گیاه باکوپا و تاثیرات مثبت آن بر تندرستی مغز و عملکرد شناختی

گیاه باکوپا چیست

باکوپا، گیاهی که قادر هست برای حافظه شما سودمند باشد 

 باکوپا مونیری (Bacopa monnieri) که به نام براهمی یا زوفا آبی نیز شناخته می گردد، گیاهی کوچک و خزنده است که در تالاب ها و سواحل گل آلود می روید. این یک گیاه محبوب در طب آیورودا است ، جایی که به طور سنتی برای قرن ها برای تقویت عملکرد شناختی ، کم شدن اضطراب و بهبود حافظه استفاده می گردد. در سال های اخیر، باکوپا در جهان غرب به عنوان یک نوتروپیک طبیعی یا تقویت کننده مغز محبوبیت پیدا نموده است.

باکوپا در طب آیورودا برای اهداف مختلفی از جمله بهبود حافظه و عملکرد شناختی، کم شدن اضطراب، و درمان صرع، آسم و سایر اختلالات تنفسی استفاده شده است. برگ ها و ساقه های آن شامل شماری ترکیبات سودمند از جمله ساپونین ها، آلکالوئیدها و فلاونوئیدها هستند که اعتقاد بر این است که این ترکیبات مسئول تاثیرات درمانی آن هستند.در ادامه شما را با فواید درمانی گیاه باکوپا آشنا می نماییم.

باکوپا دارای تاثیرات ضد اضطراب است 

خواص گیاه باکوپا

باکوپا گیاهی با خواص گوناگون است که آن را به گیاهی ارزشمند در طب سنتی تبدیل نموده است. بعضی از خواص باکوپا عبارتند از:

• بهبود حافظه: باکوپا یک نوتروپیک یا ماده ای است که عملکرد شناختی را تقویت می نماید. نشان داده شده است که حافظه، توجه و سایر توانایی های شناختی را بهبود می بخشد.

• ضد اضطراب: باکوپا دارای تاثیرات ضد اضطراب است ، به این معنی که قادر هست سطح اضطراب را کم شدن دهد. اعتقاد بر این است که با تعدیل سطوح انتقال دهنده های عصبی ویژه در مغز به این امر دست می یابد.

• آنتی اکسیدان: باکوپا شامل ترکیباتی است که دارای خواص آنتی اکسیدانی است که قادر هست به محافظت از بدن در برابر استرس اکسیداتیو کمک نماید.

• ضد التهاب: نشان داده شده است که باکوپا دارای خواص ضد التهابی است که قادر هست به کم شدن التهاب در بدن کمک نماید.

• آداپتوژنیک: باکوپا یک آداپتوژن در نظر گرفته می گردد، به این معنی که قادر هست به بدن کمک نماید تا با عوامل استرس زا سازگار شود و انعطاف پذیری را بهبود بخشد.

• ضد صرع: باکوپا به طور سنتی در طب آیورودا به عنوان یک عامل ضد صرع استفاده می گردد.

• محرک تنفسی: باکوپا به علت خاصیت محرک تنفسی برای درمان بیماری های تنفسی مثل آسم استفاده شده است.

• تقویت هضم: باکوپا برای بهبود هضم، کم شدن یبوست و افزایش اشتها استفاده شده است.

• درمان بیماری های پوستی: باکوپا به صورت موضعی برای درمان بیماری های پوستی مثل اگزما و پسوریازیس استفاده می گردد.

• تقویت رشد مو: باکوپا به صورت موضعی برای تقویت رشد مو و کم شدن ریزش مو استفاده شده است.

• درمان زخم معده: باکوپا به علت خواص محافظتی معده برای درمان زخم معده استفاده می گردد.

به طور کلی، باکوپا یک گیاه چند وجهی با طیف وسیعی از خواص است که آن را به یک گیاه دارویی ارزشمند برای طب سنتی تبدیل می نماید. تاثیرات تقویت کننده شناختی و ضد اضطراب آن به خوبی مورد مطالعه قرار گرفته است و در درمان طیف وسیعی از شرایط دیگر نیز امیدوار کننده است.

باکوپا معمولاً به عنوان مکمل به شکل کپسول یا قرص استفاده می گردد

دوز توصیه شده باکوپا چقدر است؟

باکوپا معمولاً به عنوان مکمل به شکل کپسول یا قرص استفاده می گردد. دوز توصیه شده باکوپا قادر هست بسته به مکمل ویژه و نیازهای فرد متفاوت باشد. با این حال، زیادتر مطالعات از دوز 300-600 میلی گرم در روز استفاده نموده اند که در دوزهای منقسم استفاده شده است.

مهم است که با دوز کمتر آغاز نمایید و به تدریج در صورت لزوم افزایش دهید تا از عوارض جانبی احتمالی پیشگیری شود. همچنین مهم است که دستورالعمل های روی برچسب مکمل را دنبال نمایید و از دوز توصیه شده تجاوز نکنید.

توجه به این نکته اساسی است که تاثیرات باکوپا شاید چندین هفته طول بکشد تا قابل توجه شود و توصیه می گردد که آن را حداقل به زمان 8-12 هفته به طور پیوسته استفاده نمایید تا فواید کامل را مشاهده نمایید.

اگر قصد استفاده باکوپا را دارید، مهم است که با یک متخصص مواظبت های بهداشتی صحبت نمایید تا دوز مناسب را برای نیازهای فردی خود تعیین نمایید، به خصوص اگر یک بیماری پزشکی از قبل موجود دارید یا دارو استفاده می نمایید.

روش استفاده از گیاه باکوپا 

روش استفاده از گیاه باکوپا

گیاه باکوپا مونیری به صورت کپسول، قرص، چای، عصاره و پودر در بازار موجود است. روش استفاده از گیاه باکوپا می‌تواند بسته به نوع محصول مورد استفاده متفاوت باشد، اما به طور کلی می‌توان به شرح زیر اشاره نمود:

• کپسول و قرص: اکثر محصولات باکوپا برای استفاده دوره‌ای طراحی شده‌اند و به عنوان یک مکمل غذایی استفاده می‌شوند. معمولاً دوز توصیه شده بین 300 تا 600 میلی‌گرم در روز است و به دوزهای تقسیم شده می‌خورد.

• چای باکوپا: بعضی از محصولات باکوپا مونیری به صورت چای آماده شده عرضه می‌شوند. برای آماده کردن چای باکوپا، یک بسته چای را در یک فنجان آب جوش قرار دهید و به زمان 5 تا 10 دقیقه بگذارید تا آماده شود. همچنین، می‌توانید گیاه خشک را در یک قوری، به همراه آب جوش، برای چند دقیقه بجوشانید و سپس آن را صاف نموده و نوشیدنی را میل نمایید.

• عصاره باکوپا: بعضی از محصولات باکوپا مونیری به صورت عصاره فروخته می‌شوند. برای استفاده عصاره باکوپا، معمولاً چند قطره را در آب مخلوط نموده و نوشیده می‌شود.

• پودر باکوپا: پودر باکوپا مونیری می‌تواند به شکل مستقیم یا به صورت مخلوط با غذا و نوشیدنی استفاده شود. معمولاً یک قاشق چایخوری پودر باکوپا را با آب یا غذای مورد علاقه‌تان مخلوط نمایید و استفاده نمایید.

استفاده از گیاه باکوپا به صورت پودر

عوارض جانبی احتمالی باکوپا چیست؟

باکوپا به طور کلی در صورت استفاده در دوزهای توصیه شده ایمن در نظر گرفته می گردد. با این حال، بعضی از اشخاص شاید عوارض جانبی را تجربه کنند. شایع ترین عوارض جانبی باکوپا عبارتند از:

– حالت تهوع

– گرفتگی معده

– اسهال

– دهان خشک

– خستگی

– افزایش حرکت های روده

– سردرد

این عوارض جانبی معمولاً خفیف و موقتی هستند و با سازگاری بدن با گیاه خود به خود برطرف می شوند. با این حال، اگر آنها ادامه پیدا کنند یا شدید شوند، مهم است که استفاده باکوپا را متوقف نمایید و با یک پزشک متخصص مشورت نمایید.

در موارد نادر، باکوپا شاید عوارض جانبی جدی تری مثل سمیت کبدی یا عکس العمل های آلرژیک ایجاد نماید. مهم است که قبل از استفاده باکوپا با یک متخصص مواظبت های بهداشتی صحبت نمایید، به خصوص اگر یک بیماری از قبل موجود دارید یا دارو استفاده می نمایید.

آیا باکوپا با سایر داروها تداخل دارد؟

بله، باکوپا شاید با بعضی داروها، به ویژه داروهایی که بر انتقال دهنده های عصبی در مغز تأثیر می گذارند، تداخل داشته باشد. بعضی از داروهایی که شاید با باکوپا تداخل داشته باشند عبارتند از:

• داروهای تیروئید: باکوپا شاید تولید هورمون های تیروئید را افزایش دهد و شاید با داروهای مورد استفاده برای درمان اختلالات تیروئید تداخل داشته باشد.

• داروهای اضطراب و افسردگی: باکوپا دارای خواص ضد اضطراب است و شاید با داروهای مورد استفاده برای درمان اضطراب و افسردگی، مثل بنزودیازپین‌ها و مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRI) تداخل داشته باشد.

• داروهای آنتی کولینرژیک: باکوپا شاید تاثیرات داروهایی را که دارای خواص آنتی کولینرژیک هستند، مثل داروهایی که برای درمان آلرژی، آسم و بیماری پارکینسون استفاده می‌شوند، افزایش دهد.

• آهسته بخش ها: باکوپا شاید تاثیرات آهسته بخش ها را تقویت نماید و شاید با داروهای مورد استفاده برای درمان بی خوابی و اضطراب تداخل داشته باشد.

برای پیشگیری از تداخلات احتمالی، در صورت استفاده هر دارویی، قبل از استفاده باکوپا موننیری، مهم است که با یک متخصص مواظبت های بهداشتی صحبت نمایید. شاید لازم باشد دوز دارو یا باکوپا را تنظیم نمایید یا برای عوارض جانبی احتمالی نظارت نمایید.

بعضی از داروها شاید که با گیاه باکوپا تداخل داشته باشند 

چه زمان طول می کشد تا باکوپا آغاز به کار نماید؟

تاثیرات باکوپا شاید مدتی طول بکشد تا اثر نماید . در حالی که بعضی از اشخاص شاید طی چند روز یا چند هفته بعد از آغاز استفاده باکوپا موننیری فوایدی را تجربه کنند ، بعضی شاید تا 8 تا 12 هفته استفاده پیوسته طول بکشد تا فواید کامل را مشاهده نمایید.

مطالعات نشان داده است که باکوپا قادر هست عملکرد شناختی از جمله حافظه، توجه و شتاب پردازش اطلاعات را بعد از چند هفته استفاده بهبود بخشد. با این حال، محدوده زمانی دقیق برای زمانی که تاثیرات باکوپا قابل توجه خواهد بود بسته به فرد، دوز و مکمل ویژه مورد استفاده متفاوت است.

مهم است که باکوپا را به طور پیوسته و مطابق با برچسب مکمل استفاده نمایید تا فواید بالقوه آن را به حداکثر برسانید. اگر قصد استفاده باکوپا را دارید، توصیه می گردد با یک متخصص مواظبت های بهداشتی صحبت نمایید تا مشخص شود که آیا برای شما مناسب است یا خیر و فواید و خطرات احتمالی مرتبط با استفاده از آن وجود دارد.

استفاده از گیاه باکوپا در بارداری و شیردهی

تحقیقاتی در مورد تاثیرات استفاده از گیاه باکوپا در دوران بارداری و شیردهی بر روی انسان انجام نشده است، بر این اساس زنان باردار و شیرده می بایست با استفاده از محصولات شامل باکوپا مونیری محتاط باشند و قبل از استفاده از آن با پزشک خود مشورت کنند.

همچنین، بعضی تحقیقات روی حیوانات نشان داده است که استفاده از باکوپا مونیری در دوران بارداری شاید تاثیرات منفی بر روی رشد جنین داشته باشد، بر این اساس زنان باردار می بایست از استفاده از باکوپا در این دوره خودداری کنند.

در مورد استفاده از باکوپا مونیری در دوران شیردهی هم هیچ تحقیقی روی انسان انجام نشده است. بر این اساس، زنان شیرده نیز می بایست با مشورت پزشک خود و با توجه به شرایط خود، تصمیم به استفاده از محصولات شامل باکوپا بگیرند.

در کل، به دلیل عدم تحقیقات کافی در مورد تاثیرات باکوپا مونیری در دوران بارداری و شیردهی، می بایست با احتیاط و با مشورت پزشک خود اقدام به استفاده از این گیاه نمود.

باکوپا یک گیاه علفی همیشه سبز است

سوالات متداول در خصوص گیاه باکوپا

1. باکوپا چیست؟

باکوپا monnieri یا براهمی یک گیاه علفی همیشه سبز است که در مناطق مرطوب هند، استرالیا، اروپا، آفریقا، آسیا و آمریکای شمالی و جنوبی رشد می‌نماید. این گیاه به عنوان یک درمان سنتی در طب آیورودا استفاده می‌شود و معتقد است که می‌تواند بهبود حافظه، تمرکز و عملکرد شناختی را تسهیل نماید.

2. باکوپا چه خواصی دارد؟

باکوپا خاصیت‌های متعددی دارد. بعضی از خواص این گیاه شامل بهبود حافظه و تمرکز، کم شدن استرس و اضطراب، ضد التهابی، آنتی‌اکسیدانی و افزایش رشد سلول‌های عصبی می‌باشد.

3. چطور می‌توان باکوپا را استفاده نمود؟

باکوپا به صورت مکمل غذایی در قرص‌ها، کپسول‌ها، پودر و عصاره‌های مایع در دسترس است. معمولاً توصیه می‌شود روزانه یک تا دو دوز بین 300 تا 450 میلی‌گرم استفاده شود. همچنین، قبل از آغاز هر نوع مکمل غذایی، خوبتر است با یک متخصص بهداشت و درمان مشورت نمایید.

4. آیا باکوپا عوارض جانبی دارد؟

باکوپا به طور کلی برای اکثر اشخاص به‌طور ایمن می‌باشد. با این حال، شاید در بعضی اشخاص عوارض جانبی ناشی از استفاده آن رخ دهد، از جمله سردرد، اختلال معده، دل‌پیچی و خواب آلودگی. همچنین، قبل از استفاده هرگونه مکمل غذایی، خوبتر است با پزشک یا متخصص بهداشت و درمان مشورت نمایید، به خصوص اگر شما دارای شرایط مربوط به تندرستی خاصی هستید یا داروهای دیگری استفاده می‌نمایید.

نتیجه

باکوپا یک گیاه نیرومند با سابقه طولانی استفاده در طب آیورودا برای تاثیرات شناختی و ضد اضطراب است. در حالی که تحقیقات زیادتری برای درک کامل مکانیسم های عمل و کاربردهای بالقوه درمانی آن مورد نیاز است ، باکوپا به عنوان یک نوتروپیک طبیعی نویدبخش است و شاید یک مکمل سودمند برای یک سبک زندگی سالم باشد.

لطفا توجه داشته باشید که این اطلاعات عمومی است و مشاوره پزشکی حرفه‌ای در مورد استفاده از هرگونه مکمل غذایی و گیاهان دارویی، مخصوصاً اگر داروهای دیگری استفاده می‌نمایید، می‌تواند خیلی سودمند باشد. 

منبع : بیتوته