مجسمه های موآی
نگهبانان خاموش جزیره ایستر: قصه مجسمه های موآی
راز و رمزهای مجسمه های موآی
مجسمه های موآی جزیره ایستر
موآیها، پیکرههای انساننمای یکپارچهای هستند که توسط مردم راپا نویی در راپانویی (جزیره ایستر) در پلینزی شرقی در فاصله زمانی 1250 تا 1500 ساخته شدند. این مجسمهها، که بیشتر بر روی سکوهای سنگی به نام ahu قرار دارند، تقریباً همه دارای سرهایی بزرگ هستند که حدود سههشتم اندازه کل بدن را تشکیل میدهند و فاقد پا میباشند. اصولاً، موآیها نماینده چهرههای زندهای از اجداد الهامبخش هستند.
در نخستین بازدید اروپاییها از جزیره در سال 1722، این مجسمهها هنوز به سوی سرزمینهای قبیلهای خود نگریسته بودند، اما تا اواخر قرن نوزدهم، تمامی آنها سقوط نموده بودند. سقوط موآیها در اواخر قرن هجدهم و اوایل قرن نوزدهم رخ داد، احتمالاً به علت تماس با اروپاییها یا درگیریهای قبیلهای داخلی.
ساخت و جابجایی بیش از 900 مجسمه به عنوان یک اثر هنری و فیزیکی شگفتانگیز تلقی میشود. بلندترین موآی ساخته شده، موسوم به پارو، حدود 10 متر (33 فوت) ارتفاع و 82 تن (90 تن کوتاه) وزن داشت. سنگینترین موآی که در Ahu Tongariki پراکنده شده بود، وزنی معادل 86 تن (95 تن کوتاه) داشت. یک مجسمه ناتمام که در صورت تکمیل، احتمالاً به ارتفاع تقریبی 21 متر (69 فوت) و وزنی بین 145 تا 165 تن (160 تا 182 تن کوتاه) رسیده بود. تا سال 2023، هنوز مجسمههایی کشف میشوند.
تاریخچه مجسمههای موآی
تاریخچه موآی چیست؟
مجسمههای موآی توسط استعمارگران پلینزی که جزیره را سکونت دادند، زیادتر در فاصله سالهای 1250 تا 1500 ساخته شدند. این پیکرهها نشاندهنده رهبران گذشته و نمادهای مهم اجتماعی و دودمانی بودند. موقعیت و قدرت هر رئیس قبیله توسط اندازه مجسمهای که بر روی آهو (Ahu) (سکوهای انجام تشریفات) نصب میشد، نشان داده میشد: «هرچه مجسمهای بزرگتر بود، نشان از مانای زیادتر رئیسی داشت که سفارش دهنده آن بود». رقابت برای ساخت بزرگترین مجسمه، جزء فرهنگ بومیان جزیره ایستر بوده است، که این امر از تنوع اندازههای مجسمههای موآی قابل دریافت است.
مجسمههایی که ساخته شده بودند، عمدتاً به سمت ساحل و به جایگاههای مخصوص خود روی آهو (Ahu) (سکوهای انجام تشریفات) منتقل میشدند و بعضی وقت ها با تاجهای استوانهای سنگی قرمز رنگ به نام پوکائو آذین میشدند. فرآیند ساخت و انتقال مجسمههای موآی احتمالاً هزینه بر و پرزحمت بوده است. نه تنها کندهکاری هر مجسمه نیازمند زحمت و منبع های زیاد بود، بلکه محصول نهایی می بایست به مکان نهایی خود کشیده میشد و به طور عمودی نصب میگردید.
معادن در رانو راراکو به نظر میرسد به طور ناگهانی رها شدهاند، با وجود ابزارهای سنگی و همچنین تعداد بسیاری از مجسمههای تکمیل شده و ناتمام در خارج از معدن که در انتظار انتقال بودند. در قرن نوزدهم، این موقعیت منجر به نظریههایی شد مبنی بر اینکه جزیره بقایای یک قاره غرق شده است و اکثر مجسمهها زیر آب هستند، اما این ایدهها دیگر پذیرفته نمیشوند. حالا مشخص شده است که:بعضی از مجسمهها به عنوان حکاکیهای صخرهای در نظر گرفته شده بودند و هرگز قصد تکمیل آنها وجود نداشت.بعضی دیگر به علت مشکلات فنی یا کشف سنگهای سختتر در حین کندهکاری، ناتمام باقی ماندند.بعضی از مجسمههای تکمیل شده در رانو راراکو به طور دائم در آنجا قرار گرفتند، در حالی که بعضی دیگر موقتاً بر روی آهو (سکوهای انجام تشریفات) نصب شده و منتظر انتقال به مقصد نهایی بودند.هنگامی فرآیند ساخت مجسمهها به تمام کردن رسید، بعضی از آنها همچنان ناتمام بودند.
معنای مجسمه های موآی
موآی در رانو راراکو
گمان می رود که موآی ها نمادهای قدرت و رهبری مذهبی و سیاسی بودند. کنده کاری ها و مجسمه ها در دنیای پلینزی بیشتر معانی معنوی قوی دارند و پیروان بیشتر بر این باورند که کنده کاری دارای قدرت جادویی یا معنوی شخص یا خدای عکس شده است.
بسیاری از باستان شناسان معتقدند که موآی ها نماینده اجداد مردم بودند. این امر با این واقعیت تأکید مینماید که موآیها تقریباً همیشه رو به داخل یا به سمت یک جامعه هستند، نه به سمت دریا، که نشان میدهد آنها مراقب مردم هستند.
هفت موآی وجود دارد که مخالف این موضوع هستند و رو به دریا هستند، شاید برای راهنمایی بازدیدکنندگان به جزیره.
راپا نویی
خصوصیات مجسمه های موآی
موآیهای جزیره ایستر، با خصوصیات فیزیکی منحصربهفردشان، یکی از شگفتانگیزترین اثرهای باستانشناختی در جهان هستند. این مجسمهها، که زیادتر از سنگ آتشفشانی توف ساخته شدهاند، نمایانگر مهارت و تعهد فرهنگی عمیق مردم جزیره ایستر به نیاکان و اجدادشان هستند. این خصوصیات، همراه با تلاشهای باستانشناسی برای درک خوبتر تاریخ و کاربردهای این مجسمهها، به ما این امکان را میدهند که عمق زیادتری از این فرهنگ پیچیده و جذاب را درک کنیم.
مجسمه های موآی
خصوصیات ظاهری موآیها، مثل بینیهای بزرگ و مسطح، چانههای بزرگ و برجسته، و گوشهای مستطیلی شکل، آنها را از دیگر اثرهای باستانی متمایز مینماید. این ویژگیها، همراه با شکافهای عمیق چشم و اشکال بدنی منحصربهفرد، آنها را به نمادهایی نیرومند از هویت فرهنگی و دینی تبدیل مینماید.
کشف چشمهای موآی با حدقههای نیمکرهای یا بیضوی عمیق، که برای نگه داشتن چشمهای مرجانی با مردمکهای ابسیدین سیاه یا اسکوریای قرمز طراحی شدهاند، جنبهای دیگر از زیباییشناسی و معنویت این مجسمهها را آشکار مینماید. این چشمها، که نشاندهنده نگاه نیاکان به جامعهشان هستند، قدرت و حضور اجداد را به عکس میکشند و بر ارزش ارتباط بین زندگی و مرگ، مادی و معنوی، تأکید میکنند.
آهوها، که پایههای سنگی برای نگهداشتن موآیها هستند، معمولاً به سمت داخل جزیره و جوامع انسانی قرار دارند، که نشاندهنده نقش حفاظتی و نظارتی موآیها بر مردم است. این جزئیات تأکیدی بر ارزش ارتباط بین مردم و نیاکانشان، و همچنین تعهد جامعه به حفظ و احترام به این ارتباطات است.
این تلاشها و کشفیات باستانشناسی به ما امکان میدهند که دید عمیقتر و معنادارتری نسبت به این میراث فرهنگی منحصربهفرد داشته باشیم، درکی که تنها با تلاشهای پیوسته برای مطالعه و حفاظت از این اثرهای امکانپذیر است.
ساخت مجسمه های موآی
چرا موآی سرنگون شد؟
زیادتر اطلاعات در مورد تاریخ موآی به روایت هایی است که در طول نسل ها منتقل شده است. هنگامی که اروپایی ها در سال 1722 وارد شدند، موآی ها همچنان پابرجا بودند. با این حال، در پایان قرن نوزدهم، طبق گزارشها، موآیها همه سرنگون و سقوط نموده بودند.
نظریه های متفاوتی در این مورد وجود دارد ، بعضی معتقدند که این به علت فعالیت زلزله بوده است، بعضی دیگر می گویند مجسمه ها در طول جنگ های قبیله ای به عنوان راهی برای تحقیر مخالفانشان سرنگون شده است.
یکی از نظریه های دیگری که هنوز هم وجود دارد، در خصوص زنی در جزیره است که از قدرت خاصی برخوردار بود و از عصبانیت تمام مجسمه ها را به زمین می زد.
عکس مجسمه های موآی
چطور آنها به سراسر جزیره نقل مکان نمودند؟
دیدن بسیاری از این موآی ها در بسیاری از مکان ها باورنکردنی است. همه آنها از معدن Rano Raraku تراشیده شده اند، بر این اساس با توجه به اندازه و وزن آنها چطور در اطراف جزیره جابجا شدند؟
این یک اعتبار به نبوغ مردم راپا نویی است. البته نظریههای متعددی نیز در این مورد وجود دارد، از جمله باورهایی مبنی بر اینکه بزرگان به مجسمهها دستور حرکت دادهاند.
محتمل ترین نظریه نیز این بود که چه چیزی سبب سقوط مردم راپا نویی شد. اعتقاد بر این است که جزیره ایستر در روزهای اولیه پر از درختان بود، اما برای ایجاد کندهها به منظور چرخاندن مجسمهها در اطراف جزیره، آنها را خرد نمودند. متأسفانه، جنگل زدایی جزیره ادامه یافت و در آخر این منبع طبیعی گرانبها قبل از کاشت هر گونه درخت جدید استفاده شد.
مجسمه های غول پیکر
درکجای جزیره ایستر قادر هستید موآی را پیدا نمایید؟
دقیقاً مشخص نیست که چند موآی وجود دارد، اما صدها مورد وجود دارد که دقیقاً در سراسر جزیره ایستر دیده می گردد. لازم نیست دوردست را نگاه نمایید. تصور میشود بقیه در دامنههای زیر آوار یا در معدن رانو راراکو مدفون شدهاند، در واقع، هنوز صدها موآی وجود دارد که هنوز کشف نشده است.
بیشترین عکس از موآی ها ردیف 15 آهو تونگاریکی است. این بزرگترین آهو ( زیارتگاه برجسته) در قلمرو است.
غواصان غواصی همچنین قادر هستند موآی غوطه ور شده را در خارج از جزیره ببینند، اما در هیچ درگیری یا زلزله ای سقوط نکرد. مشخص است که به عنوان بخشی از تحقیقات در آنجا قرار داده شده است.
سوالات متداول در خصوص مجسمه های موآی
مجسمههای موآی چطور ساخته شدهاند؟
مجسمههای موآی از سنگ توف، نوعی سنگ آتشفشانی سبک و قابل تراش که در معدن رانو راراکو واقع در جزیره ایستر یافت میشود، ساخته شدهاند. این مجسمهها با استفاده از ابزارهای سنگی تراشیده و سپس به مکانهای مورد نظر منتقل شدهاند.
چرا مجسمههای موآی ساخته شدند؟
مجسمههای موآی به منظور نمایش و احترام به اجداد و نیاکان مردم راپا نویی ساخته شدند. آنها نمادهایی از قدرت و مانا (یک نوع قدرت معنوی) بوده و به منظور حفاظت از جوامع و برکت دهی به زمینهای اطراف خود قرار داده شدهاند.
چه تعداد مجسمه موآی وجود دارد؟
در جزیره ایستر، بیش از ۹۰۰ مجسمه موآی وجود دارد. این مجسمهها در اندازهها و اشکال مختلف یافت میشوند و بعضی از آنها هنوز در معدن رانو راراکو یا در مسیرهای حمل و نقل خود باقی ماندهاند.
چطور مجسمههای موآی را جابجا مینمودند؟
دقیقترین روش جابجایی مجسمههای موآی هنوز موضوع بحث است، اما نظریههای مختلفی وجود دارد که شامل استفاده از تختههای چوبی، طنابها و حتی روش “راه رفتن” مجسمه به کمک نیروی انسانی است. باستانشناسان معتقدند که این مجسمهها با استفاده از سیستمهای پیچیدهای از طناب و نیروی کار بزرگ، حرکت داده شدهاند.
آیا مجسمههای موآی همگی یکسان هستند؟
خیر، مجسمههای موآی در اندازه، شکل، و جزئیات تزئینی متفاوت هستند. بعضی از آنها کلاههای سنگی قرمز رنگ به نام پوکائو دارند و بعضی دیگر دارای حکاکیهای دقیق روی بدن یا چشمهایی از جنس مرجان و ابسیدین هستند که نشاندهنده تنوع در نمایش قدرت و جایگاه اجتماعی است.
سخن پایانی نوشته مجسمه های موآی
مجسمههای موآی جزیره ایستر نه تنها به عنوان یکی از بزرگترین رازهای باستانشناسی جهان، بلکه به عنوان نمادی از توانایی و خلاقیت بشری شناخته میشوند. این اثرهای سنگی عظیم الجثه، که قرنهاست بر فراز تپهها و سواحل این جزیره اقیانوس آهسته ایستادهاند، شاهدانی ساکت از یک تمدن باستانی هستند که توانست با محدودیتهای محیطی خود کنار بیاید و هنری دائمی را به جای بگذارد.
امروزه، مجسمههای موآی نه تنها به عنوان یادگاری از گذشتههای دور با ارزش هستند، بلکه به عنوان یک یادآوری برای نسلهای آینده عمل میکنند تا ارزشهای فرهنگی، احترام به محیط زیست و ارزش حفظ میراث جهانی را درک و حفظ نمایند.
آخرین دیدگاهها