هنر سفال و سفالگری كه از قدیمی ترین هنرهای دستی بشر به شمار می رود، در چین سابقه ای طولانی دارد اما 29 مارس 1974 زمانی كه شماری از كشاورزان استان «شان شی» در منطقه شی آن قصد حفر چاه آبی را داشتند، نمی دانستند كه با بزرگترین گنجینه این هنر درست در 5/1 كیلومتری مقبره چین شی هوان مواجه خواهند شد.
گنجینه ای كه متشكل از تندیس هزاران سرباز، اسب، ارابه و سواره نظام است. در منطق شی آن پیش از كشف گنجینه عظیم ارتش سفالین همواره آثاری از سفالگری مشاهده شده اما گستردگی و عظمت این كشف در آن زمان با شگفتی فراوانی همراه بود. در این مجموعه عظیم، مجسمه 8 هزار سرباز، 130 ارابه، 520 اسب و 150 اسب سواره نظام همه در اندازه های واقعی وجود دارد. از آنجا كه این ارتش در نزدیكی مقبره چین شی هوان واقع شده است تصور می گردد همه آن ها مربوط به یك مجموعه بوده باشند.
افسانه ها نیز حاكی از آن است كه امپراتور چین شی هوان اعتقاد داشته است بعد از مرگ روزی دوباره نامدار خواهد شد و در آن زمان نیاز به یك ارتش خواهد داشت تا زمین را فتح كند و بر این اساس دستور ساخت این مجسمه ها را داد تا در نزدیكی آرامگاهش قرار گیرند.
در نوشته های به جا مانده از «سیما چیان» مورخ چینی كه بین سال های 145 تا 90 قبل از میلاد زندگی می كرده است، ساخت این مقبره و تندیس های آن از 246 پیش از میلاد و زمانی كه چین شی هوان خیلی جوان بود، آغاز شد. به گفته وی 700 هزار كارگر در كار ساخت این مقبره مشاركت داشتند. آن گونه كه در تاریخ ثبت شده است تندیس های سفالین تا 6 قرن بعد از مرگ امپراتور اول یعنی چین شی هوان در معرض دید بودند و علاقه مندان بسیاری را جذب خود می كردند به ویژه كه مقبره و تندیس ها شكوهی عظیم داشتند اما بعد از این زمان دستور داده شد تا همه این بنای باشكوه دفن شود.
به این ترتیب مكانی كه زمانی قصرها، برج ها و باروها و مقبره و ارتش سفالین وجود داشت ناگهان به طور كامل محو و از خاطره ها زدوده شد و به جای آن یك هرم خاكی قرار گرفت كه همه مجموعه را در خود جای داده است. البته مقبره اصلی هنوز از زیر خاك خارج نشده است. زیرا این نگرانی وجود دارد كه اشیای گرانبهای آن صدمه ببینند. به عنوان نمونه نقاشی هایی كه روی مجسمه های ارتش سفالین كشیده شده بود پس از اكتشاف به مرور زمان آغاز به پوسته شدن و ریخته شدن كرد. به همین دلیل پیش بینی می گردد كه نقاشی های مشابه در مقبره نیز فقط 4 دقیقه بعد از اكتشاف در مجاورت هوای خشك منطقه از بین برود.
بر این پایه دولت چین اجازه بازدید از این منطقه را به كسی نمی دهد و فقط چند تن از مقامات خارجی همچون ملكه الیزابت موفق به بازدید از این مجموعه شده اند و فقط شماری عكس و ویدیو از این مجموعه در اختیار عموم قرار دارد. براساس اطلاعات داده شده این مجموعه از 4 سرسرای اصلی تشكیل شده است.
نخستین سرسراها كه در عمق 7 متری زمین قرار گرفته است 230 متر طول و 62 متر عرض دارد و از 11 راهروی كوچكتر تشكیل شده است. در این سرسرا 6 هزار سرباز سفالین دیده می گردد. دومین سرسرا به ارابه ها و سربازانی اختصاص دارد كه تصور می گردد سربازان گارد سلطنتی هستند. در سومین سرسرا نیز افسران ارشد دیده می شوند. اما سرسرای چهارم كاملاً خالی است و به نظر می رسد سازندگان، آن را نیمه كاره رها كرده اند. به جز اثرهای سفالی سلاح هایی مثل شمشیر، نیزه، كلاهخود و زره نیز در مجموعه كشف شده است. بعضی از شمشیرها هنوز هم كاملاً برنده هستند. یكی از اشیای جالب توجه برای باستان شناسان در این مجموعه ارابه ها هستند.
منبع: روزنامه ایران
آخرین دیدگاه‌ها