آشنایی با سندرم دیستروفی سمپاتیک رفلکسی؛ علل ، علائم و درمان

دیستروفی سمپاتیک رفلکس یک بیماری مزمن است

سندرم دیستروفی سمپاتیک رفلکسی: رازگشایی از درد طاقت‌فرسا 

سندرم دیستروفی سمپاتیک رفلکسی (RSD) که در گذشته با این نام شناخته می‌شد، دیگر اصطلاح رایج پزشکی نیست. این یک اصطلاح قدیمی است که برای توصیف نوعی از سندرم درد منطقه‌ای پیچیده (CRPS) به کار می‌رفته است.

CRPS اختلالی است که سبب ایجاد درد مزمن، معمولا در بازو یا پا می‌شود. این درد بیشتر بعد از صدمه‌دیدگی، سکته مغزی یا حتی حمله قلبی ظاهر می‌شود و شدت آن به طور قابل توجهی از صدمه اولیه زیادتر است. دلیل دقیق CRPS مشخص نیست، اما پزشکان قادر به درمان بسیاری از موارد آن هستند.

دو نوع اصلی CRPS وجود دارد:

• نوع ۱ CRPS: که قبلا با نام RSD شناخته می‌شد، ناشی از صدمه به بافت بدون صدمه عصبی مرتبط است.

• نوع ۲ CRPS: که قبلا به آن کوتزیالژی (causalgia) گفته می‌شد، ناشی از صدمه مستقیم به عصب است.

CRPS اختلالی است که سبب ایجاد درد مزمن معمولا در بازو یا پا می‌شود

چه چیزی سبب سندرم دیستروفی سمپاتیک رفلکسی می گردد؟

پزشکان بر این باورند که درد ناشی از سندرم دیستروفی سمپاتیک رفلکسی (RSD) به علت مشکلات در سیستم عصبی سمپاتیک شما ایجاد می‌شود. سیستم عصبی سمپاتیک، جریان خون و حرکت های بدن را کنترل می‌نماید و به تنظیم ضربان قلب و فشار خون شما کمک می‌نماید.

هنگامی که صدمه می‌بینید، سیستم عصبی سمپاتیک به رگ‌های خونی شما می‌گوید که کوچک شوند تا در محل صدمه، خون بسیاری از دست ندهید. بعدا، به آنها می‌گوید که دوباره باز شوند تا خون بتواند به بافت صدمه دیده برسد و آن را ترمیم نماید. در سندرم دیستروفی سمپاتیک رفلکسی، سیستم عصبی سمپاتیک سیگنال‌های مخلوطی دریافت می‌نماید. این سیستم پس از صدمه فعال می‌شود، اما دیگر خاموش نمی‌شود. این امر سبب درد و تورم بسیاری در محل صدمه شما می‌شود.

بعضی وقت ها، حتی بدون اینکه آسیبی دیده باشید، شاید به RSD مبتلا شوید، اگرچه این مورد رایج نیست. این سندرم در زنان کمی زیادتر از مردان دیده می‌شود. کودکان نیز می‌توانند به آن مبتلا شوند، اما معمولا بین سنین 30 تا 60 سال بروز می‌نماید.

علائم سندرم دیستروفی سمپاتیک رفلکسی (RSD)

علائم RSD شاید به تدریج ظاهر شوند. ابتدا شاید درد خفیفی داشته باشید که به مرور زمان بدتر شود. حتی شاید در ابتدا متوجه غیرعادی بودن درد خود نشوید. انواع صدمه‌هایی که می‌توانند در صورت ابتلا به RSD ایجاد شوند عبارتند از:

• قطع عضو

• کبودی

• سوختگی

• بریدگی

• شکستگی

• جراحی جزئی

• فرو رفتن سوزن

• رادیوتراپی

• رگ به رگ شدن

احتمال ابتلا به RSD در بازو، شانه، پا یا لگن خاصره زیادتر است. به طور معمول، درد فراتر از محل صدمه شما گسترش می‌یابد. در بعضی موارد، علائم شاید به سایر نقاط بدن شما نیز سرایت نماید. RSD همچنین می‌تواند بر سیستم ایمنی بدن شما تأثیر بگذارد. این می‌تواند سبب موارد زیر شود:

• قرمزی

• گرم شدن پوست در اطراف محل صدمه

• تورم

دردی که با RSD تجربه می‌نمایید، معمولاً پیوسته و شدید است. بسیاری از اشخاص درد RSD را به صورت زیر توصیف می‌کنند:

• تیر کشیدن

• سوزش

• سرما

• عمیق

• ضربان‌دار

شاید پوست شما در موقع انجام کارهایی که به طور معمول سبب درد نمی‌شوند، مثل دوش گرفتن، حساس شود. یا شاید فقط با پوشیدن لباس احساس درد نمایید.

سایر علائم RSD عبارتند از:

• تغییرات در رشد مو یا ناخن، یا بافت پوست

• تعریق بیش از حد در بعضی نواحی بدن

• ضعف یا اسپاسم عضلانی

• سفتی مفاصل

• مشکل در حرکت دادن ناحیه صدمه دیده

• تغییر رنگ پوست به سفید، مرمری، قرمز یا آبی

اسکن استخوان یکی از راههای تشخیص دیستروفی سمپاتیک رفلکس است

تشخیص سندرم دیستروفی سمپاتیک رفلکسی (RSD)

بیشتر پزشکان تا زمانی که زمان قابل توجهی از ابتلا به RSD گذشته باشد، متوجه نمی‌شوند که درد شما ناشی از این سندرم است. زمانی که درد برطرف نمی‌شود یا شدت آن زیادتر از حد انتظار برای نوع صدمه شما باشد، می‌تواند نخستین نشانه‌ی احتمالی ابتلا به RSD باشد.

هیچ آزمایش واحدی برای تشخیص RSD توسط پزشک وجود ندارد. در عوض، پزشکان بر پایه معاینه فیزیکی و اطلاعات سابقه پزشکی شما عمل می‌کنند. همچنین چند آزمایش وجود دارد که می‌تواند سرنخ‌هایی برای تشخیص علائم ویژه این بیماری ارائه دهد. این آزمایشات عبارتند از:

• اسکن استخوان: این آزمایش می‌تواند تشخیص دهد که آیا انتهای استخوان‌های شما دچار ساییدگی شده‌اند یا مشکلاتی در جریان خون طبیعی وجود دارد.

• تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI): پزشک شما شاید برای بررسی داخلی بدن شما، به طور ویژه بافت‌هایتان، برای تغییرات قابل توجه، درخواست MRI نماید.

• آزمون تعریق: این آزمایش می‌تواند به پزشک شما بگوید که آیا یک طرف بدن شما نسبت به طرف دیگر زیادتر عرق می‌نماید.

• آزمون ترموگرافی: این آزمون سیستم عصبی سمپاتیک را بررسی می‌نماید تا ببیند آیا دما یا جریان خون در محل صدمه شما با سایر قسمت‌های بدن متفاوت است یا خیر.

• اشعه ایکس: این آزمایش معمولا در مراحل بعدی سندرم برای بررسی از دست دادن مواد معدنی در استخوان‌های شما تجویز می‌شود.

درمان سندرم دیستروفی سمپاتیک رفلکسی (RSD)

تشخیص زودهنگام در درمان RSD کلیدی است. هر چه زودتر بتوانید آن را تشخیص دهید، درمان شما موثرتر خواهد بود. بعضی موارد RSD به درمان جواب نمی‌دهند. در حال حاضر، RSD درمان قطعی ندارد، اما امکان بهبودی بسیاری از علائم آن وجود دارد. بعضی از داروهایی که پزشک شما شاید تجویز نماید عبارتند از:

• کرم‌های بی‌حسی مثل لیدوکائین

• داروهای ضد افسردگی

• داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAID)

• داروهای ضد تشنج که شاید به درمان درد کمک کنند.

• اسپری بینی برای درمان پوکی استخوان

• تزریق بلوک عصبی

• داروهای مسکن بدون نسخه مثل آسپرین، ایبوپروفن یا ناپروکسن برای درد

سایر درمان‌هایی که به علت عوارض جانبی آن‌ها و عدم وجود شواهد کافی در مورد اثربخشی آن‌ها، کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرند، عبارتند از:

• کورتیکواستروئیدها مثل متیل پردنیزولون (Medrol) یا پردنیزولون (AsmalPred Plus) برای درمان تورم

• مواد افیونی مثل فنتانیل (Duragesic)، هیدروکدون (Hysingla ER، Zohydro ER)، مورفین (Arymo ER، Kadian، Morphabond، MS Contin) و اکسی کدون

روش‌های دیگری برای درمان علائم عبارتند از:

• تحریک نخاع با الکترودهای کوچک برای تسکین درد

• فیزیوتراپی برای کمک به حرکت خوبتر و کم شدن درد

• روان درمانی برای آموزش روش‌های آرامش بخشی

• آتل برای کمک به درد دست

اگر حتی بعد از درمان، به نظر می‌رسد درد شما همچنان ادامه دارد، پزشک شما شاید جراحی به نام سمپاتکتومی را پیشنهاد دهد. در طی این عمل، جراح برای بهبود جریان خون، اعصاب خاصی را در اطراف رگ‌های خونی شما برمی‌دارد.

تشخیص زودهنگام در درمان RSD کلیدی است

سوالات متداول در خصوص سندرم دیستروفی سمپاتیک رفلکسی 

1. چه چیزی سبب می‌شود که بعضی اشخاص به RSD مبتلا شوند و بعضی دیگر نه؟

دلیل دقیق RSD ناشناخته است، اما تصور می‌شود که شامل ترکیبی از عوامل عصبی، التهابی و عروقی باشد. بعضی از اشخاص شاید به علت ژنتیک یا سابقه صدمه‌های قبلی زیادتر مستعد ابتلا به RSD باشند.

2. آیا RSD قابل پیشگیری است؟

هیچ راه قطعی برای پیشگیری از RSD وجود ندارد. با این حال، اجتناب از صدمه‌هایی که شاید خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد، مثل شکستگی، سوختگی یا جراحی، می‌تواند سودمند باشد.

3. امید به زندگی اشخاص مبتلا به RSD چقدر است؟

RSD یک بیماری مزمن است و هیچ درمانی برای آن وجود ندارد. با این حال، با درمان مناسب، بسیاری از اشخاص مبتلا به RSD می‌توانند علائم خود را کنترل نموده و زندگی عادی و پرباری داشته باشند.

جمع بندی 

سندرم دیستروفی سمپاتیک رفلکسی (RSD) یک بیماری مزمن است که با درد شدید و سوزان، معمولاً در یکی از اندام‌ها (بازوها، پاها، دست‌ها یا پاها) مشخص می‌شود. همچنین شاید با تغییرات پوستی، تورم، سفتی مفاصل و اختلالات عملکردی همراه باشد. دلیل دقیق RSD ناشناخته است، اما تصور می‌شود که شامل ترکیبی از عوامل عصبی، التهابی و عروقی باشد. این بیماری بیشتر بعد از صدمه یا جراحت، مثل شکستگی، سوختگی یا جراحی ایجاد می‌شود، اما می‌تواند بدون هیچ گونه محرک واضحی نیز رخ دهد.

هیچ درمانی برای RSD وجود ندارد، اما با درمان مناسب، بسیاری از اشخاص مبتلا به RSD می‌توانند علائم خود را کنترل نموده و زندگی عادی و پرباری داشته باشند. درمان RSD شامل ترکیبی از داروها، فیزیوتراپی، روان درمانی و در موارد ویژه، جراحی است. اگر شما یا کسی که می‌شناسید به RSD مبتلا هستید، مهم است که برای کمک به یک متخصص پزشکی مراجعه نمایید. با درمان مناسب، می‌توانید علائم خود را مدیریت نموده و کیفیت زندگی خود را بهبود بخشید.

منبع : بیتوته