کشف رازهای نهفته در مسجد الخضرا"فلسطین"

مسجد الخضرا

تاریخچه و معماری شگفت‌انگیز مسجد الخضرا 

تاریخچه مسجد الخضرا

تاریخچه‌ مسجد الخضرا

مسجد الخضرا تاریخچه‌ای غنی و چندلایه دارد که با تاریخچه‌ی محلی، اسلامی، سامری و مسیحی ترکیب شده است.

بر پایه روایت‌های مسلمانان محلی، این مسجد در محلی ساخته شده است که حضرت یعقوب بعد از دیدن پیراهن خونین یوسف که نشان می‌داد او توسط گرگ دریده شده، گریه کرد. در سمت راست حیاط، اتاق کوچکی قرار دارد که گفته می‌شود محل نشستن و گریه‌ی حضرت یعقوب بوده است. به همین علت، نام دیگر این مسجد «حزن سیدنا یعقوب» (غم و اندوه حضرت یعقوب) است.

از دیدگاه سامری‌ها، مسجد الخضرا در اصل کنیسه‌ای بوده که توسط صلیبی‌ها تخریب شده است. آنها ادعا می‌کنند که نام عربی آن «الخضرا» (سبز) از «محله‌ی خضرا» (محل سبز) سامری‌ها گرفته شده است. باستان‌شناس مایکل آوی-یونا این مسجد را با کنیسه‌ای که توسط آکبون، کاهن اعظم سامری‌ها، در سال ۳۶۲ میلادی ساخته شده بود، مرتبط می‌داند.

این کنیسه در سال ۱۱۳۷ توسط اب گیلوقا، یک سامری اهل عکا، بازسازی شد.

بعضی از پژوهشگران غربی با توجه به وجود نمونه‌هایی از معماری گوتیک در بخش‌هایی از مسجد کنونی، معتقدند که در دهه‌ی ۱۱۷۰ میلادی، یک کلیسا و برج ناقوس صلیبی در این مکان وجود داشته است. یاقوت حموی، جغرافی‌دان عرب، در سال ۱۲۲۵، در زمانی که نابلس تحت حکومت ایوبیان بود، اشاره می‌نماید که این بنا بازسازی شده و به کنیسه‌ی سامری‌ها تبدیل شده است و از آن به عنوان «مسجد بزرگی» یاد می‌نماید که مورد احترام سامری‌ها بوده است. احتمالاً کتیبه‌های سامری روی دیوار مناره نیز مربوط به همین دوره است.

در سال ۱۲۴۲، شوالیه‌های معبد به این بنا صدمه رساندند و بعداً در سال ۱۲۶۰ توسط مغول‌ها تخریب شد. این بنا در سال ۱۲۹۰ میلادی در دوران سلطنت سلطان قلاوون، توسط ممالیک به مسجد تبدیل شد، همانطور که کتیبه‌ی بنیاد آن گواهی می‌دهد. زیادتر ساختار این بنا شبیه به معماری مملوکی است و یک محراب نیز به مسجد اضافه شده است.

سوالات متداول در خصوص مسجد الخضرا

مسجد الخضرا کجا واقع شده است؟

مسجد الخضرا در محله جنوب غربی شهر قدیم نابلس در کرانه باختری واقع شده است.

مسجد الخضرا چه معنایی دارد؟

مسجد الخضرا به معنای “مسجد سبز” است.

ارتفاع مناره مسجد الخضرا چقدر است؟

ارتفاع مناره مسجد الخضرا ۳۰ متر (۹۸ فوت) است.

تاریخچه تخریب مسجد الخضرا در انتفاضه دوم چیست؟

در جریان نبرد نابلس در سال ۲۰۰۲ در انتفاضه دوم، بولدوزرهای اسرائیلی ۸۵ درصد از مسجد، از جمله محراب مربوط به دوره ممالیک، را تخریب نمودند.

چه کسی امام کنونی مسجد الخضرا است؟

امام کنونی مسجد الخضرا، ماهر خراز (شیر سفید) است.

سخن پایانی نوشته دربار ه ی مسجد الخضرا

در پایان، مسجد الخضرا نمادی از تاریخ، فرهنگ و مقاومت مردم نابلس است. این مسجد با داشتن تاریخچه‌ای پرفراز و نشیب و معماری ویژه خود، همواره مورد توجه و احترام مردم و محققان بوده است. قصه‌های بسیاری در دل خود دارد. امید است که این بنای تاریخی ارزشمند همچنان پابرجا بماند و نسل‌های آینده بتوانند از آن بهره‌مند شوند و به ارزش تاریخی و فرهنگی آن پی ببرند.

منبع : بیتوته