عکس opg چیست؟/ روش انجام، خطرات و عوارض آن

عکس OPG دندان یک عکس اشعه ایکس پانوراما از دندان ها و فک ها است. این یک عکس دو بعدی از دندان ها، فک ها، سینوس ها و مفصل گیجگاهی است. این عکس بیشتر برای ارزیابی مشکلات دندانی مثل پوسیدگی، پریودنتیت و شکستگی دندان استفاده می گردد. همچنین قادر هست برای برنامه ریزی درمان های دندانپزشکی مثل ارتودنسی یا جراحی فک استفاده شود. 

• Orthopantomagram

• پرتونگاری پانورامیک

• پرتونگاری سراسرنما

• پانورکس

• OPT

• PAN

برای انجام عکس OPG (Orthopantomogram)، شما می بایست به یک مرکز تصویربرداری یا به دندانپزشک خود مراجعه نمایید. در حالت کلی، فرآیند انجام یک عکس OPG به شرح زیر است:

۱. آمادگی قبل از عکس: بعضی از مراکز تصویربرداری شاید از شما درخواست کنند تا قبل از عکس OPG، اقداماتی مثل خالی کردن دهان از اشیاء ، جواهرات، عینک، سمعک و غیره را انجام دهید.

۲. قرارگیری در جلوی دستگاه: شما در جلوی دستگاه تصویربرداری OPG قرار می‌گیرید. عموماً می بایست روی صندلی بنشینید و سر و چانه خود را در دستگاه قرار دهید.

۳. استقرار صحیح: کارکنان مرکز تصویربرداری یا دندانپزشک شما، سر و چانه شما را در جایگاه صحیح قرار می‌دهند. این شامل استفاده از استونی (فاصله‌گذار) بین سر و دستگاه تصویربرداری و همچنین تنظیم ارتفاع صندلی است تا تصویری دقیق و کیفیت بالا بگیرید.

۴. پیشگیری از حرکت: در طول عمل تصویربرداری، شما می بایست بی‌حرکت باشید تا تصویری واضح و بدون لرزش به دست آید. کارکنان مرکز تصویربرداری می بایست از شما بخواهند تا در حین عکسبرداری بازوها و پاها را در جای خود حفظ نمایید.

۵. عکسبرداری: دستگاه OPG آغاز به حرکت می‌نماید و پرتوهای پانورامیک را در اطراف سر شما ایجاد می‌نماید. در این فرآیند، شما شاید بخواهید برای چند ثانیه دهان خود را باز نمایید و به دستورات کارکنان مراکز تصویربرداری عمل نمایید.

۶. پایان عملیات: بعد از تمام کردن عکسبرداری، شما می‌توانید دهانتان را ببندید و از صندلی برخیزید. کارکنان مرکز تصویربرداری یا دندانپزشک شما شاید با شما در خصوص‌ی نتایج عکس OPG صحبت کنند یا نیازی به تحلیل و بررسی توسط دندانپزشک داشته باشید.

اگر قصد دارید عکس OPG بگیرید، خوبتر است با دندانپزشک خود مشورت نمایید و او می‌توانبه شما راهنمایی دقیق‌تری در خصوص روش انجام عکس OPG بدهد و توصیه‌های خاصی مطابق با شرایط شما ارائه نماید.

عکس OPG یک روش تصویربرداری ایمن است، اما مثل هر روش تصویربرداری اشعه ایکس، مقدار کمی تابش را در معرض قرار می دهد. تابش قادر هست سبب صدمه به سلول ها شود، اما خطرات ناشی از تابش اشعه ایکس در عکس OPG خیلی کم است. خطرات احتمالی ناشی از عکس OPG عبارتند از:

• افزایش خطر ابتلا به سرطان: قرار گرفتن در معرض تابش اشعه ایکس در طول زندگی قادر هست خطر ابتلا به بعضی از انواع سرطان را افزایش دهد. با این حال، خطر ابتلا به سرطان ناشی از عکس OPG خیلی کم است.

• تغییرات ژنتیکی: تابش اشعه ایکس قادر هست سبب ایجاد تغییرات ژنتیکی در سلول ها شود. این تغییرات قادر هستند منجر به سرطان شوند، اما خطر ابتلا به سرطان ناشی از عکس OPG خیلی کم است.

• تاثیرات نامطلوب بر روی جنین: زنان باردار می بایست قبل از انجام عکس OPG با پزشک خود مشورت کنند. تابش اشعه ایکس قادر هست سبب صدمه به جنین شود، اما خطر ابتلا به صدمه ناشی از عکس OPG خیلی کم است. 

• حساسیت به اشعه ایکس: بعضی از اشخاص شاید نسبت به اشعه ایکس حساس باشند و بعد از انجام عکس OPG دچار حساسیت شوند. علائم حساسیت به اشعه ایکس عبارتند از: قرمزی پوست ، خارش ، تورم و درد  

• حالت تهوع و استفراغ: بعضی از اشخاص شاید بعد از انجام عکس OPG دچار حالت تهوع و استفراغ شوند. 

• هرگونه جواهرات یا وسایل فلزی را از بدن خود خارج نمایید. این شامل هرگونه حلقه، گردنبند، گوشواره، ساعت، دندان مصنوعی و غیره است. فلز قادر هست عکس را تار نماید.

• اگر باردار هستید یا به بیماری های خاصی مبتلا هستید، قبل از انجام عکس OPG با دندانپزشک یا تکنسین رادیوگرافی مشورت نمایید.

• اگر به اشعه ایکس حساس هستید، به دندانپزشک یا تکنسین رادیوگرافی آگاهی دهید.

• اگر دندان مصنوعی دارید، آنها را در دهان خود نگه دارید. دندان مصنوعی قادر هست به دندان ها و فک ها تکیه گاه دهد و به گرفتن یک عکس واضح کمک نماید.

• در روز عکس OPG، به موقع به دندانپزشک یا مرکز رادیولوژی مراجعه نمایید. شاید از شما خواسته شود تا روپوش سربی بپوشید.

• در حین عکسبرداری، دندانپزشک یا تکنسین رادیوگرافی از شما می خواهد که سر خود را ثابت نگه دارید. شاید از شما خواسته شود که چند ثانیه نفس خود را حبس نمایید.

• بعد از عکسبرداری، قادر هستید به فعالیت های روزمره خود بازگردید. 

عکس OPG معمولاً به عنوان بخشی از معاینه دندانپزشکی سالانه انجام می گردد. همچنین شاید در موارد زیر انجام شود:

• ارزیابی مشکلات دندانی مثل پوسیدگی، پریودنتیت و شکستگی دندان

• برنامه ریزی درمان های دندانپزشکی مثل ارتودنسی یا جراحی فک

• ارزیابی سلامت عمومی دهان و دندان

• داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) مثل ایبوپروفن و ناپروکسن قادر هستند سبب کم شدن جریان خون به دندان ها و فک ها شوند. این قادر هست سبب شود که دندان ها و فک ها در عکس OPG تیره تر به نظر برسند.

• داروهای ضدانعقادی مثل وارفارین و آسپرین قادر هستند سبب افزایش خطر خونریزی در حین یا پس از عکس OPG شوند.

• داروهای تیروئید مثل لووتیروکسین قادر هستند سبب افزایش حساسیت به اشعه ایکس شوند.

• وجود فلزات در بدن مثل دندان مصنوعی، ایمپلنت دندانی، جواهرات، یا وسایل پزشکی مثل ضربان ساز قلب. فلز قادر هست سبب تار شدن عکس شود.

• عفونت دندان ها یا فک ها قادر هست سبب تورم و تغییر رنگ در ناحیه شود. این تغییرات قادر هست در عکس OPG دیده شود.

• اگر هر یک از این عوامل مداخله گر را دارید، به دندانپزشک یا تکنسین رادیوگرافی آگاهی دهید. آنها قادر هستند اقداماتی را برای کم شدن تأثیر این عوامل بر نتایج عکس OPG انجام دهند.

اسکن OPG (پانورامیک) نوعی تصویربرداری اشعه ایکس است که از فک بالا و پایین و دندان‌ها، همراه با ساختارهای اطراف مثل استخوان‌های فک، سینوس‌ها و مفصل گیجگاهی-فکی (TMJ) عکس می‌گیرد. این یک ابزار ارزشمند برای دندانپزشکان و سایر متخصصان مواظبت‌های بهداشتی است که به آنها کمک می‌نماید تا مشکلات سلامت دندان و فک را تشخیص دهند.  

• تفسیر اسکن OPG یک کار تخصصی است که می بایست توسط یک دندانپزشک یا سایر متخصصان مواظبت های بهداشتی آموزش دیده انجام شود. دندانپزشکان از دانش خود در مورد آناتومی دندان و فک و همچنین تجربه خود در تفسیر عکس ها اشعه ایکس برای تشخیص مشکلات سلامت دندان و فک استفاده می کنند.

۱. چه کسانی می بایست عکس OPG بگیرند؟

عکس OPG معمولاً به عنوان بخشی از معاینه دندانپزشکی سالانه انجام می گردد. همچنین شاید در موارد زیر انجام شود :ارزیابی مشکلات دندانی ، برنامه ریزی درمان های دندانپزشکی و ارزیابی سلامت عمومی دهان و دندان

۲. آمادگی برای عکس OPG چطور است؟

قبل از انجام عکس OPG، چند کار وجود دارد که قادر هستید انجام دهید تا آماده شوید: هرگونه جواهرات یا وسایل فلزی را از بدن خود خارج نمایید ، اگر باردار هستید یا به بیماری های خاصی مبتلا هستید، به دندانپزشک یا تکنسین رادیوگرافی آگاهی دهید.

۳. مواظبت های پس از عکس OPG چیست؟

پس از انجام عکس OPG، نیازی به مواظبت خاصی نیست. شما قادر هستید به فعالیت های روزمره خود بازگردید.

۴. هزینه عکس OPG چقدر است؟

هزینه عکس OPG بسته به عوامل مختلفی مثل محل زندگی شما، نوع مرکز رادیولوژی و بیمه دندانپزشکی شما متفاوت است.

۵. عکس OPG دقیق تر از عکس های تک دندانی است؟

بله، عکس OPG دقیق تر از عکس های تک دندانی است. عکس OPG یک عکس پانوراما از دندان ها، فک ها و ساختارهای اطراف آنها ارائه می دهد. این به دندانپزشکان اجازه می دهد تا مشکلاتی را که شاید در عکس های تک دندانی از دست بروند، مشاهده کنند.

۶. آیا عکس OPG قادر هست جایگزین معاینه دندانپزشکی شود؟

خیر، عکس OPG نمی تواند جایگزین معاینه دندانپزشکی شود. معاینه دندانپزشکی یک ارزیابی کامل از سلامت دهان و دندان شما است که شامل بررسی دندان ها، لثه ها، بافت های نرم و سایر ساختارهای دهان و دندان شما می گردد. عکس OPG فقط یک ابزار تصویربرداری است که قادر هست برای کمک به دندانپزشک شما در تشخیص مشکلات دندانی استفاده شود.

۷. آیا عکس OPG برای کودکان بی خطر است؟

بله، عکس OPG برای کودکان بی خطر است. میزان اشعه وارد شده در عکس OPG خیلی کم است و خطر ابتلا به سرطان یا سایر مشکلات تندرستی را در کودکان افزایش نمی دهد.

• عکس OPG یک روش تصویربرداری اشعه ایکس است. این بدان معناست که مقدار کمی از اشعه را به بدن وارد می نماید. میزان اشعه وارد شده در عکس OPG خیلی کم است و خطر ابتلا به سرطان یا سایر مشکلات تندرستی را به میزان قابل توجهی افزایش نمی دهد. با این حال، اگر باردار هستید یا به بیماری های خاصی مبتلا هستید، قبل از انجام عکس OPG به دندانپزشک خود آگاهی دهید.

• عکس OPG یک روش تصویربرداری ایمن و بدون درد است. با این حال، شاید در حین عکسبرداری احساس ناراحتی خفیفی داشته باشید.

• اگر در طول روز دارو استفاده می نمایید، به دندانپزشک خود آگاهی دهید. 

از اطلاعات موجود در این نوشته نباید به عنوان جایگزین نظر حرفه ای پزشک استفاده شود. اگر در مورد تندرستی خود سوالی دارید حتما با پزشک خود تماس بگیرید.