[ad_1]
مسجد الازهر
مسجد الازهر در قاهره
مسجد الازهر بین سالهای ۳۵۹ تا ۳۶۱ هجری به دست جوهر صقلی، فرمانده فاطمی و به امر خلیفه معز الدین الله همزمان با بنا نهادن قاهره، ساخته شد. در رمضان سال ۳۶۵ هجری، نخستین فعالیت های دانشگاهی در الازهر آغاز شد و علی ابن نعمان کتاب الاختصار را که نوشته پدرش بود در آنجا قرائت نمود و این نخستین سمینار برگزار شده در الازهر به شمار می آید. در این سال، علی ابن نعمان بنا به دستور معز الدین، اقدام به تشکیل حلقه هایی جهت مطرح ساختن آموزه های شیعی نمود.
مسجد الازهر در مصر
وی در این جلسات، کتاب فوق را تدریس می نمود. این کتاب به عنوان نخستین متن درسی الازهر شناخته می گردد. همچنین در عهد عزیز بالله، مسجد الازهر گامی دیگر به پیش نهاد و از یک نظام آموزشی ویژه برخوردار گردید و مدرسین بر طبق برنامه درسی مشخص و با دریافت حقوق در آنجا به تدریس می پرداختند.
عکس های مسجد الازهر
بعد از حمله مغول، مسجد الازهر به یگانه پناهگاه پژوهشگران مسلمان سرزمین های تصرف شده تبدیل شد و دانشمندان از نقاط دور و نزدیک به آنجا آمدند. از این رو، در قرن هشتم و نهم هجری، مسجد الازهر دوران اوج جلال و شکوه خود را می گذارند و علاوه بر علوم مذهبی، سایر علوم نظیر پزشکی، ریاضیات، تاریخ، جغرافیا و نجوم، تدریس می شد.
نمای بیرونی مسجد الازهر
مسجد اصلی الازهر در حقیقت یک مسجد ستون دار ساده است و تأثیر پذیری آن از جامع قیروان آشکار است. چهار ردیف ستون، نمازخانه را به پنج راهرو موازی با قبله تقسیم می نماید. این راه رو ها در مرکز به وسیله شبستان محوری پهنی که به محراب گچ بری شده مسجد منتهی می گردد، قطع می گردد. این پلان متقاطع T شکل، پیش از این در مساجد شمال آفریقا به کار گرفته می شد.
در جلو شبستان محوری مسجد الازهر، گنبدی ساخته شده که تاریخ آن مربوط به سال ۵۰۹ هجری است و جایگاه آن، یکی از گنبدهای مشابه را در قیروان به یاد می آورد. در دوره عثمانی، دیوار سمت قبله مسجد الازهر بدون تغییر در موقعیت محراب، برداشته شد و نمازخانه در جهت شرق گسترش یافت و چهار راهرو دیگر به آن افزوده شد.
عکس ها مسجد الازهر
تزئینات دوره فاطمی در قوس پشت بغلی ها و قاب دور پنجره ها مشاهده می گردد که بیشتر شامل نقوش طوماری و برگ های پر پیچ و تاب تاک است و به نیمه ای از برگ خرما با اشکال درختچه ای و خوشنویسی منتهی می گردد که تأثیرات هنر شرقی را می نمایاند.
بارو های مثلثی شکل بالای دیوارها به همراه نمونه های مشابه موجود در مسجد ابن طولون، الگویی را برای معماری گوتیک ایجاد می نماید که نمونه آن در کلیسای کرامر واقع در نور فولک انگلستان دیده می گردد.
مسجد الازهر از اماکن مذهبی مصر
در دوره مملوک و عثمانی، سازه های تازه ای به مسجد الازهر نظیر مناره ها، مقبره ها، آب انبار ها و مدارس چسبیده به دیوار خارجی مسجد، افزوده شدند. در سال ۷۰۹ هجری، مدرسه مملوکی تایبرس در زیاده (فضای بیرونی) الازهر ساخته شد. این مدرسه دو ایوان داشت که یکی به شافعی ها و دیگری به مالکی ها اختصاص یافته بود. محراب آن به سبک هنر مملوک بحری از موزاییک های شیشه ای و مرمر های رنگین ساخته شده بود.
در سال ۷۴۰ هجری، مدرسه آق بقعه چسبیده به دیوار الازهر ساخته شد و از سال ۱۳۱۶ هجری، قرآن ها و نسخ خطی ارزشمند را در خود جای داد. مدرسه جوهر نیز که در سال ۸۴۴ هجری به مجموعه مسجد الازهر افزوده شد نخستین نمونه های حکاکی نقوش اسلیمی را بر گنبد سنگی، آشکار می سازد.
نمای داخلی مسجد الازهر
در قسمت غربی مسجد الازهر صحنی قرار دارد که ایوان هایی آن را در بر گرفته اند. این صحن در قرن ششم و در زمان حکومت خلیفه الحافظ ساخته شد. این صحن زیبا و ورودی آن در سال ۱۲۱۳ هجری به موقع سرکوب دانشجویان مخالف به دستور بناپارت ویران شد و در سال ۱۳۱۲ مجددا بازسازی شد.
از آنجا که مسجد الازهر به تدریج به یکی از مراکز عمده معارف مذهبی تبدیل شد، همواره مورد توجه حاکمان زمان بوده و تغییرات فراوانی در آن صورت گرفته و از شکل اولیه و ساده خود دور شده است. حاکمان و امیران هر یک به فراخور سلیقه خود و نیاز زمان، بخشهایی را ویران نمودند، سازه هایی را به آن افزودند و گاه، بخشی را از نو ساختند. لذا مسجد الازهر سبکی تلفیقی دارد و نمی توان آن را به دوره ای ویژه نسبت داد.
منبع :
سایت هنرهای اسلامی
vista.ir
[ad_2]
منبع : بیتوته
آخرین دیدگاهها