عوامل تاثیرگذار بر حسادت در بین فرزندان

دلایل حسادت در بین فرزندان

 

حسادت در بین فرزندان:

حسادت در بین فرزندان از جمله موضوعات اساسی و مهمی است که هر فرد می بایست به آن در روش های تربیتی خود توجه نماید. در این نوشته قصد داریم که شما را به روش و چگونگی حسادت در بین فرزندان آشنا نموده و راهکارهایی را برای مدیریت و کنترل آن ارائه دهیم؛ پس اگر به فکر تربیت درست کودکان خود هستید ما را تا پایان این متن همراهی نمایید.

منظور از حس حسادت چیست؟
یکی از هیجانات درونی و احساسات نهفته شده انسان ها در زندگی اجتماعی خود که می بایست به خوبی هدایت شود، حس حسادت است. در واقع در محیط زندگی و خانواده ما اتفاقی سب بروز و تشدید حس حسادت در رفتار اشخاص خواهد شد. بزرگسالان قادر هستند دلیل و ریشه حس حسادت های خود را در دوران کودکیشان یعنی سن 2 تا 5 جستجو کنند؛ برای چه که رفتار و اعمال بعضی از نزدیکان و اطرافیان باعث بیدار شدن این حس در درون آن ها خواهد شد.

اگر حس حسادت را در بین اشخاص از دید جنسیت آن ها بررسی کنیم؛ طبق نتایج بدست آمده می بایست بیان کرد دختران زیادتر از پسران نسبت به اتفاقات اطراف خود عکس العمل نشان داده و حس حسادت در آن ها برانگیخته می گردد. همچنین تفاوت سنی یکسال و نیم تا سه سال نیز یکی دیگر از ویژگی هایی است که باعث حسادت بین اشخاص خواهد شد.

حسادت در بین فرزندان

 
سال 1987 در آمریکا تحقیقاتی صورت گرفت که نتایج آن نشان دهنده میزان تفاوت بالای حسادت در فرزندان اول خانواده و یا تک فرزندان و کودکان باهوش نسبت به سایر کودکان و فرزندان یک خانواده است. این حس حسادت در بین کودکان در محیط یک خانواده، زمین بازی، مدرسه و … که سبب ایجاد حس رقابت و نزاع در آن ها خواهد شد، در انواع و اقسام همچون خرید اسباب بازی، خوردن کیک، انتخاب کانال تلویزیون یا نشستن در ردیف جلوی اتومبیل و … قابل مشاهده است.

شیوه های مدیریت و کنترل حسادت در بین فرزندان:
حسادت بین فرزندان، مشخصه بارز هر انسانی است که اگر به خوبترین شکل هدایت نشود سبب ایجاد تاثیرات منفی در زندگی هر فردی خواهد شد و صدمه های جبران ناپذیری را هم برای خود و هم دیگران در پی خواهد داشت. در واقع زمانی که دو یا چند کودک به عنوان اعضای یک خانواده در زیر یک سقف با یکدیگر زندگی می کنند، بعضی از رفتارهای اطرافیان نسبت به هریک از این کودکان شاید باعث بروز حس حسادت و انگیزه های رقابتی در بین سایرین شود. همانطور که در قسمت قبل نیز به آن اشاره شد، این حس رقابت و نزاع در بین خواهران و برادرانی با جنسیت واحد که از دید تفاوت سنی خیلی به هم نزدیک هستند؛ زیادتر خود را نشان می دهد.

دلیل حسادت در بین فرزندان

 
بر این اساس والدین می بایست توجه داشته باشند که نقش و اثر آن ها در ایجاد حس حسادت در بین فرزندان خیلی حائز ارزش است و هر گونه رفتار و کردار نادرست از سوی آن ها سبب نزاع و رقابت فرزندان آن ها با یکدیگر خواهد شد. در نقطه مقابل والدینی که با یک برخورد صحیح و منطقی کودکان خود را تربیت می کنند و تفاوتی بین آن ها نمی گذارند؛ خیلی در مدیریت و کنترل حسادت در بین فرزندان موفق تر هستند. بر این اساس کودکان چون همواره در معرض توجه و محبت اعضای خانواده خود هستند؛ تحمل هیچ رقیب و تمایزی را در رفتار دیگران نسبت به خود نخواهند داشت.

تفاوت بین حسادت پنهان و آشکار در کودکان
کودکان و بزرگسالان نشانه های حسادت را با توجه به شرایط به گونه ای متفاوت از خود بروز خواهند داد؛ به طور مثال موقع بازی کردن با زدن ضربه محکمی به پای دوست یا مانع پیشرفت دیگران شدن نشانه هایی از حس حسادت در اشخاص است. برخورد والدین، معلمان و … نیز با کودکان ارتباط مستقیمی با حس حسادت آن ها خواهد داشت. در واقع کودکانی که همواره با بروز رفتار خاصی از خود به نشانه اعتراض مورد خشم والدینشان قرار می گیرند؛ معمولا پنهان کردن حس حسادت خود را به بعضی موضوعات خوبترین راه حل می دانند. در مقابل حسادت پنهان شده، بعضی کودکان نیز حسادت خود را با روش های گوناگون به نشانه اعتراض و توجه به آن ها در رفتار و کردار خود نشان می دهند. حسادت در بین فرزندان از نوع آشکار آن والدین را متوجه اشتباهات تربیتی خود نموده و آن ها را به شیوه های مدیریت و کنترل حسادت در بین فرزندان سوق خواهد داد.

بروز حس حسادت در بین فرزندان

 
عوامل تاثیرگذار بر حسادت در بین فرزندان
برای کم شدن و کنترل حسادت در بین فرزندان خوبتر است که در درجه نخست هر یک از عوامل تاثیرگذار در ایجاد حس حسادت بین آن ها را شناسایی کنیم. این عوامل بر پایه مطالعات صورت گرفته همچون موارد مطرح شده در زیر است:

– به کار نبردن روش های ناپسند در مقایسه فرزندان با یکدیگر
– تولد و ورود فرزند دیگری به خانواده ( مخصوصا فرزند دوم)
– تحقیر فرزندان در حضور هم سن و سالان و دوستان خود
– تفاوت گذاشتن در شیوه های تشویق و تنبیه کودکان
– عدم توجه به مسئله حسادت و حساسیت کودکان در سنین 3 تا 4 سالگی
– ایجاد حس تمایز و برتری یکی از فرزندان نسبت به دیگران
و … .

راهکارهای کم شدن حسادت کودکان

 
راهکارهای کم شدن حسادت کودکان نسبت به یکدیگر
 حالا با شناسایی هر یک از عوامل حسادت در بین فرزندان، می بایست از بروز هر گونه رفتار ناپسندی برای اذیت و انکار دیگران پیشگیری شود. به طور مثال، با تولد فرزند دوم خانواده چنانچه تفاوت سنی بسیاری بین او و فرزند اول وجود ندارد؛ خوبتر است که این حس را در فرزند اول خود ایجاد نموده که تولد بچه دوم هیچ تاثیری در تفاوت رفتار و کردار آن ها نسبت به او نداشته و درست همانند قبل است. برای اینکار می بایست از فرزند نخست خود خواهش نمایید که در انجام بعضی امور مربوط به کودک تازه متولد شده به شما کمک نماید.

در غیر این صورت می بایست شاهد رفتارهایی همچون دست کردن در چشم یا گوش کودک تازه متولد شده، گذاشتن بالش بر روی او و یا افتادن بر روی او از جانب فرزند اول باشیم؛ در واقع او با این کارهای پنهان و آشکار تلاش در منحصر کردن عشق والدین نسبت به خود دارد و می خواهد توجه آن ها را مثل گذشته به خود جلب نماید و حضور فرزند دوم را انکار نماید.

حسادت بین فرزندان

بر این اساس از جمله راهکارهایی که میتوان برای کم شدن حس حسادت در بین فرزندان ارائه نمود، میتوان به موارد زیر اشاره داشت:

– پاک کردن کینه و حسادت والدین نسبت به دیگران به علت عدم اثر گذاری در فرزندانشان
– کم شدن احساسات منفی کودکان و تشویق او به جذب احساسات مثبت
– مطالعه قصه های کلاسیک و افسانه ای با پیام های اخلاقی برای او
– گوش دادن به صحبت های کودکان و کشف حسادت های آن ها
– دادن انگیزه و افزایش اعتماد به نفس کودکان
– آموزش و تقویت روحیه مشارکت آن ها در انجام امور
– توجه و محبت همیشگی و برخورد منطقی با خواسته های ناپسندیده آن ها
– توضیح اشتباهات با زدن مثال هایی با حس خوب و شوخ طبعی
– تعریف و تمجید از فرزند خود در هر مکانی و توجه به استعداد های نهفته او
– اجتناب از مقایسه کودکان خود با دیگران
 و … .

چگونگی برخورد والدین با کودکان حسود:
والدین با درک احساسات فرزندشان می بایست به شیوه ای صحیح و مناسب آن ها را در جهت مقابله با احساسات اشتباه خود راهنمایی نموده و شدت حسادت در بین فرزندان را کم شدن دهند. آن ها نباید هیچ رفتار اشتباهی را در شیوه تربیتی خود به کار گیرند تا با قربانی یک فرزند در حق دیگر فرزند خود فداکاری کنند.

نمونه ی چنین رفتاری را در والدین میتوان در اعطا وسایل مربوط به فرزند بزرگتر به برادر یا خواهر کوچکترش مشاهده نمود، در چنین شرایطی فرزند بزرگتر با حس از دست دادن حق خود و حس توجه و محبت والدین به فرزندان کوچک دیگر حسادت خواهد نمود. بر این اساس تمایز نگذاشتن والدین در توجه به خواسته ها و نیازهای کودکان و توجه به صدمه های احتمالی روانی و جسمی فرزندان یکی از نکته های مهم و ضروری در عدم ایجاد حس حسادت در بین فرزندان خواهد بود.

روش رفتار با حسادت در بین فرزندان

اشتباهات والدین در بروز حس حسادت در بین فرزندان:
از جمله اشتباهات رفتاری و کرداری والدین و … در دوران تربیتی و کودکی فرزندان خود که سبب بروز حسادت های پنهان و آشکار در بین آن ها خواهد شد میتوان به هر یک از موارد زیر اشاره نمود:

حفاظت و محدودیت بیش از اندازه فرزندان
توجه بیش از اندازه به خواسته های کودک
ایجاد یک رقابت ناسالم بین کودکان
مقایسه کودکان با یکدیگر
توجه به کودکان بر پایه تاریخ تولدشان

منبع : بیتوته