بیماری‌های شایع در نوزادان: علائم، تشخیص و پیشگیری

[ad_1]

بیماری‌های شایع در نوزادان

علائم و پیشگیری از بیماری‌های شایع در نوزادان

نوزادان و کودکان خردسال به علت سیستم ایمنی ضعیف‌تر و فرآیند رشد و تکامل بدن‌شان، به آسانی در معرض ابتلا به بیماری‌ها و مشکلات تندرستی مختلف قرار دارند. مواظبت صحیح و توجه به علائم بیماری در این سنین می‌تواند به پیشگیری از عوارض جدی کمک نماید. در این نوشته، به بررسی بیماری‌های شایع در نوزادان، علائم آنها، روش‌های تشخیص و راه‌های پیشگیری از ابتلا به این بیماری‌ها خواهیم پرداخت.

۱. سرماخوردگی و آنفولانزا

علائم:

سرماخوردگی و آنفولانزا از بیماری‌های ویروسی شایع در نوزادان هستند. علائم این بیماری‌ها در نوزادان می‌تواند شامل تب، سرفه، عطسه، آبریزش بینی، کم شدن اشتها و بی‌قراری باشد.

تشخیص:

تشخیص این بیماری‌ها معمولاً از راه معاینه فیزیکی توسط پزشک انجام می‌شود. در مواردی که علائم شدیدتر باشد، آزمایش‌های ویروسی برای شناسایی عامل بیماری انجام می‌شود.

پیشگیری:

برای پیشگیری از این بیماری‌ها، شستن دست‌ها، اجتناب از تماس با اشخاص بیمار، و استفاده از واکسن آنفولانزا در موارد مشخص از ارزش ویژه‌ای برخوردار است. همچنین تغذیه مناسب و خواب کافی برای تقویت سیستم ایمنی نوزاد سودمند است.

۲. تب

علائم:

تب یکی از شایع‌ترین علائم در نوزادان است که معمولاً به علت عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی ایجاد می‌شود. تب در نوزادان شاید با علائمی مثل لرز، بی‌قراری و تعریق زیاد همراه باشد.

تشخیص:

تشخیص دلیل تب در نوزادان معمولاً نیازمند معاینه پزشکی است. پزشک شاید آزمایش‌های خون، ادرار یا مایع مغزی نخاعی را برای تشخیص دقیق دلیل تب درخواست نماید.

پیشگیری:

پیشگیری از تب معمولاً از راه پیشگیری از تماس نوزاد با اشخاص بیمار و رعایت اصول بهداشت انجام می‌شود. در صورت مشاهده تب، مراجعه به پزشک برای تشخیص دلیل و دریافت درمان مناسب ضروری است.

تب در نوزادان

۳. یبوست

علائم:

یبوست در نوزادان به معنای سختی در دفع مدفوع است که شاید با گریه، نفخ شکم و ناراحتی همراه باشد. این موقعیت زیادتر در نوزادانی که فقط از شیر مادر تغذیه می‌کنند یا شیر خشک استفاده می‌کنند، مشاهده می‌شود.

تشخیص:

تشخیص یبوست بر پایه علائم و موقعیت تغذیه نوزاد صورت می‌گیرد. در بعضی موارد، آزمایش‌های پزشکی برای بررسی عملکرد روده‌ها و شناسایی مشکلات گوارشی شاید ضروری باشد.

پیشگیری:

برای پیشگیری از یبوست، رعایت تغذیه صحیح نوزاد و استفاده از شیر مادر به عنوان خوبترین منبع تغذیه توصیه می‌شود. در صورت نیاز، مشاوره با پزشک برای انتخاب شیر خشک مناسب نیز کمک‌کننده خواهد بود.

۴. زردی نوزاد

علائم:

زردی یک بیماری شایع در نوزادان است که سبب زرد شدن پوست و سفیدی چشم می‌شود. این موقعیت ناشی از افزایش بیلی روبین در خون نوزاد است که در اکثر موارد موقتی بوده و در چند روز یا هفته اول زندگی از بین می‌رود.

تشخیص:

تشخیص زردی معمولاً با بررسی رنگ پوست و چشم نوزاد انجام می‌شود. در بعضی موارد، آزمایش خون برای اندازه‌گیری سطح بیلی روبین در خون نوزاد ضروری است.

پیشگیری:

زردی معمولاً قابل پیشگیری نیست، اما تغذیه مناسب نوزاد (شیر مادر) و دریافت مایعات کافی می‌تواند به کم شدن علائم کمک نماید. در موارد شدید، شاید نیاز به درمان‌های خاصی مثل فتوتراپی (نور درمانی) باشد.

زردی در نوزادان

۵. عفونت‌های گوش

علائم:

عفونت‌های گوش در نوزادان می‌تواند سبب علائمی مثل گریه بی‌وقفه، کشیدن گوش‌ها، تب، و مشکلات در خوابیدن شود. این عفونت‌ها معمولاً به علت عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی رخ می‌دهند.

تشخیص:

پزشک با معاینه گوش نوزاد و بررسی علائم، عفونت گوش را تشخیص می‌دهد. در بعضی موارد، شاید نیاز به آزمایش‌های اضافی برای تعیین نوع عفونت باشد.

پیشگیری:

برای پیشگیری از عفونت‌های گوش، رعایت بهداشت نوزاد و اجتناب از قرار گرفتن در معرض آلاینده‌ها و دود سیگار سودمند است. همچنین مواظبت از نوزاد در برابر سرماخوردگی‌ها می‌تواند به کم شدن خطر ابتلا کمک نماید.

۶. آلرژی‌ها

علائم:

آلرژی‌ها در نوزادان می‌توانند به شکل کهیر، ورم، مشکلات تنفسی و اسهال ظاهر شوند. این علائم معمولاً ناشی از عکس العمل‌های آلرژیک به مواد غذایی، گرده گیاهان، یا مواد شیمیایی است.

تشخیص:

تشخیص آلرژی در نوزادان شاید از راه آزمون‌های پوستی یا آزمایش خون انجام شود. پزشک شاید تاریخچه خانوادگی آلرژی را نیز بررسی نماید.

پیشگیری:

برای پیشگیری از آلرژی‌ها، توصیه می‌شود از معرفی مواد غذایی آلرژن به نوزاد تا حد امکان اجتناب شود. همچنین برای نوزادان مبتلا به آلرژی‌های محیطی، رعایت محدودیت در معرض مواد آلرژن مثل گرد و غبار و دوده خیلی مهم است.

آلرژی در نوزادان

۷. بیماری‌های تنفسی

علائم:

بیماری‌های تنفسی مثل برونشیولیت و پنومونی از دیگر مشکلات شایع در نوزادان هستند. علائم این بیماری‌ها شامل سرفه، تنگی نفس، و گاهی تب است.

تشخیص:

تشخیص این بیماری‌ها معمولاً با استفاده از معاینه فیزیکی و در بعضی موارد آزمایش‌های تصویربرداری مثل اشعه ایکس قفسه سینه انجام می‌شود.

پیشگیری:

پیشگیری از بیماری‌های تنفسی با رعایت اصول بهداشت، شستن دست‌ها، استفاده از ماسک در فضاهای عمومی و دور نگه داشتن نوزاد از اشخاص بیمار شاید. واکسیناسیون نیز در پیشگیری از بعضی بیماری‌های تنفسی کمک‌کننده است.

۸. رنگ‌پریدگی یا سیانوز

علائم:

رنگ‌پریدگی یا سیانوز به معنای تغییر رنگ پوست به رنگ آبی یا بنفش در نواحی خاصی از بدن مثل لب‌ها، ناخن‌ها یا پوست صورت است. این مشکل به علت کمبود اکسیژن در خون نوزاد ایجاد می‌شود. در بعضی موارد، سیانوز می‌تواند ناشی از بیماری‌های قلبی یا مشکلات تنفسی باشد.

تشخیص:

برای تشخیص دلیل سیانوز، پزشک ابتدا موقعیت تنفسی و قلبی نوزاد را بررسی می‌نماید. در صورت لزوم، آزمایش‌های خون و تصویربرداری شاید برای شناسایی دقیق‌تر دلیل انجام شوند.

پیشگیری:

پیشگیری از این حالت بستگی به دلیل آن دارد. در صورتی که سیانوز ناشی از یک مشکل قلبی یا تنفسی باشد، درمان‌های پزشکی و نظارت پیوسته ضروری است. همچنین مواظبت‌های ویژه در دوران بارداری (مثل پیگیری با نظم سلامت مادر) می‌تواند به کم شدن احتمال بروز مشکلات قلبی در نوزاد کمک نماید.

سیانوز در نوزادان

۹. کولیک (درد شکم و گریه‌های بی‌وقفه)

علائم:

کولیک یکی از مشکلات شایع در نوزادان است که با گریه‌های طولانی‌زمان و غیرقابل تسکین همراه است. این مشکل معمولاً بین هفته‌های ۳ تا ۶ زندگی نوزاد به اوج خود می‌رسد و شاید سبب ناراحتی و استرس برای والدین شود. علائم دیگر شامل انقباض شکم، عبور گاز زیاد، و توده‌های گازی در شکم است.

تشخیص:

کولیک معمولاً از راه معاینه فیزیکی و رد کردن سایر علل احتمالی مثل عفونت یا مشکلات گوارشی تشخیص داده می‌شود. این مشکل به علت بی‌قراری نوزاد و ناتوانی در آهسته کردن او به‌ویژه در ساعات شب زیادتر قابل توجه است.

پیشگیری:

گرچه کولیک به طور کامل قابل پیشگیری نیست، اما بعضی از والدین گزارش داده‌اند که با ایجاد تغییرات در رژیم غذایی مادر یا نوزاد، این مشکل بهبود می‌یابد. همچنین استفاده از تکنیک‌های آهسته‌بخشی مثل ماساژ، تکان دادن نوزاد به آرامی و استفاده از شیشه شیر با ویژگی ضد نفخ می‌تواند سودمند باشد.

۱۰. تبعات شیر خشک و حساسیت به آن

علائم:

حساسیت به شیر خشک یکی دیگر از مشکلاتی است که بعضی از نوزادان در آن به مشکلات گوارشی، پوست (کهیر یا بثورات) و سیستم تنفسی دچار می‌شوند. در این نوزادان، علائمی مثل استفراغ، اسهال، و یا حتی مشکلات تنفسی دیده می‌شود.

تشخیص:

تشخیص حساسیت به شیر خشک معمولاً بعد از مشاهده علائم، با مشاوره پزشک و در بعضی موارد با آزمایش‌های آزمایشگاهی انجام می‌شود.

پیشگیری:

برای پیشگیری از این حساسیت‌ها، می‌توان از انتخاب شیر خشک‌های ویژه که برای نوزادان حساس طراحی شده‌اند استفاده نمود. در صورتی که نوزاد حساسیت به شیر خشک را تجربه می‌نماید، پزشک شاید به تجویز شیر خشک‌های مخصوص یا تغییر رژیم غذایی مادر (در صورت شیر دادن) توصیه نماید.

حساسیت به شیر خشک در نوزادان

۱۱. تأخیر در رشد و تکامل

علائم:

نوزادانی که دچار تأخیر در رشد یا تکامل می‌شوند، شاید مشکلاتی مثل تأخیر در توانایی حرکت، برقراری ارتباط، یا رشد جسمی مشاهده کنند. بعضی از این مشکلات شاید ناشی از بیماری‌های زمینه‌ای یا نقایص مادرزادی باشد.

تشخیص:

تشخیص تأخیر در رشد معمولاً از راه ارزیابی‌های پزشکی با نظم انجام می‌شود. پزشک شاید از ابزارهای ارزیابی تکامل نوزاد استفاده نماید و در صورت نیاز، آزمایش‌های زیادتری انجام دهد.

پیشگیری:

پیشگیری از تأخیر در رشد از راه تأمین تغذیه مناسب و مواظبت‌های پزشکی با نظم، شامل معاینات دوره‌ای و پیگیری موقعیت نوزاد، انجام می‌شود. همچنین، ایجاد محیطی امن و تحریک‌کننده برای نوزاد (مثل صحبت کردن با او، استفاده از اسباب‌بازی‌های آموزشی و تشویق به حرکت) در این زمینه سودمند است.

۱۲. مشکلات چشمی

علائم:

مشکلات چشمی مثل عفونت چشم (کنژکتیویت) یا مشکلات مربوط به بینایی شاید در نوزادان رخ دهد. علائم این مشکلات شامل قرمزی چشم، ترشح از چشم، و یا بی‌توجهی نوزاد به حرکت های اطراف است.

تشخیص:

پزشک معمولاً برای تشخیص مشکلات چشمی نوزاد، چشم او را معاینه نموده و در صورت لزوم، آزمایش‌های تکمیلی را تجویز می‌نماید.

پیشگیری:

برای پیشگیری از مشکلات چشمی، رعایت بهداشت و پیشگیری از تماس با منبع های عفونی خیلی حائز ارزش است. همچنین مواظبت و پیگیری با نظم در صورت بروز هرگونه علائم غیرمعمول در چشمان نوزاد می‌تواند از بروز مشکلات جدی‌تر پیشگیری نماید.

مشکلات چشمی در نوزادان

سوالات متداول در خصوص بیماری‌های شایع در نوزادان

۱. آیا تب در نوزادان خطرناک است؟

تب در نوزادان می‌تواند نشانه عفونت باشد، اما خود تب لزوماً خطرناک نیست. با این حال، اگر نوزاد شما تب بالاتر از ۳۸ درجه سانتی‌گراد دارد یا به زمان طولانی ادامه می‌یابد، می بایست به پزشک مراجعه نمایید. تب در نوزادان کمتر از ۳ ماه می‌تواند نشان‌دهنده بیماری‌های جدی‌تر باشد و می بایست فوراً بررسی شود.

۲. چه علائمی می بایست سبب نگرانی والدین شود؟

اگر نوزاد شما علائم زیر را تجربه نمود، می بایست به شتاب به پزشک مراجعه نمایید:

تب بالا (بالای ۳۸ درجه سانتی‌گراد)

گریه بی‌وقفه یا سختی در آهسته کردن نوزاد

مشکلات تنفسی، تنگی نفس یا خرخر

زردی پوست یا سفیدی چشم

اسهال یا استفراغ شدید

بی‌قراری شدید یا تغییرات در رفتار نوزاد

مشکلات در تغذیه یا کم شدن وزن ناگهانی

۳. آیا نوزادان می‌توانند دچار حساسیت غذایی شوند؟

بله، نوزادان می‌توانند به بعضی از مواد غذایی حساسیت نشان دهند. معمول‌ترین آلرژی‌ها در نوزادان به شیر گاو، تخم‌مرغ، بادام‌زمینی و گندم مربوط می‌شود. علائم حساسیت غذایی شامل کهیر، استفراغ، اسهال، یا مشکلات تنفسی می‌شود. اگر نوزاد شما بعد از استفاده یک ماده غذایی علائمی از خود نشان داد، فوراً به پزشک مراجعه نمایید.

۴. چطور می‌توان از سرماخوردگی در نوزادان پیشگیری نمود؟

برای پیشگیری از سرماخوردگی در نوزادان، رعایت اصول بهداشت فردی خیلی مهم است. شستشوی دست‌ها به طور با نظم، پیشگیری از تماس نوزاد با اشخاص بیمار و حفظ فاصله از محیط‌های شلوغ و آلوده به ویروس‌ها کمک می‌نماید. همچنین، تغذیه نوزاد با شیر مادر می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی کمک نماید.

۵. آیا زردی در نوزادان طبیعی است؟

زردی یکی از مشکلات شایع در نوزادان است که معمولاً در چند روز اول زندگی اتفاق می‌افتد. این موقعیت ناشی از تجمع بیلی‌روبین در خون است. در زیادتر موارد، زردی موقتی است و خود به خود از بین می‌رود. اما در بعضی موارد، اگر سطح بیلی‌روبین خیلی بالا باشد، نیاز به درمان‌هایی مثل فتوتراپی (نور درمانی) خواهد بود.

۶. برای چه نوزادان دچار کولیک می‌شوند؟

کولیک به علت گازهای بیش‌ازحد در شکم و سیستم گوارشی نوزاد ایجاد می‌شود. این مشکل معمولاً در نوزادان زیر ۶ ماه شایع است و می‌تواند سبب گریه‌های طولانی‌زمان و بی‌قراری شود. علل دقیق کولیک مشخص نیست، اما تغییرات در رژیم غذایی مادر یا نوزاد، تغییرات در سیستم گوارشی نوزاد و تحریکات محیطی می‌توانند تأثیرگذار باشند.

۷. آیا همه نوزادان به شیر خشک حساسیت دارند؟

خیر، همه نوزادان به شیر خشک حساسیت ندارند، اما بعضی نوزادان شاید به پروتئین موجود در شیر خشک حساسیت نشان دهند. در چنین مواردی، علائم حساسیت شامل استفراغ، اسهال، جوش‌های پوستی یا مشکلات تنفسی خواهد بود. اگر نوزاد شما چنین علائمی را بعد از استفاده شیر خشک تجربه می‌نماید، می بایست به پزشک مراجعه نمایید تا شیر خشک مناسب تجویز شود.

۸. آیا بیماری‌های تنفسی در نوزادان شایع هستند؟

بله، بیماری‌های تنفسی مثل برونشیولیت و پنومونی در نوزادان شایع است. این بیماری‌ها معمولاً به علت ویروس‌ها یا باکتری‌ها ایجاد می‌شوند و علائم آن‌ها شامل سرفه، تنگی نفس و تب است. اگر نوزاد شما دچار مشکلات تنفسی شد، می بایست فوراً به پزشک مراجعه نمایید.

۹. چطور می‌توان از عفونت گوش در نوزادان پیشگیری نمود؟

برای پیشگیری از عفونت‌های گوش در نوزادان، رعایت بهداشت مناسب و اجتناب از قرار گرفتن نوزاد در معرض آلاینده‌ها و دود سیگار ارزش بسیاری دارد. همچنین، در صورتی که نوزاد دچار سرماخوردگی شد، می بایست توجه ویژه‌ای به درمان و کنترل علائم آن داشته باشید.

۱۰. آیا نوزادان به بیماری‌های قلبی مبتلا می‌شوند؟

بله، نوزادان می‌توانند به بیماری‌های قلبی مادرزادی مبتلا شوند. این مشکلات معمولاً به علت نقص‌های ژنتیکی یا عوامل محیطی در دوران بارداری ایجاد می‌شوند. اگر نوزاد شما علائمی مثل سیانوز (آبی شدن پوست) یا تنفس دشوار دارد، می بایست به پزشک مراجعه نمایید تا احتمال وجود مشکل قلبی بررسی شود.

۱۱. آیا نوزادان دچار آسم می‌شوند؟

آسم در نوزادان نسبت به کودکان بزرگ‌تر کمتر شایع است، اما شاید نوزادان به علت آلرژی‌ها یا عفونت‌های تنفسی در معرض خطر ابتلا به آسم قرار گیرند. علائم شامل تنفس دشوار، خس‌خس سینه، سرفه و مشکلات تنفسی است. در صورت مشاهده چنین علائمی، می بایست به پزشک مراجعه نمود.

۱۲. برای چه نوزادان دچار یبوست می‌شوند؟

یبوست در نوزادان شاید به علت تغییرات در رژیم غذایی، تغذیه نامناسب، یا ناتوانی روده‌ها در هضم و دفع مواد زائد باشد. در نوزادانی که فقط از شیر مادر تغذیه می‌کنند، یبوست کمتر شایع است، اما در نوزادانی که شیر خشک استفاده می‌کنند، شاید زیادتر دیده شود.

نتیجه‌گیری نهایی:

مواظبت از نوزاد در ماه‌های اولیه زندگی یک مسئولیت بزرگ و پیچیده است. بیماری‌های شایع در نوزادان معمولاً قابل پیشگیری یا درمان هستند، اما تشخیص به موقع و اقدامات صحیح درمانی می‌تواند از بروز عوارض جدی پیشگیری نماید. والدین می بایست به دقت علائم نوزاد را بررسی نموده و در صورت بروز هرگونه نگرانی یا تغییر در موقعیت تندرستی نوزاد، به پزشک مراجعه کنند.

پیشگیری از بیماری‌ها با رعایت بهداشت فردی، تغذیه مناسب، مواظبت‌های پزشکی با نظم و توجه به نیازهای عاطفی و جسمی نوزاد می‌تواند به حفظ سلامت نوزاد و رشد بهینه او کمک نماید. همچنین، افزایش آگاهی والدین از مشکلات شایع و روش‌های مواظبت صحیح می‌تواند آنها را در این راه کمک دهد.

[ad_2]

منبع : بیتوته