دلیل و درمان تیک عصبی در کودکان

تیک، عبارت است از انجام دادن حرکت و رفتاری یا ایجاد کردن صدایی به صورت غیر ارادی

 لابد شما هم رفتارهای تکراری یا عکس العمل های بی علت را در آدم های بسیاری دور و بر خود دیده اید. کسی که بدون دلیل پای خودش را تکان می دهد، فردی که بیش از اندازه پلک می زند یا شخصی که با فواصل کوتاه بدون اینکه مریضی یا گلودردی داشته باشد، سرفه می نماید. همه این رفتارها یک نام دارند: تیک.

این موقعیت بعضی وقت ها شامل کودکان نیز می گردد. تحقیقات نشان داده که 24 درصد از کودکان در مراحل مختلف رشد دچار تیک می شوند. اگر کودک شما نیز رفتارهایی از این دست دارد که احتمال چنین اختلالی را در او می دهید، با این نوشته همراه باشید.

دکتر روحی، روانپزشک کودک و نوجوان در این مورد توضیح می دهد:

تیک، عبارت است از انجام دادن حرکت و رفتاری یا ایجاد کردن صدایی به صورت غیر ارادی که به طور ناگهانی از فرد سر می زند و به صورت تکرار شونده و سریع اما فاقد ریتم باشد. تیک ها حداقل به صورت گذرا در بسیاری از اشخاص از جمله کودکان دیده می گردد و معمولا استرس ها بروز آن را افزایش، و تمرکز شخص آن را حداقل برای زمان کوتاهی کم شدن می دهد.

انواع تیک را بشناسید!

تیک ها بر پایه عملی که انجام می گردد به دو دسته تقسیم می شوند که هر کدام دارای دو نوع ساده و مرکب هستند؛

صوتی: تیک هایی که با صدا همراه هستند و نمونه های ساده این نوع تیک مثل سرفه کردن، صاف کردن گلو هستند. از انواع مرکب این تیک میتوان به تکرار واژه ها، ناسزا دادن، پژواک گویی و… اشاره نمود.

حرکتی: همراه با رفتار و فعلی هستند مثل پلک زدن، شکلک درآوردن، تنگ کردن چشم ها، بالا انداختن شانه یا تکان دادن سر. این دسته از تیک ها در کودکان معمول است. انواع مرکب آن میتوان شامل بعضی حالات یا حرکت های صورت، پریدن، لمس کردن و مثل آنهاست.  تیک های حرکتی مرکب به طور کلی آرام تر تکرار می شوند و شاید هدف دارتر از تیک های حرکتی ساده به نظر برسند.

توره چیست؟
اما تیک ها بر پایه ماندگاری و زمانی که در رفتار فرد باقی می مثل نیز به دو دسته گذرا و مزمن تقسیم می شوند. تیک های گذرا حداقل 4 هفته دوام می آورند و این به این معنی است که تکرار رفتاری در زمان زمانی کمتر از این زمان تیک محسوب نمی شود و تیک های مزمن زیادتر از 12 ماه و به دفعات و طی روزهای سال ادامه می یابد. تیک های مزمن زیادتر بین سنین 6 تا 12 سالگی دیده می گردد.

بگذارید آخرین نوع تیک را نیز برای تان توضیح دهم و در ادامه به سراغ علل و درمان ها برویم. نوع خاصی از تیک مزمن وجود دارد که در آن فرد دچار تیک صوتی و حرکتی به صورت همزمان است. این اختلال تورت یا توره نام دارد.

 تیک ها بر پایه ماندگاری و زمان به دو دسته گذرا و مزمن تقسیم می شوند

 
چه دلیل هایی تیک ها را به وجود می آورند؟
دلیل تیک قادر هست مربوط به سیستم های مغزی (ارگانیک) باشد که جنبه های ارثی در آن مهم است و قادر هست به دلایل روانشناختی (سایکولوژیک) رخ دهد. برای تشخیص علل و بررسی دقیق این موضوع در مورد تیک های مزمن، ضروری است به روانپزشک کودک مراجعه و با او مشورت نمایید.  ولی در هر دو صورت و در همه انواع تیک، استرس و اضطراب سبب تشدید علائم خواهد شد. نکته قابل توجه در این میان حساسیت خانواده روی این مساله است که می بایست بدانند حرکت های غیر عادی کودک در اثر تیک ارادی نیست.

چطور درمان می گردد؟
تیک های گذرا: این دسته از تیک ها بر حسب دلیل ایجادشان قادر هستند به صورت خود به خودی فروکش کنند یا به سمت اختلال تیک مزمن یا توره پیشرفت کنند. در خصوص درمان تیک میتوان بیان کرد در صورتی که تیک خفیف و گذرا مطرح باشد که اختلالی در عملکرد فرد ایجاد نمی نماید، درمان لازم نیست. تنها به والدین و اطرافیان توصیه می گردد از توجه زیاد به کودک و تیک های او، تذکر دادن مکرر برای تیک، تحقیر و سرزنش کودک برای آن، جدا خودداری کنند. 

تیک مزمن: در موارد تیک مزمن یا تیک گذرای شدید که سبب مشکلاتی برای فرد شده است، بررسی مغز و اعصاب کودک ضروری است و پس از رد علل مغزی، درمان روانپزشکی آن انجام می گردد.

درمان این اختلال به دو صورت دارویی و روان درمانی انجام می گردد. در درمان دارویی از داروهای آنتی سایکوتیک و ضد اضطراب ها استفاده می گردد و درمان روان درمانی مواردی شامل: رفتار درمانی، آموزش ریلکسیشن (تن آرامی)، آموزش به خانواده (همچون درک غیر ارادی بودن تیک، تذکر ندادن، توجه نکردن به این رفتار کودک و دوری از تحقیر او)  صورت می گیرد.

اما سوالی که باقی می ماند مربوط به مشکلات شایعی مثل جویدن یا کندن ناخن، کندن موی سر، جویدن خودکار یا مداد و مثل آنهاست. طبق تعریفی كه ارایه كردیم، این رفتارها با حركت سریع ناگهانی تكراری والبته غیرارادی همراه نیست، به همین علت تیک به حساب نمی آید. پس چطور می بایست آنها را تعریف نمود؟ این رفتارها قبلا جزو اختلالات كنترل تكانه تقسیم بندی می شد ولی براساس آخرین تقسیم بندی اختلالات روانپزشكی در حال حاضر جزو «اختلالات وسواسی» طبقه بندی می گردد که در مطالب بعدی در خصوص آنها زیادتر صحبت خواهیم نمود.

 منبع:ninisite.com

منبع : بیتوته