اندومتریوز عمیق؛ دردی پنهان در اعماق وجود زنان

اندومتریوز عمیق نوعی پیشرفته از آندومتریوز است

بررسی اجمالی اندومتریوز عمیق: علائم، تشخیص و درمان

بافت پوششی داخلی رحم شما آندومتر نامیده می گردد. هنگامی که این بافت در خارج از حفره رحم رشد می نماید، به وضعیتی به نام آندومتریوز تبدیل می گردد. اندومتریوز نفوذی عمیق، شکل پیشرفته تری از آندومتریوز است. این زمانی اتفاق می افتد که بافت شبیه آندومتر به اندام های داخل یا نزدیک حفره لگن شما گسترش یابد.

این موقعیت نادر است. حدود 1 درصد از زنان در سن باروری و 20 درصد از مبتلایان به آندومتریوز را تحت اثر قرار می دهد. این نوشته برای آشنایی زیادتر با اندومتریوز نفوذی عمیق، علائم، تشخیص و درمان آن را مورد بحث قرار خواهد داد. به خواندن ادامه دهید تا در مورد این بیماری اطلاعات زیادتری کسب نمایید.

لاپاراسکوپی راهی برای تشخیص اندومتریوز عمیق

اندومتریوز عمیق چیست؟

اندومتریوز عمیق نوعی پیشرفته از آندومتریوز است. این نوع آندومتریوز نسبت به سایر انواع آن، شدیدتر بوده و درمان آن دشوارتر است. شبیه به آندومتریوز معمولی، در اندومتریوز عمیق نیز بافت شبیه به رحم در خارج از حفره رحم رشد می نماید. با این حال، در آندومتریوز معمولی، این بافت روی سطح سایر اندام های لگن ایجاد می گردد. در اندومتریوز عمیق، این بافت بیش از 5 میلی متر به عمق این اندام ها نفوذ می نماید.

این اندام ها شاید شامل موارد زیر باشند:

• مثانه

• حالب (لوله های ادرار)

• روده (روده کوچک و بزرگ)

• اندام های تولید مثل، مثل تخمدان ها

تشخیص به موقع اندومتریوز نفوذی عمیق به علت نبود آزمایش تشخیصی ساده، دشوار است.

پزشک برای تشخیص این عارضه شاید از روش های زیر استفاده نماید:

• سابقه پزشکی: پزشک موقعیت کلی سلامت شما را بررسی نموده و ریسک ابتلا به اندومتریوز نفوذی عمیق را در نظر می گیرد.

• معاینه فیزیکی: در طی معاینه فیزیکی، پزشک اندام های ناحیه لگن شما را بررسی می نماید. او در پی علائم تورم و درد خواهد گشت.

• آزمایش بافت شناسی: در این آزمایش، نمونه ای از بافت آندومتر شما برداشته شده و زیر میکروسکوپ بررسی می گردد.

• لاپاراسکوپی: در لاپاراسکوپی، پزشک با استفاده از یک لوله نازک متصل به دوربین، اندام های تولید مثل شما را معاینه می نماید. این لوله از راه یک برش کوچک در شکم وارد بدن و به سمت اندام های تولید مثل شما فرستاده می گردد.

• سونوگرافی ترانس واژینال: سونوگرافی ترانس واژینال تصاویری از اندام های تولید مثل شما ایجاد می نماید. این روش با استفاده از پروبی که داخل واژن قرار داده می گردد، انجام می گردد.

به احتمال زیاد پزشک برای تشخیص قطعی از چندین آزمایش به طور همزمان استفاده خواهد نمود.

علائم اندومتریوز عمیق شبیه اندومتریوز عمومی اما شدیدتر است

علائم اندومتریوز عمیق چیست؟

علائم اندومتریوز عمیق شبیه اندومتریوز عمومی اما شدیدتر است. این شاید شامل موارد زیر باشد:

• درد شدید لگن

• ادرار دردناک (دیسوریا)

• قاعدگی دردناک (دیسمنوره)

• درد ناحیه تناسلی قبل، حین یا پس از رابطه جنسی (دیسپارونی)

• ناراحتی گوارشی

با توجه به شدت آنها، این علائم قادر هست کیفیت زندگی شما را تحت اثر قرار دهد.

اگر تشخیص آندومتریوز را دریافت نموده اید، شاید قبلاً به پزشک مراجعه نموده و برنامه درمانی را دنبال نمایید. مهم است که مواظبت های پزشکی را تا زمانی که علائم شما خیلی شدید نشده اند به تعویق نیندازید.

به یاد داشته باشید، آندومتریوز نفوذی عمیق شکل پیشرفته ای از این بیماری است. اگر قبلا آندومتریوز دارید، مهم است که برنامه درمانی خود را دنبال نمایید تا خطر ورود بافت مشابه آندومتر به اندام های شما کم شدن یابد.

دلیل اندومتریوز عمیق چیست؟

دلیل دقیق آندومتریوز ناشناخته است. به همین ترتیب، دلیل ایجاد اندومتریوز عمیق نیز همچنان نامشخص است. اما بعضی عوامل خطر با این بیماری مرتبط هستند. اندومتریوز نفوذی عمیق به طور شایع تری در زنان زیر دیده می گردد:

• زنان متاهل

• زنان با سن بالاتر

• زنانی که سابقه خانوادگی دارند.

• زنانی که سابقه بارداری دارند.

• زنانی که در گذشته تحت عمل جراحی رحم قرار گرفته اند.

• زنانی که دچار اختلالات قاعدگی و تخمک گذاری هستند.

• زنانی که در حین رابطه جنسی با دخول عمیق، احساس درد دارند (دیس پارئونی عمیق)

• زنانی که سطوح بالایی از استرس را تجربه می کنند.

• زنانی که در دوران قاعدگی علائم گوارشی دارند.

• زنانی که سابقه خانوادگی آندومتریوز دارند.

• زنانی که از داروهای ضدبارداری خوراکی استفاده می کنند.

اگر دلواپس خطر ابتلا به این بیماری هستید، حتما با پزشک خود صحبت نمایید. اگر هر یک از این عوامل خطر را دارید، لزوماً به این معنی نیست که به اندومتریوز عمیق مبتلا خواهید شد. خوبترین راه برای تعیین خطر ابتلا و دریافت مشاوره پزشکی، مراجعه به پزشک متخصص است.

درمان اندومتریوز عمیق

متاسفانه برای اندومتریوز درمانی قطعی وجود ندارد. با این حال، روش‌هایی برای کم شدن میزان ورود بافت آندومتر به اندام‌های لگنی و همچنین تسکین علائم آن در دسترس است.

درمان دارویی:

• مسکن‌ها: برای کم شدن درد ناشی از اندومتریوز

• قرص‌های ضدبارداری خوراکی: برای تنظیم هورمون‌ها و نماید کردن رشد بافت آندومتر

• پروژسترون‌ها: هورمونی که می‌تواند به کوچک شدن بافت آندومتر کمک نماید.

• آنالوگ‌های GnRH (گانادرلین): با کم شدن سطح استروژن، رشد بافت آندومتر را نماید می‌کنند.

درمان جراحی:

• لاپاراسکوپی: با استفاده از ابزارهای لاپاروسکوپی، جراح بافت آندومتر را برمی‌دارد.

• تخریب با لیزر: لیزر برای از بین بردن بافت آندومتر استفاده می‌شود.

• برداشتن اندام‌های صدمه‌دیده: در موارد شدید، شاید نیاز به برداشتن کامل یا بخشی از اندام‌های درگیر مثل روده یا مثانه باشد.

به احتمال زیاد برای درمان به ترکیبی از روش‌های ذکر شده نیاز خواهید داشت. خوبترین گزینه درمانی برای شما با توجه به شدت علائم و شرایط‌تان توسط پزشک متخصص تعیین می‌شود.

دلیل دقیق آندومتریوز ناشناخته است

عوارض اندومتریوز نفوذی عمیق

در صورت عدم درمان، اندومتریوز عمیق قادر هست منجر به عوارض نادر اما جدی شود:

• لگن یخ زده (Frozen pelvis): با نفوذ بافت آندومتر به اندام های لگنی، این بافت قادر هست سبب چسبیدن اندام ها به یکدیگر شود. این عارضه قادر هست منجر به وضعیتی به نام لگن یخ زده شود، به این معنی که اندام ها به هم چسبیده و در جای خود “یخ زده” می شوند. درمان لگن یخ زده دشوار است. این عارضه به خصوص در صورت نیاز به جراحی، قادر هست خطر بروز عوارض را افزایش دهد.

• خونریزی خود به خود حفره صفاق (Spontaneous hemoperitoneum): در خونریزی خود به خود حفره صفاق، بدون سابقه ضربه، خون در حفره صفاق جمع می گردد.

حفره صفاق فضایی در شکم شماست که اندام های زیر را در خود جای داده است: روده ها ، معده و کبد . یکی از دلایل خونریزی خود به خود حفره صفاق، پاره شدن آندومتریوما (کیست شکلاتی) است. آندومتریوما زمانی ایجاد می گردد که بافت آندومتر روی تخمدان ها رشد نموده و کیست تشکیل دهد. در صورت پاره شدن آندومتریوما، خونریزی در حفره صفاق رخ می دهد.

دلیل دیگر خونریزی رگ های رحم و تخمدان است. این عارضه زمانی اتفاق می افتد که رگ خونی بین رحم و تخمدان ها پاره شود و منجر به خونریزی خود به خود حفره صفاق گردد.

این عارضه اندومتریوز نفوذی عمیق یک موقعیت تهدید کننده زندگی است.

اثر اندومتریوز عمیق بر باروری

حدود 30 تا 40 درصد از زنان مبتلا به اندومتریوز در باردار شدن مشکل دارند. علیرغم این آمار، هنوز رابطه دقیق بین اندومتریوز و ناباروری به طور کامل شناخته نشده و محققان در تلاش برای درک خوبتر آن هستند. تاثیرات احتمالی اندومتریوز عمیق بر باروری:

• ایجاد چسبندگی: بافت آندومتریوز می‌تواند در لوله‌های فالوپ و تخمدان‌ها چسبندگی ایجاد نماید و راه عبور تخمک را مسدود نماید.

• تداخل با تخمک گذاری: رشد بافت آندومتریوز می‌تواند تخمک گذاری را مختل نماید و کیفیت تخمک‌ها را تحت اثر قرار دهد.

• ایجاد اختلال در لانه گزینی: بافت آندومتریوز می‌تواند محیط رحم را برای لانه گزینی جنین نامناسب نماید.

• کیفیت پایین رحم: وجود اندومتریوز می‌تواند بر کیفیت و عملکرد رحم اثر منفی بگذارد.

علاوه بر موارد بالا، وجود توده‌های بافت، به ویژه کیست‌های تخمدان، می‌تواند به عنوان یک مانع مکانیکی، لقاح را در موارد شدید دشوارتر نماید.

اگر به اندومتریوز مبتلا هستید و در باردار شدن مشکل دارید، حتماً با یک متخصص زنان و ناباروری مشورت نمایید. روش‌های مختلفی برای درمان ناباروری ناشی از اندومتریوز وجود دارد که می‌توانند به شما در باردار شدن کمک کنند. حفظ امید و روحیه مثبت در این راه خیلی مهم است.

اندومتریوز عمیق قادر هست منجر به عوارض نادر اما جدی شود

سوالات متداول در خصوص اندومتریوز عمیق

1. آیا اندومتریوز عمیق سرطانی است؟

اندومتریوز عمیق به طور کلی سرطانی نیست، اما در موارد نادر قادر هست به سرطان تخمدان تبدیل شود.

2. آیا راهی برای پیشگیری از اندومتریوز عمیق وجود دارد؟

هیچ راهی برای پیشگیری از اندومتریوز عمیق وجود ندارد، اما بارداری، شیردهی و استفاده از داروهای ضد بارداری خوراکی قادر هست خطر ابتلا به آن را کم شدن دهد.

3. آندومتریوز عمیق چقدر بد است؟

اندومتریوز نفوذی عمیق (DIE) تهاجمی‌ترین نوع از میان سه شکل اصلی بیماری آندومتریوز است. این بیماری می‌تواند کل لگن را تحت اثر قرار داده و با برهم زدن ساختار و عملکرد اندام‌های حیاتی، اثر منفی قابل توجهی بر کیفیت زندگی بیمار داشته باشد.

4. آیا میتوان با اندومتریوز عمیق باردار شد؟

ابتلا به آندومتریوز به معنای حتمی ناباروری نیست، اما می‌تواند با مشکلات باروری همراه باشد. علت این ارتباط به طور کامل شناخته نشده است. حتی در موارد شدید آندومتریوز، همچنان امکان بارداری به طور طبیعی وجود دارد. طبق مطالعات انجام شده، حدود 60 تا 70 درصد از زنان مبتلا به آندومتریوز می‌توانند به طور طبیعی باردار شوند.

نتیجه گیری

اندومتریوز نفوذی عمیق، شکل شدیدتری از آندومتریوز است. این عارضه زمانی رخ می دهد که بافت شبیه به آندومتر در عمق اندام های لگنی شما رشد می نماید. این موقعیت قادر هست سبب درد شدید لگنی، درد موقع ادرار، رابطه جنسی و دوران قاعدگی شود.دلیل دقیق اندومتریوز نفوذی عمیق مشخص نیست. عوامل خطر احتمالی آن شامل داشتن اختلالات قاعدگی یا تخمک گذاری، سطوح بالای استرس و بارداری های قبلی است.

اگر به آندومتریوز مبتلا هستید، مراجعه با نظم به پزشک و پیروی از برنامه درمانی خیلی مهم است. این کار قادر هست به کم شدن خطر ابتلا به اندومتریوز عمیق و عوارض آن کمک نماید.

منبع : بیتوته