انواع آزمون شنوایی: راهی آسان برای تشخیص از دست دادن شنوایی

تشخیص اختلالات شنوایی و تعادل 

از تشخیص تا ترمیم: راهنمایی کامل انواع آزمون‌های شنوایی 

شنوایی شناسان متخصصان مواظبت های بهداشتی هستند که در تشخیص، درمان و مدیریت اختلالات شنوایی و تعادل تخصص دارند. آنها نقش مهمی در کمک به اشخاص در تمام سنین دارند که کم شنوایی، وزوز گوش (زنگ در گوش)، سرگیجه و سایر شرایط مرتبط را تجربه می کنند. شنوایی شناسان آموزش و تخصص در ارزیابی، تشخیص و ارائه مداخلات مختلف برای مسائل شنوایی دارند.

شنوایی سنجی شاخه ای از شنوایی شناسی است

شنوایی سنجی چیست؟

شنوایی سنجی شاخه ای از شنوایی شناسی است که شامل اندازه گیری حساسیت شنوایی فرد در طیف وسیعی از فرکانس ها و شدت ها است. این یک روش تشخیصی اساسی است که برای ارزیابی توانایی شنوایی فرد و شناسایی هرگونه کم شنوایی بالقوه یا اختلالات شنوایی استفاده می گردد.

شنوایی سنجی معمولا توسط شنوایی شناس، پزشکی که در ارزیابی و مدیریت اختلالات شنوایی و تعادل تخصص دارد، انجام می گردد. ابزار اصلی مورد استفاده در شنوایی سنجی، دستگاه شنوایی سنج است، دستگاهی تخصصی که صداها را در فرکانس ها و حجم های ویژه تولید می نماید.

در طی ارزیابی شنوایی سنجی، معمولاً مراحل زیر انجام می گردد:

1. شنوایی سنجی خالص : فردی که مورد آزمایش قرار می گیرد از هدفون استفاده می نماید و شنوایی سنج مجموعه ای از صداها را در فرکانس های مختلف (اندازه گیری شده بر حسب هرتز) و شدت (اندازه گیری شده بر حسب دسی بل) ارائه می دهد. فرد زمانی که صدایی را می شنود با فشار دادن یک دکمه یا بالا بردن دست خود جواب می دهد. نتایج بر روی یک ادیوگرام رسم می گردد، نموداری که ملایم ترین صداهایی را که فرد قادر هست در هر فرکانس بشنود را نمایش می دهد. این به تعیین نوع و درجه کم شنوایی کمک می نماید.

2. آزمون هدایت هوا و هدایت استخوان : آزمایش هدایت هوا شامل ارائه صداها از راه هوا به گوش خارجی، گوش میانی و گوش داخلی است. آزمایش هدایت استخوان شامل ارائه صداها به طور مستقیم به استخوان های جمجمه، دور زدن گوش خارجی و میانی است. هر دو نوع آزمون اطلاعاتی را در مورد یکپارچگی بخش های مختلف سیستم شنوایی ارائه می دهند.

3. تعیین آستانه : آستانه شنوایی ملایم ترین صدایی است که فرد قادر هست در هر فرکانس بشنود. آستانه معمولاً در فرکانس‌های مختلف مثل 250 هرتز، 500 هرتز، 1000 هرتز، 2000 هرتز، 4000 هرتز و 8000 هرتز اندازه‌گیری می‌شود. نتایج به طبقه بندی نوع و شدت کم شنوایی کمک می نماید.

4. شنوایی سنجی گفتار : شنوایی سنجی گفتار توانایی فرد در شنیدن و درک گفتار را ارزیابی می نماید. مواد گفتاری مختلف، مثل واژه ها یا جملات، با حجم های مختلف ارائه می گردد و فرد آنها را دوباره تکرار می نماید. این به تعیین توانایی فرد در تشخیص صداهای گفتار کمک می نماید.

شنوایی سنجی ابزاری ضروری برای تشخیص و پایش کم شنوایی و همچنین برای نصب و برنامه ریزی سمعک و کاشت حلزون است. همچنین در ارزیابی اثربخشی مداخلات و درمان های مختلف مرتبط با شنوایی نقش دارد. نتایج آزمایش‌های شنوایی‌سنجی، شنوایی‌شناسان را در ایجاد طرح‌ها و توصیه‌های درمانی شخصی بر پایه نیازهای شنوایی منحصر به فرد هر فرد راهنمایی می‌نماید.

انواع مختلفی از آزمون های شنوایی وجود دارد 

انواع آزمون شنوایی

انواع مختلفی از آزمون های شنوایی وجود دارد که معمولا برای ارزیابی جنبه های مختلف توانایی شنوایی اشخاص استفاده می گردد. این آزمایشات به تعیین نوع و درجه کم شدن شنوایی و همچنین شناسایی علل احتمالی زمینه ای کمک می نماید. در اینجا بعضی از رایج ترین انواع آزمون های شنوایی آورده شده است:

ادیومتری تون خالص

این ابتدایی ترین و پرکاربردترین آزمون شنوایی است. این شامل استفاده از هدفون و گوش دادن به یک سری آهنگ‌هایی است که در فرکانس‌ها و حجم‌های مختلف پخش می‌شوند. فرد مورد آزمایش زمانی که صدایی را می شنود با فشار دادن یک دکمه یا بالا بردن دست خود جواب می دهد. نتایج بر روی یک ادیوگرام رسم می گردد که آستانه شنوایی فرد را در فرکانس های مختلف نشان می دهد.

ادیومتری تون خالص

شنوایی سنجی گفتار

این آزمون توانایی فرد در شنیدن و درک گفتار را ارزیابی می نماید. صداهای گفتاری مختلف با حجم‌های مختلف ارائه می‌شود تا سطحی که فرد می‌تواند به درستی واژه ها یا جملات را تکرار نماید، تعیین می‌شود.

شنوایی سنجی گفتار

تمپانومتری

تمپانومتری حرکت پرده گوش (پرده تمپان) را در جواب به تغییرات فشار هوا اندازه گیری می نماید. این به ارزیابی سلامت و عملکرد گوش میانی کمک می‌نماید و می‌تواند مواردی مثل سوراخ شدن پرده گوش، وجود مایع در گوش میانی یا مشکلات مربوط به استخوان‌ها (استخوان‌های ریز در گوش میانی) را نشان دهد.

تمپانومتری

آزمون انتشار گوش (OAE) 

آزمون OAE صداهای تولید شده توسط گوش داخلی (حلزون گوش) را در جواب به تحریک صوتی اندازه گیری می نماید. اگر حلزون به درستی کار نماید، صداهای خاصی را منتشر می نماید که میتوان آنها را با یک میکروفون حساس که در کانال گوش قرار می گیرد اندازه گیری نمود. این آزمایش بیشتر برای غربالگری شنوایی نوزادان و ارزیابی عملکرد حلزون استفاده می گردد.

آزمون OAE

آزمون جواب شنوایی ساقه مغز (ABR)

آزمون ABR فعالیت الکتریکی عصب شنوایی و ساقه مغز را در جواب به محرک های صوتی اندازه گیری می نماید. الکترودها روی پوست سر قرار می گیرند و عکس العمل مغز به صداهای کلیک یا انفجار صدا ضبط می گردد. ABR به ویژه در تشخیص کم شنوایی در نوزادان و کودکان خردسال که شاید نتوانند به آزمون های رفتاری سنتی جواب دهند سودمند است.

آزمون ABR 

آزمون هدایت استخوان

این آزمایش شنیدن صداهایی که از راه استخوان های جمجمه انجام می گردد را ارزیابی می نماید. یک دستگاه ارتعاشی در پشت گوش یا روی پیشانی قرار می گیرد و گوش خارجی و میانی را دور می زند تا مستقیماً گوش داخلی را تحریک نماید. این امر به تعیین اینکه کم شنوایی رسانایی (گوش خارجی یا میانی) یا حسی عصبی (گوش داخلی یا عصب شنوایی) است کمک می نماید.

ارزیابی عملکردی گوش دادن

این نوع ارزیابی توانایی فرد را برای درک گفتار و برقراری ارتباط تاثیرگذار در جایگاه‌های گوش دادن در دنیای واقعی، مثل صدای پس‌زمینه یا مکالمات گروهی، ارزیابی می‌نماید.

آزمون تشخیص واژه

این آزمون توانایی فرد را در تشخیص و تکرار واژه ها ویژه در سطح گوش دادن راحت ارزیابی می نماید. این به ارزیابی وضوح درک گفتار کمک می نماید.

اینها تنها چند نمونه از انواع مختلف آزمون های شنوایی موجود است. انتخاب آزمایش (ها) به سن، علائم و نگرانی های شنوایی ویژه بستگی دارد. مهم است که با یک متخصص شنوایی شناس یا متخصص مواظبت های بهداشتی شنوایی مشورت نمایید تا مناسب ترین آزمایش ها را برای موقعیت خود تعیین نمایید.

ارزیابی حساسیت شنوایی نوزادان و کودکان

شنوایی سنجی نوزاد

شنوایی سنجی نوزاد فرآیند ارزیابی حساسیت شنوایی نوزادان و کودکان است. از آنجایی که نوزادان نمی توانند مثل بزرگسالان یا کودکان بزرگتر بازخورد شفاهی ارائه دهند، از تکنیک ها و تجهیزات تخصصی برای ارزیابی عملکرد شنوایی آنها استفاده می گردد. تشخیص زودهنگام کم شنوایی در نوزادان برای مداخله به موقع و مدیریت مناسب برای ارتقای رشد گفتار و زبان سالم خیلی مهم است.

روش ها و تکنیک های مختلفی در شنوایی سنجی نوزادان استفاده می گردد:

• جواب شنوایی خودکار ساقه مغز (AABR) : AABR یک روش رایج برای آزمایش شنوایی نوزادان است. این شامل قرار دادن الکترودهای کوچک روی سر نوزاد برای اندازه گیری فعالیت الکتریکی تولید شده توسط عصب شنوایی و ساقه مغز در جواب به محرک های صوتی است. صداهای کلیک نرم از راه هدفون های کوچک ارائه می گردد و تجهیزات AABR جواب های عصبی کودک را تجزیه و تحلیل می نماید. این آزمایش بیشتر به عنوان بخشی از برنامه های غربالگری شنوایی نوزادان مورد استفاده قرار می گیرد.

• آزمون انتشارات گوش (OAE) : آزمون OAE معمولاً برای غربالگری شنوایی نوزادان نیز استفاده می گردد. این شامل ارائه یک سری صداها از راه یک گوشی یا کاوشگر کوچکی است که در کانال گوش کودک قرار می گیرد. جواب حلزون گوش به این صداها با استفاده از میکروفون اندازه گیری می گردد. اگر حلزون به طور طبیعی کار نماید، صداهایی را منتشر می نماید که توسط میکروفون قابل تشخیص است.

• شنوایی سنجی تقویت بینایی (VRA) : VRA برای نوزادان چند ماهه به بالا استفاده می گردد. محرک های بصری، مثل اسباب بازی های متحرک یا چراغ ها، با محرک های صوتی جفت می شوند. هنگامی که نوزاد در جواب به صدا سر خود را برمی گرداند، با یک تقویت بصری پاداش دریافت می نماید. این تکنیک به شنوایی شناسان کمک می نماید آستانه شنوایی نوزاد را برای فرکانس های مختلف ارزیابی کنند.

• شنوایی سنجی بازی شرطی (CPA) : با رشد و تکامل کودکان، میتوان از شنوایی سنجی بازی شرطی استفاده نمود. در این روش به کودک آموزش داده می گردد که در جواب به صدا عمل خاصی مثل قرار دادن بلوک در سطل را انجام دهد. صداها در فرکانس ها و شدت های مختلف ارائه می شوند و به شنوایی شناس اجازه می دهد آستانه شنوایی کودک را تعیین نماید.

• تمپانومتری با فرکانس بالا : این آزمون حرکت پرده گوش را در جواب به تغییرات فشار هوا اندازه گیری می نماید. به ارزیابی سلامت گوش میانی و عملکرد پرده گوش و استخوانچه ها کمک می نماید. تمپانومتری با فرکانس بالا به ویژه در ارزیابی اختلالات گوش میانی در نوزادان سودمند است.

• شنوایی سنجی گفتار و تکنیک های مشاهده : در حالی که شاید انجام شنوایی سنجی گفتاری سنتی با نوزادان خیلی کم سن ممکن نباشد، شنوایی شناسان همچنان قادر هستند از تکنیک های مشاهده ای برای ارزیابی عکس العمل کودک به گفتار و سایر صداهای محیطی استفاده کنند.

انجام شنوایی سنجی می بایست با مشورت یک پزشک واجد شرایط انجام شود

آیا شنوایی سنجی برای همه اشخاص ضروری است؟

شنوایی سنجی به عنوان یک روش معمول یا جهانی برای همه اشخاص ضروری نیست. با این حال، در شرایط ویژه و برای گروه‌های خاصی از اشخاص توصیه می‌شود که سلامت شنوایی خود را ارزیابی نموده و مشکلات شنوایی بالقوه را شناسایی کنند. نیاز به شنوایی سنجی به عواملی مثل سن، عوامل خطر، علائم و قرار گرفتن در معرض صدای بلند یا سایر خطرات شنوایی بستگی دارد.

در اینجا چند سناریو وجود دارد که شاید شنوایی سنجی ضروری یا توصیه شود:

• غربالگری شنوایی نوزادان : بسیاری از کشورها برنامه های غربالگری شنوایی نوزادان را برای شناسایی کم شنوایی در نوزادان بلافاصله بعد از تولد ایجاد نموده اند. تشخیص زودهنگام و مداخله برای پیشگیری از تاخیر در رشد گفتار و زبان حیاتی است.

• کودکان : شنوایی سنجی کودکان شاید برای کودکان مشکوک به کم شنوایی، تأخیر گفتار و زبان یا سابقه عفونت گوش ضروری باشد. همچنین شاید ارزیابی با نظم شنوایی برای کودکان در معرض خطر به علت عوامل ژنتیکی یا شرایط پزشکی ویژه توصیه شود.

• بزرگسالان : در حالی که شنوایی سنجی روتین برای همه بزرگسالان ضروری نیست، شاید برای افرادی که در معرض سر و صدای شغلی یا تفریحی قرار دارند، کم شنوایی ناگهانی را تجربه می کنند، سابقه خانوادگی کم شنوایی دارند یا علائمی از مشکل شنوایی دارند، توصیه می گردد.

• اشخاص مسن : کم شدن شنوایی با افزایش سن زیادتر می گردد. ارزیابی های شنوایی سنجی با نظم قادر هست به تشخیص تغییرات شنوایی مرتبط با سن و ارائه مدیریت و مداخلات مناسب کمک نماید.

• اشخاص مبتلا به علائم : هرکسی که علائمی مثل کم شنوایی، وزوز گوش (زنگ در گوش)، سرگیجه یا مشکلات تعادلی را تجربه می نماید، می بایست تحت شنوایی سنجی قرار گیرد تا دلیل علائم آنها مشخص شود.

• نظارت بر سلامت شنوایی : افرادی که سمعک، کاشت حلزون یا سایر دستگاه‌های شنوایی دریافت نموده‌اند، شاید برای نظارت بر بهبود شنوایی خود و اطمینان از تنظیم صحیح دستگاه‌ها، شنوایی‌سنجی با نظم انجام دهند.

• ارزیابی پزشکی : شنوایی سنجی شاید بخشی از یک ارزیابی پزشکی جامع برای شرایط ویژه، مثل بیماری منیر یا نوروم آکوستیک باشد.

• ارزیابی قبل از عمل : آزمایش شنوایی سنجی شاید قبل از جراحی های ویژه انجام شود تا موقعیت شنوایی پایه را تعیین نماید و تصمیم گیری پزشکی را هدایت نماید.

توجه به این نکته اساسی است که تصمیم به انجام شنوایی سنجی می بایست با مشورت یک پزشک واجد شرایط، مثل شنوایی شناس یا متخصص گوش، حلق و بینی (ENT) گرفته شود. این متخصصان قادر هستند عوامل خطر ویژه، علائم و سابقه پزشکی فرد را ارزیابی کنند تا تعیین کنند که آیا شنوایی سنجی ضروری است و در چه فواصل زمانی می بایست انجام شود. تشخیص زودهنگام مشکلات شنوایی از راه آزمایش شنوایی سنجی مناسب قادر هست منجر به مداخلات به موقع و بهبود کیفیت زندگی شود.

تشخیص مشکلات شنوایی با انجام آزمون شنوایی 

سوالات متداول در خصوص انواع آزمون‌های شنوایی

1. چه انواع آزمون‌های شنوایی وجود دارند؟

انواع آزمون‌های شنوایی شامل شنوایی سنجی خالص ، آزمون هدایت هوا و هدایت استخوان ، تعیین آستانه و شنوایی سنجی گفتار  

2. برای چه می بایست آزمون شنوایی انجام دهم؟

آزمون شنوایی به شناسایی و تشخیص مشکلات شنوایی کمک می‌نماید. با آگاهی از موقعیت شنوایی‌تان، می‌توانید درمان‌ها و راهکارهای مناسبی را برای بهبود کیفیت زندگی و ارتباطات‌تان انتخاب نمایید.

3. آیا آزمون‌های شنوایی برای نوزادان ضروری است؟

ست‌های شنوایی برای نوزادان خیلی ارزش دارد. تشخیص زودهنگام مشکلات شنوایی در این دوره زمانی می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر رشد و توسعه زبان و ارتباطات نوزاد داشته باشد.

4. چطور آزمون شنوایی انجام می‌شود؟

آزمون شنوایی از راه تولید و تحویل انواع صداها و تنظیمات صدا به گوش شما انجام می‌شود. شما می بایست به خوبترین توانایی خود به این صداها جواب دهید تا اطلاعات دقیقی از شنوایی‌تان به دست آید.

5. آیا آزمون شنوایی در درمان ناشنوایی مؤثر است؟

تشخیص و آزمون دقیق مشکلات شنوایی می‌تواند مبنایی برای درمان‌های تاثیرگذار و مناسب باشد. با تشخیص صحیح، انتخاب دستگاه‌های شنوایی متناسب و اجرای برنامه‌های توانبخشی، اثر قابل توجهی در بهبود کیفیت زندگی دارد.

سخن پایانی در خصوص انواع آزمون شنوایی

در این پایان، آزمون‌های شنوایی به عنوان ابزاری نیرومند در تشخیص و مدیریت مشکلات شنوایی ارزش چشمگیری دارند. این آزمون‌ها با فناوری‌های پیشرفته و دانش علمی به ما کمک می‌کنند تا به طور دقیق و جامع موقعیت شنوایی فرد را تجزیه و تحلیل نموده و تصمیم‌گیری‌های بهینه برای بهبود کیفیت زندگی و ارتباطاتش انجام دهیم. از آزمون‌های ساده تا روش‌های پیشرفته‌تر، تشخیص مشکلات شنوایی و انجام تدابیر پیشگیرانه و درمانی به ما کمک می‌نماید تا با اطمینان به آینده با کیفیتی خوبتر نگاه کنیم.

منبع : بیتوته