مسجد الراس
مسجد الراس محل دفن سر امام حسین (علیه‌السلام)
مسجد الراس در غرب صحن امام علی (علیه‌السلام) و متصل به رواق بنا شده و برای دلیل نامگذاری آن دو احتمال وجود دارد؛ اول آن که چون این مسجد در مقابل سر مبارک حضرت قرار گرفته، احتمال دارد مسجد الراس نامیده شده باشد و دیگر آن که از امام صادق (علیه‌السلام) روایتی وجود دارد که می‌گوید سر مقدس امام حسین (علیه‌السلام) در این مکان قرار دارد.
براساس قول نامدار، سر امام حسین (علیه‌السلام) که در روز عاشورا جدا شده بود، در روز اربعین به بدنش ملحق شد. این قول مشترک میان بسیاری از مورخان و اندیشمندان شیعه و سنی است. علمای شیعه، از جمله شیخ صدوق، سید مرتضی، فتال نیشابوری، ابن نمای حلی، سید ابن طاووس، شیخ بهایی و علامه مجلسی این قول را بیان نموده‌اند.
شیخ صدوق و بعد از او، فتال نیشابوری در این باره می‌نویسند: «علی بن حسین همراه زنان (از شام) خارج شد و سر حسین (علیه‌السلام) را به کربلا باز گرداند».
مسجد الراس کجاست
سید مرتضی در این باره می‌گوید: «روایت نموده‌اند که سر امام حسین علیه‌السلام با جسد در کربلا دفن شد».
ابن شهر آشوب پس از نقل سخن فوق از سید مرتضی، از قول شیخ طوسی نقل نموده است که به باعث ملحق شدن سر امام به بدن و دفن آن، زیارت اربعین توصیه شده است.
ابن نما حلی نیز نگاشته است: «آن‌چه از اقوال بر آن می‌توان اعتماد نمود، آن است که پس از آن که سر امام در شهرها گردانده شد، به بدن بازگردانده و با جسد دفن شد».
سید ابن طاووس نوشته است: «اما سر حسین علیه‌السلام، روایت شده که برگردانده شد و در کربلا دفن شد».
مجلسی، یکی از علت‌های استحباب زیارت امام حسین (علیه‌السلام) را در روز اربعین، الحاق سرها به اجساد توسط امام سجاد (علیه‌السلام) بیان نموده است. وی در جای دیگر پس از نقل اقوال دیگر در این باره می‌نویسد: «نامدار بین علمای امامیه آن است که سر امام، همراه بدن دفن شده است».
قزوینی نیز نگاشته است: «روز اول ماه صفر، عید بنی‌امیه است، چون در آن روز، سر حسین (علیه‌السلام) را به دمشق وارد ساختند و در روز بیستم آن ماه، سر ایشان به بدن، باز گردانده شد».
دلیل نامگذاری مسجد الراس
مسجد الراس
مسجد الراس یک مسجد با بنای کهن است که در سمت غرب صحن حرم امام علی (علیه‌السلام) واقع شده است.
به نظر می‌رسد که نامگذاری این مسجد به دو علت انجام شده است: اولاً به علت جایگاه آن در مقابل محل قرارگیری مقام مبارک امام حسین (علیه‌السلام) و دوماً بر پایه بعضی از روایات که ادعا می‌کنند سر مبارک امام حسین (علیه‌السلام) در اینجا به خاک سپرده شده است.
این مسجد در گذشته محل تدریس آیت‌الله سید محسن طباطبایی و آیت‌الله محمدصادق صدر بوده است و در حال حاضر در طی فرآیند بازسازی بزرگی که به منظور توسعه ضریح مطهر انجام شده است، به طرف غرب صحن حرم امام علی (علیه‌السلام)، ملحق گردیده است.
مدفن راس الحسین
وجه تسمیه مسجد الراس
وجه تسمیه این مسجد به دو علت مطرح شده است:
– یکی به علت قرار گرفتن مسجد در بالای سر مدفن شریف امیرمؤمنان (علیه‌السّلام) است و دیگری به علت ادعایی که می‌گوید سر بریده حضرت امام حسین (علیه‌السّلام) در این محل دفن شده است.
– بعضی اقوال ادعا می‌کنند که سر شریف امام حسین (علیه‌السّلام) در مجاورت یا نزدیک مدفن امیرمؤمنان (علیه‌السّلام) در نجف، به خاک سپرده شده است.
وجه تسمیه مسجد الراس
تحقیق در مدفن راس الحسین
در خصوص محل دفن سر شریف امام حسین (علیه‌السلام)، اقوال متعددی ذکر شده است که مهم‌ترین آنها به شرح زیر است:
کربلا:
نظر نامدار میان علمای شیعه، آن است که سر شریف امام حسین (علیه‌السلام) به کربلا بازگردانده شده و نزد بدن مطهر آن حضرت دفن شده است.
مسجد الراس الحسین
بقیع مدینه:
بر پایه بعضی اقوال، یزید، سر امام حسین (علیه‌السلام) را برای عامل خود در مدینه، عمرو بن سعید بن عاص، فرستاد و او سر شریف را کنار قبر حضرت فاطمه زهرا (سلام‌الله‌علیها) به خاک سپرد.
دمشق:
بعضی مورخان نیز اشاره نموده‌اند که بعد از آوردن سر امام (علیه‌السلام) به دمشق، سر شریف در خزانه امویان باقی ماند تا اینکه بعد از مدتی، آن را از آنجا خارج نموده و دفن نمودند. بعضی نوشته‌اند کسی که سر را از خزانه، خارج و دفن نمود «سلیمان بن عبدالملک اموی» بود.
قاهره:
در زمان خلافت فاطمیان مصر، در شهر عسقلان فلسطین، زیارتگاهی وجود داشته که محل دفن سر امام حسین (علیه‌السلام) به شمار می‌آمده است. بعد از رسیدن سر به قاهره، آن را به کاخ‌های خلفای فاطمی منتقل نمودند و بعد از ساختن زیارتگاه مخصوصی، سر را در آنجا دفن نمودند.
نجف اشرف:
مبنای این قول، روایاتی است که در بعضی منبع های حدیثی مهم شیعه نقل شده است؛ از جمله شیخ کلینی و ابن‌قولویه روایت نموده‌اند که حضرت امام صادق (علیه‌السلام) به همراه فرزندشان اسماعیل و راوی، از حیره به قصد زیارت امیرمؤمنان (علیه‌السلام) به نجف رفتند و هر سه در آنجا نماز خواندند. سپس امام (علیه‌السلام) به فرزندش اسماعیل بیان کرد: بایست و بر جدت حسین بن علی (علیه‌السلام) سلام بده. راوی از امام سوال کرد: «آیا امام حسین (علیه‌السلام) در کربلا نیست؟» حضرت فرمود: «بلی. اما هنگامی که سر مطهر آن حضرت را به شام آوردند، یکی از دوستان ما آن را ربود و کنار امیرمؤمنان (علیه‌السلام) دفن نمود».
آخرین دیدگاه‌ها