استفاده خوراکی میوه گل نسترن، هیچ‌گونه مسمومیتی ایجاد نمی‌نماید
فواید میوه گل نسترن
گیاه نسترن درختچه کوچکی است با ارتفاع حداکثر ۳ متر و برگ‌هایی شامل پنج تا هفت برگچه دندانه‌‌‌دار که به شکل بیضی نوک‌تیز بوده و گل‌ها به رنگ‌های گلی (قرمز کم‌رنگ)، سفید مایل به گلی و یا سفید هستند.
این گل زیبا و خوش‌عطر مملو از خواص دارویی است که علاوه بر آن رب مخصوص خوراکی نیز از آن آماده کردن می‌شود که می‌تواند جایگزین رب انار جهت استفاده در غذاها باشد؛ در ذیل به معرفی این گل و خواص آن می‌پردازیم.
گل نسترن
گل نسترن یا dog rose با نام علمی rosa canina که در کتابهای قدیمی به نام نسرین، نسترن و نستر نیز نامیده شده، درختچه کوچکی است که در حاشیه جنگلها، چاهها و گودالهای آب می‌روید؛ نهنج گل بعد از رشد به جسم کوزه‌مثل و قرمزرنگی تبدیل می‌شود و قسمت داخلی آن الیاف ظریف و باریکی دارد که میوه‌های فندقه‌ای درون کوزه را در بر می‌گیرد، گل نسترن در اکثر نقاط ایران به طور خودرو می‌روید و قسمت مورد استفاده این گل، کوزه‌های مذکور است که به هیپس مشهورند.
استفاده از میوه گل نسترن (R. canina hips) در قرون وسطی رونق داشت و زمانی در میان عامه مردم برای بیماریهای قفسه سینه استفاده می‌شد؛ میوه این گل که به آن میوه گل سرخ یا رز نیز گفته می‌شود، منبع طبیعی ویتامین C است که باعث کاربرد گسترده آن در مکمل‌های ویتامین طبیعی، چای و محصولات متنوع دیگر از جمله سوپ و مارمالاد شده است؛ اگرچه این محصولات، به لحاظ تاریخی، مکمل غذایی به شمار می‌آمدند اما به عنوان داروی ملین و ادرارآور نیز استفاده شده‌اند. پیش‌تر، میوه رز به عنوان نوشیدنی مقوی برای کودکان همچنین به منظور مزه‌دهنده در چای و مربا استفاده می‌شد.
ترکیبات میوه گل نسترن
میوه تازه گل نسترن(میوه گل سرخ) شامل ۵/۰ تا ۷/۱ درصد ویتامین C است که ترکیبی از آسکوربیک اسید و هیدرو اسکوربیک اسید است؛ میزان ویتامین C میوه خشک موجود در بازار، شاید مختلف باشد، در آزمایشی که با روش رنگ‌‌سنجی و تین لایه کروماتوگرافی انجام گرفت، مشخص شد کم شدن ویتامین C بستگی به مقدار خرد کردن و ذرات این میوه دارد به عنوان مثال در صورتی که میوه فقط نصف شود، میزان ویتامین C موجود در آن بعد از یک سال و نیم نصف می‌شود، در حالی که اگر خرد شود، بعد از شش ماه صددرصد ویتامین C آن از بین می‌رود.
در بعضی منبع های از میوه گل سرخ به عنوان غنی‌ترین منبع ویتامین C یاد شده است؛ مرکبات ۵۰ میلی‌گرم، کلم بروکلی خام و کیوی حدود ۱۰۰ میلی‌گرم، بعضی سبزیجات مناطق گرمسیری ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلی‌گرم، میوه گل‌سرخ ۱۲۵۰ میلی‌گرم، آسرولا ۱۰۰۰ تا ۲۳۳۰ میلی‌گرم و مارجون ۳۱۵۰ میلی‌گرم در هر صد گرم ویتامین C دارند؛ میوه این گل ۲۰ برابر لیمو ویتامین C دارد.
میوه گل نسترن یا همان میوه گل سرخ همچنین شامل ویتامین‌های A1، B1، B2، B3 و K است؛ از دیگر ترکیبات این میوه، پکتین (۱۱ درصد)، تاتن‌ها (۲ تا ۳ درصد)، اسید سیتریک و اسید مالیک، فلاونوئیدها، رنگدانه‌های زرد و قرمز مخصوصاً کاروتنوئیدها، وانیلین، اسانس و قندها را می‌توان نام برد.
دارو شناختی و تاثیرات مهم میوه گل نسترن
ویتامین C یک مکمل غذایی است و به عنوان ضد اسکوربوتیک استفاده می‌شود؛ برای جبران کمبود این ویتامین می‌توان از میوه این گل استفاده نمود؛ متأسفانه چون شاید مقدار بسیاری از ویتامین C موقع خشک کردن یا آماده کردن محصول از میوه گل نسترن از بین برود، مقداری ویتامین C مصنوعی به این محصولات اضافه می‌شود که روی بسته‌بندی آنها ذکر نمی‌شود؛ در صورتی که میوه این گیاه به صورت تازه استفاده شود، دارای مقدار بسیاری ویتامین است که مستقیماً جذب بدن می‌شود، میوه این گل، ادرارآور و مسهل است و از آن برای کم شدن تشنگی، کم شدن التهاب معده و نیز به عنوان مزه‌دهنده و همچنین، آماده کردن مربا استفاده می‌شود. مسهل بودن این گیاه برای اسید مالیک، اسید سیتریک، گلوکوزیدهای پورگاتیو، مثل مولتی‌فلورین A و B و پکتین موجود در آن است.
برای درمان التهاب کلیه از جوشانده میوه گل نسترن استفاده می‌شود
سمیت و عوارض جانبی میوه گل نسترن
استفاده خوراکی میوه گل نسترن، هیچ‌گونه مسمومیتی ایجاد نمی‌نماید و ۱۰۰ گرم از آن شامل بیش از ۱۲۰۰ میلی‌گرم ویتامین C است؛ استفاده مقادیر کم آن هیچ عارضه‌ای در بر ندارد و در مورد استفاده مقدار زیاد و طولانی آن هم گزارشی ارائه نشده است؛ در کتب اروپایی، مثل کمیسیون E، عوارض استفاده مقدار زیاد این میوه ناشناخته گزارش شده است.
البته کارگرانی که به طور پیوسته در معرض میوه‌های گل نسترن هستند، شاید دچار حساسیت و مشکلات تنفسی شوند؛ بعضی از این عوارض در واقع، حساسیت نیستند بلکه پرزهای ریز میوه گل هستند که مثل پشم شیشه بر روی پوست تحریکات مکانیکی پوستی ایجاد می‌کنند.
طریقه و میزان استفاده میوه گل نسترن
۱ تا ۳ قاشق میوه خرد شده را در آب جوش ریخته و ۱۵ تا ۲۰ دقیقه بگذارید به همان حال بماند؛ سپس آن را صاف و استفاده نمایید؛ این مقدار را می‌توان روزی سه بار تکرار نمود و میزان استفاده می‌تواند بر حسب وزن تا روزی ۱۲ گرم باشد.
مهم‌ترین خواص میوه گل نسترن
ضد درد، ضد اسهال، ضد اکسیدان، ملین، ادرارآور، کم شدن‌دهنده قند خون، مسهل، مهارکننده لیپواکسیژناز، مقوی اعصاب و ضد کرم و طبع آن گرم و خشک است. مملو از ویتامین ث است و میوه خشک آن را بیش از یک سال نمی‌توان نگه‌داری نمود.
در دوران نقاهت از دمکرده میوه این گیاه استفاده شود؛ برای جوشانده میوه این گیاه را نباید زیاد جوشاند. برای ناراحتی‌های لثه و درد دندان از جوشانده این گیاه مزمزه شود؛ برای رفع حالت سستی در بدن از جوشانده میوه این گیاه بنوشند.
برای درمان التهاب کلیه از جوشانده میوه این گیاه استفاده می‌شود و برای درمان یبوست از مربای گل نسترن استفاده شود.
برای درمان ورم مثانه از دمکرده میوه این گیاه استفاده می‌شود؛ میوه این گیاه مملو از کلسیم است.
دم نموده میوه این گیاه تصفیه‌کننده خون است؛ جهت برطرف کردن غم و اندوه ۱۰ گرم میوه این گیاه را در ۳۰۰ سی‌سی آب سرد به زمان ۳ ساعت خیسانده سپس حرارت داده تا به جوش آید ۱۵ دقیقه دم‌نموده روزی ۳ فنجان بنوشند.
برای درمان اسهال و اسهال خونی ۲۰ گرم میوه این گیاه را در ۵۰۰ سی‌سی آب‌سرد به زمان ۳ ساعت خیسانده سپس حرارت داده تا به جوش آید ۱۵ دقیقه دم‌نموده روزی ۳ فنجان بنوشند.
برای درمان سنگ کیسه صفرا از جوشانده یا دمکرده میوه نسترن میل شودبرای درمان تپش قلب ۱۰ گرم میوه نسترن را به زمان ۳ ساعت در ۳۰۰ سی‌سی آب‌سرد خیسانده سپس با حرارت ملایم جوش آورده ۵ دقیقه جوشانده ۱۵ دقیقه دم‌نموده روزی ۳ فنجان بنوشند.
برای درمان حبس‌البول ۱۰ گرم میوه نسترن را در ۳۰۰ سی‌سی آب‌جوش ۱۵ دقیقه دم‌نموده قبل از هر غذا یک فنجان بنوشند.
برای درمان نرمی استخوان و کمبود ویتامین ث یک کیلو میوه نسترن را با ۳۰۰ گرم نبات کوبیده سپس با ۲ لیتر آب مخلوط نموده به زمان ۱۵ روز در یک محل گرم گذاشته سپس صاف نموده قبل از غذا یک فنجان بنوشند.
برای درمان ورم چرکی کلیه از جوشانده و دمکرده میوه نسترن استفاده شود و برای درمان سرماخوردگی و آنفلوانزا از دمکرده میوه نسترن استفاده شود.
برای دفع سنگ کلیه ۱۵ گرم میوه نسترن را ابتدا خرد نموده در ۳۰۰ سی‌سی آب سرد جوشانده ۱۵ دقیقه دم‌نموده قبل از غذا یک لیوان بنوشند.
برای درمان سنگ کیسه صفرا از جوشانده یا دمکرده میوه نسترن میل شود.
جوشانده میوه نسترن دفع‌کننده کرم معده است؛ ضماد گل نسترن التیام‌دهنده زخم است.
بوی بد بدن را دفع می‌نماید؛ آنهائی که عرق زیادمی‌کنند و بوی بد می‌گیرند می بایست تن خود را پس از حمام کردن با دم‌نموده گل و برگ نسترن آبکشی کنند.
خونریزی از سینه را بند می‌آورد؛ بی خوابی را برطرف می‌نماید؛ انقباض ماهیچه‌های معده را برطرف می‌نماید و معده را تقویت می‌نماید.
شتاب جریان خون را در پوست زیاد نموده و سبب لطافت پوست می‌شود؛ برای ترمیم شکستگی استخوان و رفع ورم مقعد، ضمادی از برگ این گیاه درست نموده و روی قسمت شکستگی یا تورم قرار دهید.
چون گل نسترن شیرین است، حشرات را به خود جذب می‌نماید مخصوصاً حشره مخصوصی به نام سای نیپس Cynipsکه در نیش زدن، برجستگی‌های کوچکی پوشیده از تار و به رنگ سبز مایل به قرمز درآن به وجود می‌آوردکه به نام «به دگار» Bedegar معروف است که خواص طبی مهمی دارد مخصوصاً برای بیماران مسلول، تقویت‌کننده بوده و مانع عرق کردن می‌شود همچنین مقدار آلبومین در ادرار را کم می‌نماید؛ به‌دگار اثر آهسته‌کننده اعصاب نیز دارد.
برای آماده کردن عرق نسترن، یک چهارم لیوان از عرق نسترن را با یک لیوان آب مخلوط نموده، سپس آن را شیرین نمایید؛ از این شربت می‌توانید چند لیوان در روز بنوشید.
منبع: afkarnews.com
آخرین دیدگاه‌ها