علل، علایم و درمان سیستیت مکرر در زنان (التهاب مثانه مکرر)

سیستیت در زنان

عفونت ادراری مکرر در زنان، علل و درمان

سیستیت (sis-TIE-tis) اصطلاح پزشکی برای التهاب مثانه است. التهاب زمانی است که قسمتی از بدن شما متورم و داغ باشد. همچنین قادر هست دردناک باشد. در زیادتر مواقع، سیستیت زمانی اتفاق می افتد که عفونت ناشی از باکتری وجود داشته باشد. به این عفونت مجاری ادراری (UTI) می گویند. ابتلا به عفونت مثانه قادر هست دردناک و آزاردهنده باشد. اگر عفونت به کلیه های شما سرایت نماید، قادر هست به یک مشکل جدی برای تندرستی تبدیل شود.

سیستیت همچنین شاید در عکس العمل به بعضی داروها یا پرتودرمانی رخ دهد. مواردی که گاهی مثانه را تحریک می کنند، مثل محصولات بهداشتی، ژله اسپرم کش یا استفاده طولانی زمان از کاتتر نیز قادر هستند منجر به التهاب مثانه شوند. سیستیت همچنین قادر هست به عنوان عارضه یک بیماری دیگر رخ دهد.

درمان معمول سیستیت ناشی از باکتری، استفاده داروهای آنتی بیوتیکی است. درمان سایر انواع سیستیت به دلیل آن بستگی دارد.

سیستیت مکرر در زنان

حملات مکرر سیستیت در زنان  

پزشکان عفونت مکرر را به عنوان سه عفونت جداگانه اثبات شده در یک سال یا دو مورد در شش ماه تعریف می کنند. در بسیاری از موارد هیچ علت آشکاری وجود ندارد که یک زن دچار حملات مکرر سیستیت شود.

شماری گزینه درمانی وجود دارد که می بایست در نظر گرفته شود. این شاید درمان سریع هر دوره با یک دوره کوتاه آنتی بیوتیک، یک دوز کم با نظم آنتی بیوتیک طولانی زمان، یا استفاده یک دوز آنتی بیوتیک پس از رابطه جنسی (اگر به نظر می رسد رابطه جنسی سبب ایجاد دوره های سیستیت می گردد) باشد. اطلاعات زیادتر در مورد سیستیت را قادر هستید در نوشته جداگانه ای به نام التهاب مثانه (سیستیت) بخوانید.

برای چه بعضی از زنان دچار التهاب مثانه مکرر می شوند؟

بدن شما دفاعی برای پیشگیری از ایجاد سیستیت توسط میکروب ها (باکتری ها) دارد. مخاط اطراف واژن و دهانه مجرای ادرار کمی اسیدی است که از تکثیر باکتری ها پیشگیری می نماید. اگرچه باکتری ها شاید در ادرار رشد کنند، اما مثانه خود را به طور با نظم تخلیه می نمایید که ادرار را خارج می نماید. همچنین، سلول هایی که مجرای ادرار و مثانه شما را پوشانده اند در برابر باکتری ها مقاومت دارند.

در زیادتر موارد، هیچ علت آشکاری برای برگشت سیستیت وجود ندارد. معمولاً هیچ مشکلی در مثانه یا سیستم دفاعی (ایمنی) شما وجود ندارد که بتوان آن را شناسایی نمود. شاید تغییر جزئی در توانایی بدن برای مقاومت در برابر باکتری هایی که وارد مثانه می شوند و سبب عفونت می شوند وجود داشته باشد. تغییر جزئی در سیستم دفاعی بدن شاید تعادل را به نفع باکتری ها برای ایجاد عفونت تغییر دهد. (به همین ترتیب، بعضی اشخاص زیادتر در معرض سرماخوردگی، گلودرد و غیره به نظر می رسند).

برای بعضی از زنان، یکی از موارد زیر شاید سبب ایجاد سیستیت شود:

• مشکلات مثانه یا کلیه شاید منجر به عفونت زیادتر شود. به عنوان مثال، سنگ کلیه، یا شرایطی که سبب تجمع ادرار و تخلیه مناسب آن نمی شود. در صورت مشکوک بودن به مشکل، پزشک شاید آزمایشاتی را ترتیب دهد.

• داشتن رابطه جنسی احتمال ابتلا به سیستیت را در بعضی از زنان افزایش می دهد.

• انتخاب روش پیشگیری از بارداری: استفاده از دیافراگم و اسپرم کش شاید سیستیت را زیادتر نماید.

• هورمون ها: واژن، مثانه و مجرای ادرار به ماده شیمیایی (هورمون) به نام استروژن جواب می دهند. بعد از یائسگی ، زمانی که سطح استروژن در بدن کم شدن می‌یابد، بافت‌های این اندام‌ها نازک‌تر، ضعیف‌تر و خشک‌تر می‌شوند. این تغییرات قادر هست خطر ابتلا به سیستیت مکرر را افزایش دهد. سیستیت نیز در دوران بارداری به علت تغییرات در دستگاه ادراری شایع تر است.

پیشگیری از سیستیت مکرر در زنان

برای پیشگیری از سیستیت چه کاری قادر هستم انجام دهم؟

متأسفانه هیچ مدرکی مبنی بر اینکه تغییر سبک زندگی واقعاً به پیشگیری از سیستیت کمک می نماید وجود ندارد. به طور سنتی، پزشکان نوشیدن مقدار بسیاری مایعات برای دفع میکروب ها (باکتری ها) و نوشیدن آب زغال اخته را توصیه می کنند. با این حال، هیچ مدرکی وجود ندارد که این تفاوت ایجاد نماید.

محققان همچنین در حال مطالعه تاثیرات پروبیوتیک ها بر پیشگیری از سیستیت هستند، اما در حال حاضر شواهد کافی برای دانستن اینکه آیا آنها نیز سودمند هستند یا خیر وجود ندارد. تغییرات دیگر، مثل روش پاکیزه کردن خود و پوشیدن لباس زیر نیز تفاوتی ایجاد نکرده است. 

گزینه های درمانی سیستیت عود کننده چیست؟

خوددرمانی سریع هر دوره سیستیت

معمولاً برای درمان حملات سیستیت مکرر به داروهای آنتی بیوتیکی نیاز است. اگر علائم شما خفیف است، معمولاً توصیه می گردد که منتظر نتایج آزمایش ادرار خود باشید تا ببینید با کدام آنتی بیوتیک ها می بایست درمان شوید. با این حال، اگر علائم شما زیاد است ، می بایست آنتی بیوتیک را بدون هیچ تاخیری آغاز نمایید.

برای بعضی از زنان مقداری آنتی بیوتیک تجویز می گردد تا در حالت آماده باش باشند. بعد از آن می‌توانید به محض آغاز علائم، دوره سیستیت را بدون نیاز به صبر کردن برای مراجعه به پزشک درمان نمایید. یک دوره سه روزه آنتی بیوتیک درمان معمول برای هر دوره سیستیت است. آنتی بیوتیک هایی که معمولا مورد استفاده قرار می گیرند عبارتند از تری متوپریم و نیتروفورانتوئین.

در حالت ایده‌آل، می بایست قبل از آغاز استفاده هر گونه آنتی‌بیوتیک ، یک نمونه ادرار میان جریان (MSU) برای ارسال به آزمایشگاه انجام دهید. اگر علائم در عرض چند روز برطرف نشد یا بدتر شد، می بایست به پزشک مراجعه نمایید.

پیشگیری با استفاده آنتی بیوتیک

این بدان معناست که دوز پایین آنتی بیوتیک را به طور با نظم استفاده نمایید. یک دوز در هر شب معمولاً تعداد حملات سیستیت را کم شدن می دهد. معمولاً یک دوره شش ماهه آنتی بیوتیک داده می گردد.

اگر به طور با نظم آنتی بیوتیک استفاده نمایید، شاید همچنان حملات سیستیت داشته باشید، اما دوره ها می بایست خیلی کمتر باشد. اگر یک حمله رخ دهد، معمولاً توسط یک میکروب (باکتری) ایجاد می گردد که به آنتی بیوتیکی که شما به طور مرتب استفاده می نمایید مقاوم است. نمونه ادرار برای بررسی اینکه کدام باکتری سبب بروز سیستیت می گردد، ضروری است. سپس شاید نیاز به تغییر موقت به یک آنتی بیوتیک دیگر داشته باشید.

درمان التهاب مثانه مکرر

اگر یائسگی را پشت سر گذاشته اید، استروژن واژینال شاید یک گزینه باشد

اگر یائسگی را پشت سر گذاشته اید و آخرین دوره طبیعی خود را داشته اید (بعد از یائسگی)، سطح هورمون های شما کم شدن می یابد. همانطور که قبلا توضیح داده شد، این منجر به تغییراتی در واژن و مجرای ادرار می گردد که قادر هست شانس ابتلا به سیستیت مکرر و همچنین مشکلات دیگری مثل خشکی و رابطه جنسی دردناک را افزایش دهد.

نشان داده شده است که استروژن واژینال تعداد دفعات سیستیت را در زنان یائسه ای که به سیستیت مکرر مبتلا می شوند کم شدن می دهد. با این حال، به اندازه استفاده با نظم آنتی بیوتیک ها تاثیرگذار نیست. این قرص معمولاً به صورت قرص استرادیول که در شب دو بار در هفته وارد واژن می گردد یا به صورت حلقه ای که به طور پیوسته استرادیول آزاد می نماید و هر بار سه ماه در واژن می ماند استفاده می گردد. حتی در زنان یائسه که هیچ یک از علائم دیگر واژن را ندارند، قادر هست کمک نماید.

سیستیت مربوط به رابطه جنسی

بعضی از زنان در عرض یک روز یا زیادتر بعد از رابطه جنسی مستعد ابتلا به سیستیت هستند. این شاید تا حدی به علت حرکت های حین رابطه جنسی باشد که شاید میکروب ها (باکتری ها) را به داخل مثانه هل دهند.

همچنین شاید صدمه جزئی به لوله خروجی ادرار (مجرای ادرار) وارد شود. این صدمه جزئی سبب رشد باکتری ها می گردد. اگر واژن در حین رابطه جنسی خشک باشد این احتمال زیادتر است. در صورت استفاده از اسپرم کش ها یا ضد بارداری های دیافراگمی، مخاط طبیعی داخل و اطراف واژن نیز شاید غمگین شود. موارد زیر شاید احتمال ایجاد سیستیت بعد از رابطه جنسی را کم شدن دهد:

– پس از رابطه جنسی، برای تخلیه مثانه به توالت بروید.

– اگر واژن شما خشک است، در حین رابطه جنسی از ژل روان کننده استفاده نمایید.

– ثابت شده است که استفاده یک دوز آنتی بیوتیک در عرض دو ساعت بعد از رابطه جنسی، احتمال ابتلا به سیستیت را کم شدن می دهد، اگر مستعد ابتلا به آن پس از رابطه جنسی هستید.

– از اسپرم کش ها و یا دیافراگم برای پیشگیری از بارداری استفاده نکنید. برای مشاوره در مورد سایر اشکال پیشگیری از بارداری به پزشک خود مشورت نمایید.

منبع : بیتوته