کلتفوت؛ گیاهی با فواید شگفت انگیز برای تندرستی

کلتفوت گیاهی چند ساله و زیبا با خواص دارویی متعدد است

همه چیز در خصوص گیاه کلتفوت؛ از خواص دارویی تا عوارض جانبی 

کلتفوت (Tussilago farfara) گیاهی چند ساله است که می‌تواند تا ۳۰ سانتیمتر رشد نماید. این گیاه دارای گل‌های به رنگ طلایی است که شبیه گل قاصدک هستند. کلتفوت بومی اروپا و بعضی از مناطق آسیا است. این گیاه همچنین در سراسر مناطق مرطوب آمریکای شمالی رشد می‌نماید و در کنار جاده‌ها، چمنزارها و پرچین‌ها به وفور دیده می‌شود.

از کلتفوت به عنوان یک مکمل گیاهی در طب سنتی چین (TCM) و گیاه درمانی غربی، به ویژه برای درمان گلودرد، سرفه‌های مزمن (طولانی زمان) و سایر بیماری‌های تنفسی استفاده می‌شود. 

این نوشته به بررسی مزیت های بالقوه و عوارض جانبی کلتفوت و همچنین توصیه های دوز آن می پردازد.

در طب سنتی چین از کلتفوت به عنوان آنتی اکسیدان استفاده می‌شود

مزیت ها و کاربرد کلتفوت

توجه داشته باشید که استفاده مکمل‌های غذایی می بایست حتما با تجویز پزشک یا متخصص تغذیه انجام شود. هیچ مکملی برای درمان، پیشگیری یا رفع کامل بیماری طراحی نشده است.

کلتفوت را بیشتر با قاصدک اشتباه می‌گیرند. قسمت‌های اصلی مورد استفاده دارویی این گیاه، گل و برگ آن هستند و معمولا از ریشه آن استفاده نمی‌شود.

در طب سنتی چین از کلتفوت به عنوان آنتی اکسیدان (تقویت کننده سیستم ایمنی)، ضد سرفه (تسکین دهنده سرفه)، ضد میکروب (از بین برنده باکتری) و ضد التهاب (کم شدن دهنده التهاب) استفاده می‌شود. با این حال، اکثر مطالعات انجام شده روی کلتفوت بر روی حیوانات بوده و کارآزمایی بالینی کافی روی انسان صورت نگرفته است. بر این اساس، شواهد علمی کافی برای تایید تاثیرات ذکر شده کلتفوت در انسان وجود ندارد.

علاوه بر این، به علت وجود آلکالوئیدهای پیرولیزیدین (PA) که برای کبد مضر هستند، استفاده خوراکی کلتفوت با دیده تردید نگریسته می‌شود. این مواد می‌توانند به کبد و ریه صدمه جدی وارد کنند. در حالی که استفاده از کلتفوت برای درمان بسیاری از بیماری‌ها رونق داشته، اما برای اثبات اکثر این ادعاها، کمبود شواهد علمی وجود دارد.

عوارض جانبی کلتفوت چیست؟

بسیاری از نگرانی های مربوط به عوارض جانبی مربوط به استفاده خوراکی از کلتفوت به علت محتوای PA آن است. نخستین عارضه جانبی گزارش شده از این استفاده از کلتفوت سمیت کبدی است. سایر عوارض جانبی احتمالی عبارتند از:

• سرطان زایی: ماده ای که سبب ایجاد سرطان می گردد

• جهش زایی: ظرفیت یک عامل شیمیایی یا فیزیکی برای ایجاد جهش (تغییرات ژنتیکی) که با سرطان زایی PAs3 مرتبط است.

• حساسیت به آفتاب: شما را زیادتر مستعد آفتاب سوختگی و صدمه های پوستی خورشید می نماید

• عکس العمل های آلرژیک: کهیر، بثورات پوستی، تورم، خس خس سینه، تنگی نفس، یا علائم و نشانه های جدی تری مثل تهوع و استفراغ، مشکلات تنفسی شدید، نبض ضعیف، تشنج، یا از دست دادن هوشیاری

همیشه ابتدا در مورد استفاده مکمل با پزشک خود مشورت نمایید.

کلتفوت به طور کلی برای کسی بی خطر در نظر گرفته نمی شود

موارد احتیاط

کلتفوت به طور کلی برای کسی بی خطر در نظر گرفته نمی شود. با این حال، به خصوص در جمعیت های زیر می بایست از استفاده این گیاه اجتناب شود:

• نوزادان یا کودکان

• اشخاص باردار

• اشخاص شیرده

• کسانی که مشکلات کبدی دارند

• اشخاص مبتلا به آلرژی به ابروسیا، گل داوودی، گل همیشه بهار، بابونه، یا گیاهان وابسته در خانواده Asteraceae (Compositae)

• اشخاص مبتلا به فشار خون بالا به عنوان کلتفوت شاید در درمان اختلال ایجاد کنند

• اشخاص مبتلا به بیماری قلبی

• اشخاص مبتلا به اختلالات خونریزی

چه مقدار کلتفوت استفاده کنم؟

همیشه قبل از استفاده مکمل با یک پزشک صحبت نمایید تا مطمئن شوید که مکمل و دوز برای نیازهای فردی شما مناسب است. داده های تحقیقات بالینی کافی برای حمایت از دوز توصیه شده ایمن از کلتفوت وجود ندارد. دوز مناسب هر مکمل، از جمله کلتفوت، می بایست بر پایه عوامل متعددی مثل وزن، سن، سلامت عمومی و عوامل دیگر باشد.

اگرچه محصولات گیاهی شاید طبیعی باشند، اما این بدان معنا نیست که آنها لزوماً ایمن هستند، به ویژه زمانی که در دوزهای زیاد استفاده شوند.

استفاده بیش از حد کلتفوت شاید به صدمه کبدی منجر شود

چه اتفاقی می افتد اگر بیش از حد کلتفوت استفاده کنم؟

استفاده بیش از حد کلتفوت شاید به صدمه کبدی منجر شود و خطر ابتلا به بعضی سرطان ها را افزایش دهد. یک مطالعه تاثیرات سمی گیاهان شامل PA را بررسی نمود. این مطالعه گزارش داد که تاثیرات سمی بعضی گیاهان(از جمله کلتفوت) می‌تواند سبب بیماری حاد کبدی شود که منجر به بیماری انسداد وریدی (که با بزرگ شدن کبد مشخص می‌شود) یا در بعضی موارد سیروز کبدی ایجاد می‌نماید. سیروز یک بیماری جدی است که در آن سیروز کبد به علت صدمه طولانی زمان دیگر به درستی کار نمی نماید.

این مطالعه همچنین توضیح می‌دهد که بعضی از PAها، از جمله آنهایی که در کلتفوت هستند، تاثیرات ژنوتوکسیک (سبب صدمه ژنتیکی)، جهش‌زا (سبب جهش‌های ژنی)، تراتوژن (تأثیر بر رشد طبیعی جنین در رحم) و سرطان‌زا (سرطان‌زا) شده‌اند.

همچنین گزارش شده است که PA در Coltsfoot سبب بیماری انسداد وریدی (بیماری مربوط به بزرگ شدن کبد) شده است که در یک نوزاد تازه متولد شده بعد از نوشیدن چای شامل Coltsfoot توسط مادر نوزاد در دوران بارداری گزارش شده است. هپاتوتوکسین ها (مواد سمی برای کبد) موجود در کلتفوت است.

فعل و انفعالات

• هیچ مورد مستندی مبنی بر تداخل کلتفوت با سایر داروها یا مکمل ها وجود ندارد.

• زمانی که کلتفوت با داروهای ضد انعقاد مثل جانتوون (وارفارین) یا آسپرین استفاده شود، شاید زمان انعقاد خون را افزایش داده و سبب افزایش خطر کبودی و خونریزی شود.

• هرکسی که این یا هر دارو، مکمل یا داروهای بدون نسخه (OTC) را استفاده می نماید، می بایست قبل از استفاده محصولات گیاهی با پزشک خود مشورت نماید.

• ضروری است که فهرست مواد تشکیل دهنده و پانل حقایق تغذیه یک مکمل را به دقت بخوانید تا بدانید کدام مواد و چه مقدار از هر یک از مواد تشکیل شده است. لطفاً این برچسب مکمل را با پزشک خود مرور نمایید تا در مورد هرگونه تداخل احتمالی با غذاها، سایر مکمل ها و داروها صحبت نمایید.

رایج ترین شکل استفاده کلتفوت آماده کردن دمنوش از برگ یا گل آن است

روش نگهداشتن Coltsfoot

اگر کلتفوت در خانه خود دارید، آن را طبق دستورالعمل روی بسته بندی نگهداشتن نمایید و مطمئن شوید که دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی است.

روش استفاده کلتفوت 

• دم نموده برگ یا گل: رایج ترین شکل استفاده کلتفوت، آماده کردن دمنوش از برگ یا گل آن است.

• کمپرس موضعی: گاهی از گل به صورت کمپرس موضعی برای درمان مشکلات پوستی مثل التهاب استفاده می گردد.

توجه: بعضی اشخاص برای مشکلات تنفسی، کلتفوت را به صورت سیگار استفاده می کنند. اما هیچ مدرک علمی برای تأیید ایمنی یا اثربخشی استفاده کلتفوت به شکل سیگار وجود ندارد. همچنین، استفاده کلتفوت به صورت دمنوش یا برای درمان مشکلات پوستی از دید علمی تأیید نشده است.

بعضی اشخاص برای مشکلات تنفسی کلتفوت را به صورت سیگار استفاده می کنند

سوالات متداول در خصوص کلتفوت

1. آیا استفاده از کلتفوت در چای برای سرفه کودکان بی خطر است؟

خیر. Coltsfoot هرگز برای استفاده در نوزادان یا کودکان بی خطر در نظر گرفته نمی شود. شواهد تحقیقات بالینی کافی وجود ندارد که ایمنی یا اثربخشی این گیاه را نشان دهد. به علت عوارض شناخته شده آن مثل مسمومیت کبدی، آن را به کودکان ندهید.

2. آیا میتوان از کلتفوت برای پوست استفاده نمود؟

احتمالا. گل های این گیاه را برای درمان بعضی از بیماری های پوستی به صورت ضماد درآورده اند. با این حال، شواهد علمی کافی از مطالعات تحقیقاتی بالینی برای حمایت از هرگونه ادعای ایمنی یا اثربخشی در استفاده موضعی از کلتفوت وجود ندارد. همیشه قبل از استفاده از داروهای گیاهی با پزشک خود صحبت نمایید.

خط پایان

کلتفوت گیاهی است که زمان‌ها در طب گیاهی برای درمان بیماری‌های تنفسی، نقرس، آنفولانزا، سرماخوردگی و تب استفاده می‌شود. مطالعات علمی آن را با چندین فواید تندرستی از جمله کم شدن التهاب، صدمه مغزی و سرفه مرتبط می‌دانند. با این حال، شامل چندین سم است و شاید سبب صدمه جدی از جمله صدمه کبد و سرطان شود.

بر این اساس، برای به حداقل رساندن خطرات تندرستی، خوبتر است به انواعی که فاقد PA هستند پایبند بمانید یا کلافوت را محدود نمایید یا از آن اجتناب نمایید.

منبع : بیتوته