این باغ در شهر کویری شمال شرقی استان یزد و در بستر شهری و در انتهای شرقی خیابان گلشن طبس و بوسیله میرحسن خان، سومین حاكم طبس، از سلسله خوانینی که به وسیله نادرشاه به حکومت طبس منصوب شدند، احداث گردید.
این باغ با عمارتی در دو طبقه و زیرزمین كوچك، در یك نخلستان(۲۰۰۰ نفر خرما) با ابعادی در حدود ۲۶۶ متر در ۲۶۰ متر بنا شده و به شماره ۱۳۱۰ در فهرست اثرهای ملی ایران به ثبت رسیده است. سردر ورودی باغ با نمایی از اندود گچ سفید، رو به میدان و سوی دیگر رو به باغ، با ایوانی دو ستونه و تزیینات آجری نقشدار ساخته شده است.
این باغ دارای دو خیابان اصلی متقاطع بوده و در مركز آن حوضی است با ابعاد ۸۵/۲۵*۵/۷ متر و سه فواره، كه محوطه باغ را به چهار مربع بزرگ تقسیم می نماید كه هر كدام از این مربعها با گذرگاههای كوچكی به چهار كرت تقسیم شده، كه در داخل آنها ۲۵۰۰ اصله مركبات (درختان نارنج و…) و انار (۵۰۰ اصله) كاشته شده است.
این باغ بر روی امتداد جریان آب چشمههای سرد و گرم كه به جانب طبس میآید شكل گرفته، آب از انتهای مجموعه وارد باغ شده و بعد از آبیاری كرتها و حركت در جویها و فوارهها از زیر هشتی ساختمان سردر میگذرد و به شهر میرود. طراحی این باغ بر پایه نمونه چهارباغ است که برگرفته از آیات قرآن در مورد بهشت، دو نهر در آن همدیگر را قطع مینمایند. درختانی که گفته میشود ۴۰۰ سال عمر دارند سایه دل انگیزی را در کنار دیوارهای کهن این باغ میگسترانند.
دومین باغی که دیلی تلگراف در میان زیباترین باغهای جهان معرفی نموده است، باغ «عفیفآباد» یا باغ گلشن طبس میباشد. این باغ در منطقهای واقع شده است که در میان دو کویر نمکزار ایران قرار دارد؛ اما کیفیت معجزهآسای آب این منطقه آبشارها و استخرهای طبیعی زیبایی را تشکیل دادهاند که مادر طبیعت آنها را با چمنزارهای زیبا تزیین نموده است.
احساس واحهگونه این منطقه با وجود درختان قدیمی نخل، انار، مرکبات به همراه رایحه گلهای سرخس، رز و ختمی تکمیل میشود. جهانگردانی که از طبس دیدن نمودهاند، از جمله سون هدین سوئدی در سال ۱۹۰۶ میلادی و آندره گدار فرانسوی، باغ گلشن را توصیف و از «درختان خرما و مرکبات»، «سایهی خنک نخلها»، «نغمهی زیبای آب روان جویها»، «چمنهای میان دو جوی»، «زمزمهی باد در میان درختان» و «فوارههای متعدد که آب را مثل تحفهای به آسمان میفرستند» در آن باغ سخن راندهاند.
برداشت توصیفی و تاریخی باغ گلشن، تاحدودی انسان امروز را قادر میسازد تا گذشته را درک نماید. باغ گلشن یکی از دو عنصر اصلی شهر طبس است و متاسفانه ساختمان، سردر و دیوارهای زیبا و تاریخی آن که بازگوکنندهی سلیقههای گذشتگان بوده، بر اثر زلزلهی سال ۱۳۵۷ از بین رفتهاند و تنها طبیعت سبز باغ از ایام گذشته سخن میگوید؛ طبیعتی شامل دوهزار نفر خرما، دوهزار و ۵۰۰ اصله مرکبات، ۵۰۰ اصله انار و دیگر گیاهان از جملهی طبیعتهای موجود در باغ گلشن هستند.
آخرین دیدگاهها