[ad_1]
سرمهای پزشکی برای جبران کمآبی بدن استفاده میشوند
راهنمای جامع سرمهای تزریقی: ترکیبات، فواید و کاربردها
مایعات داخل وریدی، مایعاتی با فرمولاسیون ویژه هستند که از راه یک لوله داخل وریدی (IV) به داخل رگ تزریق میشوند تا از کمآبی بدن پیشگیری نموده یا آن را درمان کنند. این مایعات برای اشخاص در تمام سنین که بیمار، مصدوم، دچار کمآبی به علت ورزش یا گرما شدهاند یا تحت عمل جراحی قرار دارند، استفاده میشوند.
هیدراتاسیون داخل وریدی یک روش ساده، ایمن و رایج است که خطر عوارض کمی دارد.
نرمال سالین یک سرم کریستالوئیدی پرکاربرد است
مایعات داخل وریدی (IV Fluids) چیست؟
مایعات داخل وریدی، مایعاتی هستند که از راه یک لوله داخل وریدی (IV) به رگ شخص تزریق میشوند. این مایعات از کمآبی بدن و عدم تعادل الکترولیتها پیشگیری نموده یا آن را درمان میکنند.
برای چه از مایعات داخل وریدی استفاده میشود؟
آب برای هر سلول بدن ما ضروری است. در واقع، حدود ۶۰٪ از بدن ما را آب تشکیل میدهد. هنگامی بدن شما آب کافی نداشته باشد، به این حالت کمآبی (Dehydration) گفته میشود. اگر فردی دچار کمآبی شدید شود، به مایعات داخل وریدی نیاز دارد. کمآبی شدید شاید در شرایط زیر رخ دهد:
• بیماری (مثل استفراغ و اسهال).
• ورزش بیش از حد یا قرار گرفتن طولانی در معرض گرما بدون نوشیدن آب کافی.
• صدمههای جدی یا سوختگی.
• انجام جراحی، بهویژه زمانی که فرد برای زمان طولانی بیهوش است یا نمیتواند غذا و مایعات استفاده نماید.
سرمها به تعادل الکترولیتها کمک میکنند
تاثیرات کمآبی بدن چیست؟
هنگامی بدن دچار کمآبی میشود، میتواند روی موارد زیر تأثیر بگذارد:
• تعادل مواد معدنی مهم (الکترولیتها) در بدن.
• عملکرد شناختی (ذهنی).
• سطح انرژی.
• عملکرد دستگاه گوارش (توانایی هضم غذا و تولید ادرار و مدفوع).
• دفعات و شدت سردرد.
• بسیاری از اندامها، از جمله کلیهها، قلب و مغز.
• عملکرد فیزیکی.
• سلامت پوست.
علائم کمآبی شدید شامل موارد زیر است:
• سرگیجه.
• خشکی چشمها (نبود اشک).
• خشکی لبها و زبان.
• خشکی، چینوچروک یا لکههای پوستی.
• خستگی (احساس ضعف و بیحالی).
• تنفس سریع.
• دستها و پاهای سرد یا دارای لکههای رنگی.
• کم شدن تعداد دفعات ادرار (کمتر از ۴ بار در روز).
• ادرار تیرهرنگ و با بوی شدید.
انواع سرمهای تزریقی چیست؟
انواع مختلفی از سرمهای تزریقی وجود دارد. پزشک با توجه به نیاز بیمار، نوع مناسب را انتخاب مینماید.
• محلولهای کریستالوئید: رایجترین نوع سرمهای تزریقی هستند و شامل مولکولهای کوچکی میباشند که به آسانی از جریان خون به بافتها و سلولها منتقل میشوند. از جمله نمونههای این نوع سرم میتوان به سرم نرمال سالین (آب و نمک)، D5W (آب و دکستروز) و رینگر لاکتات اشاره نمود که شامل سدیم، کلرید، پتاسیم، کلسیم و لاکتات است و برای جایگزینی سریع مایعات استفاده میشود.
• کلوئیدها: این سرمها شامل مولکولهای بزرگی هستند که به آسانی از غشای سلولی عبور نمیکنند و در رگها باقی میمثل. از نمونههای آن میتوان به آلبومین و هتاستارچ اشاره نمود.
روند تزریق سرم برای آبرسانی
در صورتی که نیاز به دریافت سرم داشته باشید، مراحل زیر انجام میشود:
۱. تعیین نوع و میزان سرم مورد نیاز بر پایه وزن، سن و شرایط پزشکی بیمار.
۲. ضدعفونی کردن پوست در محل تزریق (معمولاً داخل آرنج یا روی دست).
۳. بستن یک نوار کشی (تورنیکه) به دور بازو برای پر شدن رگها.
۴. بررسی رگها و انتخاب محل مناسب برای وارد کردن سوزن.
۵. وارد کردن سوزن استریل به داخل رگ (که شاید کمی دردناک باشد).
۶. برداشتن نوار کشی.
۷. اتصال یک قطعه پلاستیکی کوچک به لوله متصل به سوزن.
۸. بررسی جریان سرم برای اطمینان از ورود مایع.
۹. محکم کردن سوزن روی دست با چسب مخصوص.
۱۰. اتصال لوله کوتاه به یک لوله بلندتر و سپس متصل کردن آن به کیسه سرم.
۱۱. آویزان کردن کیسه سرم روی پایه مخصوص (پایه سرم).
۱۲. تنظیم دستگاه پمپکننده برای کنترل میزان مایع ورودی به بدن.
۱۳. بررسی پیوسته جریان سرم و نظارت بر موقعیت بیمار.
علاوه بر آبرسانی، از راه سرم شاید داروها یا مواد مقوی نیز به بدن تزریق شوند.
سرمدرمانی میتواند به شتاب حال بیمار را بهبود بخشد. اما پزشک تعیین مینماید که چه زمانی نیاز به قطع سرم وجود دارد.
سرمدرمانی به بهبود سریع بیماران کمک مینماید
مزیت ها و خطرات این فرایند
مزیت ها:
سرمدرمانی یک روش ساده، ایمن و رایج است که میتواند به شتاب حال بیمار را بهبود ببخشد و در موارد شدید، جان او را نجات دهد.
خطرات (نادر ولی ممکن):
• آمبولی هوا: در صورتی که مقدار بسیاری هوا وارد رگ شود، میتواند خطرناک باشد و در موارد نادر منجر به مرگ شود.
• افتادگی رگ: در صورت استفاده طولانی از سرم یا وارد کردن سوزن، شاید رگ فروپاشی نماید. در این صورت، پزشک از رگ دیگری برای تزریق استفاده خواهد نمود.
• اضافه بار مایعات: دریافت بیش از حد مایعات شاید سبب سردرد، فشار خون بالا و مشکلات تنفسی شود که معمولاً با تنظیم میزان سرم برطرف میشود.
• هماتوم: خروج خون از رگ به بافتهای اطراف که به صورت کبودی دیده میشود و معمولاً طی چند هفته برطرف میشود.
• عفونت: در صورتی که موقع تزریق، محل موردنظر کاملاً استریل نشده باشد، احتمال بروز عفونت وجود دارد که معمولاً با آنتیبیوتیک درمان میشود.
• نشت سرم به بافت: در صورتی که سوزن از رگ خارج شود، مایعات شاید به بافت اطراف نشت نماید که سبب سوزش و کبودی میشود اما به آسانی قابل درمان است.
• فلبیت: التهاب رگ ناشی از سرم که یکی از عوارض رایج است و معمولاً با برداشتن سرم، استفاده از کمپرس گرم و بالا نگهداشتن دست برطرف میشود.
زمان بهبودی بعد از دریافت سرم
زیادتر اشخاص بعد از دریافت سرم نیازی به دوره بهبودی یا محدودیت خاصی ندارند.
با این حال، بسته به علت نیاز شما به سرمدرمانی، شاید به درمانهای تکمیلی یا استراحت زیادتری نیاز داشته باشید. به عنوان مثال، اگر به علت استفراغ یا اسهال ناشی از عفونت سرم دریافت نمودهاید، شاید نیاز به استفاده داروهای اضافی داشته باشید. همچنین، اگر بعد از جراحی سرم دریافت نمودهاید، احتمال دارد که محدودیتهایی در دوران بهبودی داشته باشید.
در مورد روند بهبودی و محدودیتهای احتمالی با پزشک خود مشورت نمایید.
چه زمانی می بایست با پزشک تماس بگیرید؟
در حین دریافت سرم، در صورت مشاهده موارد زیر، پزشک یا پرستار خود را مطلع نمایید:
• اگر احساس مینمایید سرم خیلی نماید یا خیلی سریع تزریق میشود.
• اگر در محل تزریق احساس ناراحتی یا درد دارید.
• اگر سوزن سرم شل شده است.
• در صورت بروز سردرد یا مشکل در تنفس.
سرمهای کلوئیدی حجم خون را افزایش میدهند
سوالات متداول در خصوص انواع سرمهای پزشکی
۱. چه سرم برای ضعف توصیه میشود؟
برای رفع ضعف، دکستروز در محلول رینگر لاکتات بیشتر توصیه میشود. این محلول استریل، هم مایع خارج سلولی و هم مایع داخل سلولی را به همراه الکترولیتها دوباره پر مینماید و به восстановت سطح انرژی به طور تاثیرگذار کمک مینماید.
۲. مایعات IV چه زمان در بدن میمثل؟
زمان درمان با مایعات IV بستگی به موقعیت بیمار و اهداف درمان دارد. به طور معمول، یک جلسه درمان IV بین ۴۵ دقیقه تا یک ساعت طول میکشد. در حالی که بعضی از اشخاص شاید تاثیرات فوری، مثل افزایش انرژی و شادابی را احساس کنند، بعضی دیگر شاید بهبود تدریجی را طی چند روز پس مهنت. از عمل تجربه کنند.
۳. کدام مایع IV برای فشار خون پایین مناسب است؟
درمان وریدی میتواند به مدیریت فشار خون پایین کمک نماید و معمولاً از مایعات کریستالوئیدی ایزوتونیک برای پر کردن فضای داخل عروقی و بهبود سطح فشار خون استفاده میشود. این مایعات به بازیابی حجم مایع و تثبیت فشار خون در افرادی که دچار هیپوولمی یا شوک هستند کمک میکنند.
۴. آیا محدودیت سنی برای درمان IV وجود دارد؟
درمان IV میتواند برای اشخاص در سنین مختلف، بسته به نیازهای پزشکی و موقعیت آنها تجویز شود. مایعات کریستالوئیدی ایزوتونیک بیشتر در بیماران کودکان و بزرگسالان در موارد شوک یا هیپوولمی برای بازیابی مؤثر حجم داخل عروقی استفاده میشوند.
۵. کدام مایع IV برای بیماران دیابتی ایدهآل است؟
رینگر لاکتات به عنوان یکی از خوبترین محلولهای کریستالوئیدی متعادل برای بیماران دیابتی در نظر گرفته میشود. غلظت کلرید آن خیلی شبیه به پلاسمای انسان است و به بهبود سریعتر از شرایطی مثل کتواسیدوز دیابتی (DKA) کمک مینماید. علاوه بر این، محلول نصف نرمال سالین معمولاً در درمانهای IV برای مدیریت مؤثر بیماران دیابتی استفاده میشود.
یادداشتی برای شما
سرمهای تزریقی، مایعاتی با فرمولاسیون ویژه هستند که از راه ورید تزریق میشوند تا از کمآبی بدن پیشگیری نموده یا آن را درمان کنند. سرمدرمانی وریدی یک روش ساده و ایمن است که در افرادی که بیمار، مجروح، دچار کمآبی ناشی از ورزش یا گرما، یا در حال سپری کردن دوران بعد از جراحی هستند، مورد استفاده قرار میگیرد.
[ad_2]
منبع : بیتوته
آخرین دیدگاهها