امروزه کلاسهای گوناگونی برای کودکان در سنین مختلف، در مراکز متنوع وجود دارد
بسیاری از خانوادهها در فصل تابستان فرزندشان را روانه کلاسهای آموزشی میکنند که در طول سال تحصیل فرصت شرکت در آن را ندارند.
با این کار، هم بچهها مهارتهایی را یاد میگیرند که شاید در مدرسه کمتر بدانها پرداخته شود، هم خودمانیم، تعارف که نداریم، پدر و مادرها باز هنگامی برای نفس کشیدن با خیال راحت پیدا میکنند! تازه از اینکه فرزندشان دائم زیادتر و زیادتر میآموزد لذت هم میبرند. اما انتخاب کلاس خیلی مهم است.
بعضیها فکر میکنند بالاخره کلاس کلاس است، شاید یکی به اندازه دیگری محتوا برای آموزش نداشته باشد، اما بالاخره از هیچی که خوبتر است! نه، نه واقعا هر کلاسی از کلاس نرفتن خوبتر نیست. بعضی کلاسها به خصوص برای کودکان، اگر اصولی نباشند، اگر درست با بچهها رفتار نکنند، تازه میتواند صدمهزننده هم باشند. پس خوب به انتخاب کلاس دقت نمایید و سرسری از آن نگذرید.
جایگاهی برای تمرین مهارتهای اجتماعی
امروزه کلاسهای گوناگونی برای کودکان در سنین مختلف، در مراکز متنوع، از مهدهای کودک و خانههای فرهنگ گرفته تا درمانگاههای روانشناسی و انواع مراکز با عنوانهای متفاوت، برگزار میشود. صرفنظر از این که در هرکدام از این کلاسها به بچهها چه چیزهایی آموزش داده میشود، کلاس یک ویژگی خیلی مهم دارد: امکان برقراری ارتباط با سایر کودکان و ارتقای مهارتهای اجتماعی.
مطالعات نشان میدهند که حتی کودکانی که تکفرزند هستند، با ورود به فضاهای اجتماعی مثل مهدکودک و کلاسهای آموزشی، میتوانند مهارتهای اجتماعی لازم برای زندگی آینده خود را بیاموزند. بر این اساس، شرکت در یک کلاس مناسب، قبل از هر چیز، فرصتی است برای خروج از فضای محدود خانواده، وارد اجتماع شدن، آشنا شدن با انواع تعاملها و رفتارهای اجتماعی و آموختن مهارتهایی که شاید هیچکجای دیگر نمیتوانند به این شکل بیاموزند.
البته که مدرسه خود فضایی تعیینکننده، تاثیرگذار و مهم در این راستا است، اما درعینحال به علت شرایطی که دارد، مثلا نظم و مقررات از پیش تعیینشده، ارزش تکلیف و نمره، محدودیت کلاسها و … قدری با کلاسهای آزادترِ مطلوب و متناسب با سلیقه بچهها تفاوت دارد.
درهمینراستا، برای انتخاب یک کلاس مناسب، توجه به فضای آن بهطور کلی، ارزش دارد. میتوانید با مشاهده ببینید که چهقدر ارتباط کودکان در آن محیط با هم دوستانه است. چهقدر به ارتباطات اجتماعی کودکان توسط مربیان ارزش داده میشود. روش برخورد خود مربیان باهم و با کودکان بهچهصورت است، چهقدر به کودک توجه میکنند، چهقدر دوستانه برخورد میکنند یا در مقابل، رفتاری پرخاشگرانه و یا سرزنشگر دارند.
یکی از بحثهای مهمی که درمورد آموزش کودکان می بایست مورد توجه قرار داد، خلاقیت و آزادیعمل است
بها دادن به خلاقیت و آزادی عمل
یکی از بحثهای مهمی که درمورد آموزش کودکان می بایست مورد توجه قرار داد، خلاقیت و آزادیعمل است. یکی از انتقادات مهم و اساسی به آموزش و پرورش، محدود کردن خلاقیت کودکان و شکل دادن به نظام فکری آنها در جهتی ویژه است که شاید با ویژگیهای فردی همه بچهها سازگار نباشد و در نتیجه، سبب ازدستدادن بخشی از توانمندیها و بالفعل نشدن بسیاری از بالقوههای کودک شود.
شاید برای شما، پرواز یک شاپرک مزاحم، یا خار داشتن یک بوته اصلا جالب نباشد، اما برای یک کودک مثل معجزه میماند. شاید شما به مخلوطکن و اتفاقی که درون آن برای میوهها میافتد عادت نمودهباشید، یا اینکه هنگامی آب روی قاشق میریزد چهطور به اطراف میپاشد، اما کودک به آنها به چشم پدیدهای متفاوت نگاه مینماید که گاه می بایست بارها و بارها آنها را تماشا نماید تا درکی خوبتر از آنها داشته باشد و اطلاعات کافی در مورد هرکدام را به ذهن بسپارد.
زندگیِ پر از نه، نکن، دستنزن، برندار، ندو، ….. در واقع بستن درهای تجربه و یادگیریِ بهروز کودک است. او به حدی از آزادی عمل برای رشد سالم نیاز دارد، البته تا حدی که امنیت خودش و دیگران بهخطر نیافتد. اما له کردن یک شکلات، پرپر کردن یک گل، انداختن دانه دانه قندها توی یک لیوان آب، روشنکردن تک به تک چراغهای لوستر و هزاران مثال دیگر، چه خطری میتواند داشته باشد؟
درحالیکه عکس العمل بیشتر والدین به همین تجربههای ساده، پر از خط و مرز است. واقعیت این است که خیالپردازی و خلاقیت از ابزارهای حیاتی رشد کودکان است که می بایست بدانها توجه داشت. کودک با خیالپردازی خود، دنیای اطرافش را هر آنچه دوست دارد تصور مینماید و با استفاده از خلاقیتش، قوانین تازه را در دل محیط اطراف خود میآموزد: هنگامی صندلی، کشتی میشود، عصا، اسب میشود، سبزیجات، موجودات فضایی میشوند و … کودک با تمام وجود در حال تمرین آموختههای خود است. چندبار پیشآمده که ابزار بازی خیالپردازانه او را برهم بزنید و یا او را به اینعلت سرزنش و توبیخ نمایید؟ اگر تکالیف مدرسه بودند و او مشغول تمرین بود، همین عکس العمل را میداشتید؟ یادتان نرود که بازی، ابزار یادگیری و تمرین او است.
از آنجا که کودکان معولا با ورود به مدرسه و روبرو شدن با قوانین ویژه محیط آموزشی و نیز سیستم تدریس، روش آموختن خود را تغییر میدهند. مهم است که کلاسهایی را برای فرزندتان برگزینید که راههای یادگیری او را محدود نکنند و با قوانین ثابت و سختگیرانه، جلوی خلاقیت و آزادی عمل او را نگیرند. بسیاری از آموختههای اساسی کودکی، به واسطه بازیهای آزادانه و بدون چارچوب آموخته میشوند و نباید این سیستم یادگیری را کلا از روند زندگی یک کودک حذف نمود.
تناسب با استعدادهای فردی
شما حتما علایق و آرزوهایی دارید. شاید عاشق پیانو باشید یا به مسابقات ورزشی خیلی علاقمند باشید. البته داشتن فرزندی که یک ارکستر را رهبری مینماید یا فرزندی که در مسابقات المپیک جهانی شرکت مینماید، وسوسهانگیز است. اگرچه بارها این جمله را شنیدهاید، اما دست از چنین وسوسههایی کشیدن آسان نیست.
از یاد نبرید که در هر زمینهای، پیشرفت میتواند غرورآفرین باشد. بر این اساس، قبل از تصمیمگیری، اجازه بدهید فرزندتان هم علایق خودش را محک بزند. او را مجبور به کاری نکنید. فرصت فراوانی برای یادگیری در پیش روی او است. به عکس العملهایش حساس باشید. کارهایی که با کنجکاوی دنبال مینماید و یا برایشان زمان زیادتری میگذارد، میتوانند نشانگر علایق او باشند.
زیاد نمیتوان از کودکی در آن سن انتظار داشت که مثلا خودش اعلام نماید عاشق کدام ساز است، به چه ورزشی زیادتر علاقه دارد یا در رفتارهای اجتماعی یا … جذابیت زیادتری میبیند. بلکه علاقه به رنگها، حافظه بصری خوب، دقت زیاد به جزییات و نکته های دیداری برای مثال، میتوانند نشانه علاقه و توانمندی او در زمینههای هنری بصری، از نقاشی و عکاسی گرفته تا معماری و فیلمسازی باشد.
والدین، خوبترین اشخاص برای تشخیص علایق فرزند خود هستند، به این شرط که در این زمینه دید بازی داشته باشند و چشمشان را روی عکس العملهای فرزند خود نبندند. البته از دید متخصصین و آزمونهای مربوطه هم برای درک خوبتر علایق، توانمندیها و نقاط ضعف فرزند خود میتوانید کمک بگیرید.
منبع: ninisite.com
آخرین دیدگاهها