توجه و تمرکز در ورزش
هرچند ایجاد و گسترش تمرکز در ورزش احتیاج به کوشش بسیاری دارد؛ ولی پس از اینکه شخص ورزشکار روش های مربوطه را اجرا نمود و موفق به ایجاد تمرکز در ذهن خویش گردید، دیگر نیازی به سعی و تلاش برای حفظ تمرکز در خود نخواهد داشت.
اگر ورزشکاری تمرکز نداشته باشد نمی تواند قابلیت های خویش را به گونه مؤثر در جهت رسیدن به مقصود که همان پیروزی بر رقیب است بکار گیرد و نتیجه خوبی را کسب نماید. توجه، یک فرآیند شناختی معطوف ساختن ذهن بطور انتخابی، بر روی یک چیز و چشم پوشیدن دیگر چیزهاست.
تمرکر یعنی توجه بیش از اندازه به یک چیز، مسئله و یا حالتی که برای ما از ارزش شایانی برخوردار است. عواملی که در اطراف یک ورزشکار میباشد ، مثل رفتار تماشاگران، ترغیب یا عدم ترغیب تیم یا تیم رقیب، سروصدای پیرامون و عوامل دیداری میتواند تمرکز یک ورزشکار را به هم بزند. عوامل درونی مثل ترس، تردید، دلواپس، استرس و اضطراب میتواند ارامش و تمرکز را از ورزشکار سلب نماید.
تمرکز در ورزش
روان انجام دادن مهارتها، تنها زمانی امکان دارد که توجه کامل به عوامل گوناگون مرتبط با اجرای مهارت معطوف می گردد.هنگامی که توجه شدیداً به فعالیت دوخته می گردد و نیروی روانی در سطح بالایی است، ورزشکاران گاهی گزارش داده اند جایگاه های اگاهانه از هشیاری دارند در این زمان به نظرمیرسد.زمان اهسته حرکت می نماید یا ایستاده است.حرکت های به صورت اهسته بروز می نماید .ورزشکار حس می نماید قابلیت مطلقی دارد.حرکت های روان انجام می گردد.ویک منبع لذت است.زمانی اتفاق می افتد که تنها به هواس خویش توجه نمایید.
به هم خوردن دوپامین ونوراپی نفرین باناتوانی درتوجه گزینه ای به محرکی ویژه واختلال کاستی توجه پیوند دارد.
بدین ترتیب امکان دارد ناتوانی در توجه گزینه ای به دستورها وراهنمایی های مربی، همیشه ناشی ازنخواستن و کوشش نکردن ورزشکار نباشد.
کانون توجه
نوع تمرکز نیوکام برای یک بسکتبالیست یک نارسایی و ضعف به شمار میرود ، موقعیت های گوناگون اقسام گوناگون توجه را طلب می کنند یکی از روانشناسان ورزشی به اسم روبرت نایدفر معتقد است که کانون توجه دو بعد اصلی( گسترده و کم) دارد.
گسترده یا کم به این معنی است که هنگامی که توجه پخش و گسترده است ورزشکار میتواند چند چیز را در یک زمان ببیند مثل هنگامی که بازی کن فوتبال صاحب توپ است و می خواهد پاس بدهد. هنگامی که توجه کم است بازی کن تنها برای یک یا دونشانه تمرکز نموده است مثل جان یوکام که بر رقیب و توپی که وی میزد تمرکز داشت.
ارزش توجه و تمرکز در ورزش
چه عواملی منجر به از بین رفتن تمرکز در ورزش می گردد؟
زمانی که شخص ورزشکار به عوامل غیر مرتبط یا خارج از کنترل خویش توجه می نماید، تمرکز خویش را از دست می دهد و دچار تنزل کارایی می گردد. ه بطور کلی، دو منشأ عدم تمرکز در ورزشکاران وجود دارد :داخلی و خارجی.
حواس پرتی داخلی از درون ما، افکار، نگرانی ها و دلواپسی هایمان نشات می گیرد. سه عامل اصلی حواس پرتی داخلی عبارت اند از:
– توجه کردن به اتفاقات آینده
– توجه کردن به وقایع گذشته
– خستگی
– حواس پرتی خارجی شامل محرک هایی از محیط می گردد که ورزشکار در آن حضور دارد. این عوامل باعث انحراف فکری ورزشکار از مسایل مهم می شوند. دو عامل اصلی عبارت اند از:
عوامل منحرف کننده بصری:یکی از جنبه های سخت حفظ تمرکز در ورزش، میزان عوامل منحرف کننده بصری است که در محیط مسابقه وجود دارند. این عوامل من جمله بنرها و پرچم ها همواره در رویدادهای ورزشی حاضر هستند. کوچک ترین توجهی از جانب ورزشکاران به این عوامل بصری میتواند منجر به افت کارایی آنان در حین مسابقه شود. برای بیشتر ورزشکاران، حضور افراد اشنا در بین تماشاگران حاضر در ورزشگاه، یکی از قدرتمندترین عوامل منحرف کننده بصری است. صفحه نمایشگر اسامی و امتیازهای ورزشکاران هم یکی دیگر از نمونه های این عوامل است.
عوامل منحرف کننده سمعی:این عوامل در محیط مسابقات ورزشی خیلی شایع هستند؛ به عنوان مثال سر و صدای تماشاچیان، هواپیماهایی که در بالای سالن ورزشی پرواز می کنند( مثل مسابقات تنیس ازاد آمریکا)، صدای سخنگوی ورزشگاه و دستگاه های الکترونیکی که به گونه پیوسته در حال تولید صدا هستند.
راههای افزایش تمرکز در ورزش
راه های افزایش تمرکز در ورزش
– کتابی را باز نمایید و تعداد واژه ها داخل صفحات گوناگون آن را بشمارید. حتی میتوانید پس از این که به انتها رسید دوباره واژه ها آن را بشمارید تا از درستی شمارش خویش مطمئن شوید.
– تمرین ذهنی. این شیوه یکی دیگر از راههای تمرین تمرکز و بی تفاوتی به محرکهای منحرف کننده ای است که حریف یا طرفداران عمداً ایجاد می کنند. برای آموختن این شیوه ورزشکار می بایست آرمیدن و عکس سازی را آموخته باشد.
این تمرین را میتوان دو نفره انجام داد ؛ به این ترتیب که یکی از دو نفر خود را ارام می سازد و به مرور ذهنی اجرای ورزشی خویش می پردازد و در همان حال، ورزشکار دیگر می کوشد توجه وی را از این کار منحرف نماید. البته فرد برای انحراف توجه نباید به لمس کردن روی آورد.
از مرور ذهنی برای بازیافت تمرکز نیز استفاده می گردد ؛ مثلاً هنگامی ورزشکار متوجه می گردد که تمرکز او بر اثر عوامل خارجی مثل سروصدای تماشاگران به هم خورده است، می بایست با نفسی عمیق خویش را ارام نماید و با مرور ذهنی کارهایی که می بایست انجام بدهد فرد توجه خویش را به تکلیف معطوف نماید.
– توجه به یک مورد؛به یک عکس یا ابزار ورزشی خود نگاه نمایید.اگرافکار دیگری وارد ذهنتان گردید توجه خویش را به شی یا عکس موردنظر معطوف نمایید.افکار نا خواسته را بیرون ننماییدودر پی بررسی احساسات برهم زننده ی تمرکز نباشید تنها توجه خویش را به آرامی به شی مورد نظرمتمرکز نمایید. پنج دقیقه اجرای روزانه ی تمرین در خانه وثبت پیشرفت، به حذف افکاربهم زننده ی تمرکز کمک می نماید.
– از ۱۰۰ تا ۱ بشمارید.
تقویت نیروی تمرکز در ورزش
-از ۱۰۰ تا ۱ بشمارید و هر ۳ عدد را نادیده بگیرید، مثلاً ۱۰۰، ۹۷، ۹۴، ۹۱ …
– بازی های ویدیویی بسیاری از بازی های ویدیویی شتاب عکس العمل و هم آهنگی چشم و دست وتمرکز را افزایش میدهد. حسن این بازیها این است که لغزش های لحظه ای تمرکز را با بازخوردی بی درنگ نشان میدهد ( میبازید) .هرچه بتوانیم بازیها را به ورزش مورد نظرنزدیکتر نمود احتمال انتقال یادگیری زیادتر است.
– دست کم ۵ دقیقه به هیچ چیز فکر نکنید. این تمرین را می بایست در شرایطی انجام دهید که تمامی موارد گذشته را به خوبی اجرا نموده باشید. چنانچه تمرین قبل را به خوبی انجام داده باشید، توانایی سکوت فکر را به شما اعطا خواهد نمود.
– یک جدول 10×10 که در هر خانه ی آن یک عدد دو رقمی نوشته شده است از00 تا 99 .ورزشکاران دارای تمرکز در یک دقیقه بین 20 تا 30 مورد را نشان می کنند و با ایجاد عوامل پریشانی توجه مثل سرو صدا میتوان تمرین را سخت نمود.
آخرین دیدگاه‌ها