قرار دهید.
_اگر سابقه خانوادگی فشار خون بالا وجود داشته باشد، فشار خون می بایست مرتباً کنترل شود.
ـ اگر باردار هستید، مرتب برای معاینه پیش از زایمان به مراکز درمانی مراجعه نمایید تا مراقب بهداشت بتواند به پرفشاری احتمالی خون پی ببرد و به موقع کنترل نماید.
ـ اگر از قرصهای ضدبارداری شامل استروژن استفاده می‌نمایید یا تحت هورمون درمانی هستید، فشار خونتان را مرتب کنترل نمایید.
– اگر فشار خون بالا زود تشخیص داده شود، تغییر رژیم غذایی ، ورزش ، کنترل استرس ، ترک دخانیات ، ننوشیدن الکل ، و دارو معمولاً سبب پیشگیری از بروز عوارض می‌شود.
عوارض فشار خون بالا
عوارض فشار خون بالا-سکته مغزی ، حمله قلبی ، نارسایی احتقانی قلب و ورم ریه ، نارسایی کلیه و صدمه چشمی و مشکل بینایی از عوارض اصلی فشار خون بالا هستند. می بایست دانست که هرچه فشار خون بالاتر باشد، میزان امید به زندگی پایینتر خواهد بود. در افرادی که دچار فشار خون بالا هستند، میزان ابتلا به سکته مغزی و حمله قلبی زیادتر خواهد بود. اگر فشار خون بالا به زمان طولانی بدون درمان باقی بماند، شاید نارسایی کلیوی رخ دهد و یا حتی به بینایی صدمه وارد شود. در ضمن امکان دارد که قلب بطور غیر طبیعی بزرگ شده و کارایی آن کم شود که چنین وضعیتی قادر هست منجر به نارسایی قلبی و اختلال در پمپاژ خون توسط قلب شود.
اگر فشار خون بالا درمان گردد آن گاه از خطر ابتلا به حملات قلبی کاسته خواهد شد. از لحاظ اپیدمیولوژی ، از هر ده مرد ، چهار نفر و از هر ده زن ، سه زن دچار فشار خون بالا هستند. و در حدود یک سوم از کسانی که دچار چنین وضعیتی هستند تحت درمان نمی‌باشند و تندرستی آنان در معرض خطر است. فشار خون بالا از ابتدایی‌ترین فاکتورهای خطرناک برای بروز بیماریهای قلبی و سکته است. طبق آمارهای جهانی، از هر 5 مورد نارسایی قلبی در زنان، 3 مورد به‌علت کنترل نکردن پرفشاری خون ایجاد می‌شود.فشار خون بالا به کلیه‌ها صدمه می‌رساند و باعث نارسایی کلیوی ، سکته مغزی ، حمله قلبی و بیماریهای مرگبار دیگری می‌شود. همچنین ، زنانی که علاوه بر پرفشاری خون به بیماری دیابت مبتلا هستند به مراتب زیادتر از سایرین به نارسایی کلیوی و سکته مغزی دچار می‌شوند.
درمان فشار خون بالا
درمان فشار خون بالا-بررسیهای تشخیصی ممکن است شامل آزمایش خون ، نوار قلب ، آنژیوگرافی (عکسبرداری از عروق با کمک تزریق ماده حاجب و تاباندن اشعه ایکس) و نیز سایر عکسبرداریها باشد.
اهداف درمان با توجه به ویژگیهای هر فرد تعیین خواهند شد و ممکن است شامل کم کردن وزن ، ترک دخانیات ، برنامه ورزش مناسب و تغییر شیوه زندگی برای کم شدن استرس باشند.
گرفتن فشار خون خودتان را فرا بگیرید و روزانه فشار خون را اندازه‌گیری نمایید.
در صورتی که اقدامات محافظه‌کارانه اثر نداشته باشند، با استفاده از داروهای ضد فشار خون می‌توان فشار خون را پایین آورد.از استفاده داروهای سرماخوردگی و سینوزیت خودداری نمایید. این داروها شامل افدرین و پسودوافدرین هستند که سبب افزایش فشار خون می‌شوند.
پیگیری اشخاص فشار خون بالا
اندازه گیری میزان فشار خون و معاینه قفسه سینه بطور معمول صورت می‌گیرد. در ضمن، چشمها به دستگاه مخصوصی معاینه می‌شود و موقعیت عروق شبکیه چشم نیز بررسی می‌گردد. فشار خون بالا قادر هست باعث صدمه عروق شبکیه گردد.
فعالیت الکتریکی و ریتم قلب توسط الکتروکاردیوگرام (ECG) یا نوار قلب بررسی می‌شود. آزمایش خون جهت اندازه‌گیری میزان کلسترول و قند خون نیز حائز ارزش است. میزان بالای کلسترول و قند خون ، خطر ابتلا به بیماریهای قلبی را افزایش می‌دهد. آزمایش ادرار نیز برای بررسی موقعیت کلیه‌ها ارزش دارد. فشار خون بالا می‌تواند در عملکرد کلیه‌ها اختلال ایجاد نماید. رادیوگرافی قفسه سینه می‌تواند در بررسی موقعیت بیماری تاثیرگذار باشد…/daneshnameh.roshd.ir
آخرین دیدگاه‌ها