درد مقعد شاید نشانهٔ ساده کوفتگی باشد
درد مقعد
درد مقعد نشانه چیست؟
درد مقعد شاید نشانهٔ ساده کوفتگی ناشی از زمین خوردن یا لخته شدن خون در رگ بواسیری باشد. شقاق (ترک پوست اطراف مقعد) نیز دلیل شایع دیگر درد مقعد است. شقاق همانند یک زخم تبخالی، ولی دردناک است.
بعضی اشخاص دچار گرفتگی ماهیچه های راست روده هستند که معمولاً شب ها روی می دهد. این گرفتگی های دردناک که در میان نوجوانان شایع است، با بالا رفتن سن فروکش می نماید. از طرف دیگر، درد مقعد قادر هست علامتی برای وجود یک آبسه یا بیماری آمیزشی، یا خارج شدن راست روده از محل طبیعی خود باشد که این مورد در زنان مسنی که چندین زایمان داشته اند زیاد روی می دهد.
انواع بیماری های مقعدی:
1. درد بی علت مقعد
2. هموروئید داخلی ( بواسیر )
3. هموروئید ترومبوزه ( هموروئید بیرونی )
4. شقاق یا فیشر
5. سینوس مویی یا کیست پیلونیدال
6. آبسه مقعدی
7. زگیل تناسلی
8. مقعد خارش دار
بیماری ها و درد مقعد
سندرم لواتور یکی از دلایل درد مقعد است
1. درد بی علت مقعد
در بعضی از بیماران بعد از کنار گذاشتن علل عضوی، بدون دلیل خاصی از درد مقعد شکایت دارند. سندرم لواتور، نوعی بیماری است که شامل حمله های درد، احساس پری و فشار در رکتوم و ناحیه ساکروکوسیکس بوده و بیشتر با نشستن تشدید می گردد. بعضی از بیماران وجود جسمی را در داخل رکتوم احساس می کنند. نوعی از این سندرم بصورت درد تیز و برنده ای در رکتوم است که موقع شب از خواب بیدار می نماید( بنام proctalgia fugax).
اصطلاح درد دنبالچه (coccygodynia) برای نشان دادن این حالت بکار می رود، ولی تعداد کمی از بیماران واقعا دچار درد مقعد بوده اند.
2. بواسیر
بواسیر شایع ترین بیماری مقعد است. در حقیت، احتمالاً نیمی از اشخاص تا سن 50 سال، بواسیر را تجربه می کنند. بواسیر وریدهایی در ناحیه مقعدی است. به هر علتی فشار بیش از حد به پایین راست روده و ناحیه مقعدی وارد شود، به طور غیرطبیعی این وریدها متورم می شوند. این فشار زیاد میتواند به دلیل زور زدن برای دفع مدفوع، اکثرا در اثر اسهال مزمن و کمتر به دلیل یبوست، حاملگی، پیری یا علل دیگر باشد. بواسیرهای خارجی به صورت توده نرم و متورم و یا توده سفت در اطراف ناحیه مقعدی ظاهر میشوند و بواسیرهای داخلی در داخل کانال مقعدی ایجاد می شوند.
نشانه های بواسیر
شایع ترین علایم بواسیر شامل خارش و خونریزی، بیرون زدگی و درد می باشند. خونریزی بیشتر در پی دفع مدفوع اتفاق می افتد. بواسیر شاید افتادگی پیدا نماید (به بیرون بلغزد) و از راه مقعد بیرون بزند.
درد مقعد در طی حرکت های روده یا پس از تحریک بواسیرها اتفاق می افتد. در خیلی از موارد، علایم در عرض چند روز فروکش می نماید. اگر علایم و درد مقعد استمرار داشته باشند خوبتر است به پزشک مراجعه نمایید.
3. هموروئید خارجی ترومبوزه
هموروئید خارجی ترومبوزه سبب درد مقعد می گردد
هموروئید خارجی ترومبوزه، بواسیر واقعی نیست. بلکه زیادتر، بسته شدن( ترومبوز) ورید های هموروئید خارجی زیر پوست کانال بوده و اصطلاح مناسب تر برای آن هماتوم پری آنال است. این حالت بوسیله برجستگی آبی رنگ و سفت و دردناک زیر پوست مشخص شده و اندازه آن از چند میلی متر تا چند سانتی متر متغیر است. ایجاد تنگی( ترومبوز) معمولا به علت افزایش ناگهانی فشار وریدی هست.
در زیادتر موارد این حادثه در بیماران جوان و سالم اتفاق افتاده و لزوما ارتباطی به هموروئید( بواسیر) ندارد. ابتدا درد خیلی شدید بوده ولی به تدریج طی 3-2 روز با کم شدن ادم حاد, کم شدن می یابد. با کم شدن احتقان شاید ترومبوز خود بخود پاره شده و خونریزی نماید. این عارضه بدون درمان بهبود می یابد.
4. كیست پیلونیدال
كیست پیلونیدال یك كیسه كوچك پوستی شامل مو در قسمت پایین كمر. این كیست به صورت یك منفذ پوستی كوچک آشکار شده و گاهی چیزی بیش از یك فرورفتگی شامل چند موی پیچیده نیست. این كیست مستعد عفونت است. كیست‌های پیلونیدال در اشخاص سیاه‌پوست ناشایع است. هر دو جنس مبتلا میشوند ولی در مردان شایع‌تر است. عفونت كیست معمولاً در اوایل بزرگسالی (40-18 سال) آغاز می‌شود.
علایم شایع كیست پیلونیدال
با ایجاد عفونت علایم زیر بروز می‌كند:
درد، قرمزی، احساس درد با لمس و تورم ناحیه مبتلا
♦ تب و لرز
♦ ترشح چرك
♦ شقاق مقعد یا ” فیشرآنال” (Anal Fissure )
علایم شایع عدم عفونت
◊ درد مقعد شدید به موقع عبور مدفوع سخت یا حجیم. امكان دارد تا یك ساعت نیز طول بكشد.
◊ درد دوباره با اجابت مزاج بعدی بر می‌گردد.
◊ درد به موقع نشستن روی یك جسم سخت
◊ وجود رگه‌هایی از خون روی كاغذ توالت، لباس زیر، یا پوشك بچه
◊ خارش اطراف مقعد
◊ كودكان مبتلا ممكن است از اجابت مزاج امتناع كنند.
5. شقاق مقعد
بیماران مبتلا به شقاق مقعد، درد مقعد را در حین دفع مدفوع تجربه می کنند
شقاقهای مقعدی، پارگیهای کوچک در کانال مقعدی هستند. این پارگی ها معمولاً در طی عبور مدفوع سفت یا بزرگ بر روی بافت مقعدی ایجاد می شوند. شقاق مقعدی شایع بوده و معمولاً بدون درمان خاصی ترمیم مییابند. در بعضی از بیماران مبتلا به شقاق مقعدی، هنگامی که شقاقها ترمیم نیابند این حالت مزمن می گردد.
علایم شقاق مقعد
بیماران مبتلا، درد مقعد را در حین دفع مدفوع تجربه می کنند. درد شاید پس از تمام کردن بیرون روی طول کشیده و تا بیرون روی بعدی فروکش نماید. سایر عوارض می توانند شامل خونریزی، خارش و ترشح باشند.
6. آبسه آنوركتال (Anorectal abscess)
این بیماری در مردان و در كسانی كه مبتلا به بعضی بیماری‌های گوارشی هستند زیادتر دیده می‌شود. این آبسه ممكن است درست در ناحیه سوراخ مقعدی یا به طورعمقی‌تر در جدار راست روده تشكیل شود.
علایم شایع آبسه آنورکتال
• تورم (در آبسه‌های سطحی)
• درد به موقع لمس راست روده
• درد ضرباندار
• تب و دیگر علایم جدی‌تر در مورد آبسه‌های عمقی‌تر
• درد به موقع اجابت مزاج
7. زگیل های جنسی
در پوست اطراف مقعد، داخل کانال مقعد و بخش تحتانی رکتوم هستند. از بین بردن آنها مشکل است. در معاینه توده گل کلمی تیپیکی را نشان می دهد که گاهی به صورت منفرد و گاهی مجتمع است. علائم آن احساس ناراحتی، بوی بد یا خونریزی است.
8. مقعد خارش دار
اجابت مزاج راحت امکان پدید آمدن علائم درد مقعد را کم شدن می دهد
اشاره به خارش داخل و اطراف مقعد دارد. حالتی است که هم بچه ها و هم بزرگسالان را درگیر مینماید. به طور کلی علایم با رعایت بهداشت شخصی فروکش می نماید. در موارد شدید شاید که بیمار از درمان دارویی سود ببرد.
علل مقعد خارش دار
¤ شایع ترین دلیل خارش معقد، بهداشت بد و نامناسب و یا افراط در بهداشت است.
¤ سایر علل شامل بواسیر، انگلها بویژه کرمک، عفونتهای پوستی و عکس العملهای حساسیتی ویژه میباشد (اما به آنها محدود نمی شود).
¤ استفاده موادغذایی مثل قهوه، چای، نوشابه سیاه و مرکبات شاید با خارش ناحیه مقعد همراه شوند.
¤ همچنین البسه تنگ و چسبان می توانند با خارش ناحیه مقعد همراه باشند.
درمان درد مقعد:
نشستن روزانه دو یا سه بار در یک تشت آب گرم درد مقعد را کم شدن می دهد
خوشبختانه راه های ساده ای برای تسکین سریع درد مقعد وجود دارد.
· حمام نشستن. نشستن روزانهٔ دو یا سه بار در یک تشت آب گرم ۴۰ تا ۴۵ درجهٔ سانتی گراد به زمان ۱۵ دقیقه شاید درد مقعد را تسکین دهد. (آب می بایست خیلی گرم باشد، ولی نه آنقدر داغ که دست را بسوزاند.) پوشاندن نشیمنگاه با حولهٔ خیسانده در آب گرم نیز راه مؤثر دیگری است.
· بی حس کردن: گذاشتن داروهای شامل بنزوکائین یا ایبوکائین بر روی نقاط حساس شده قادر هست درد مقعد را تا حدی آهسته نماید.
· آب را فراموش نکنید: خوردن ۶ تا ۸ لیوان آب در روز برای پیشگیری از یبوست و درد مقعد ضروری است. اگر به اندازهٔ کافی به بدن نرسانید، مدفوع مثل سنگ سخت می گردد. دفع مدفوع سخت شده مشکل تر است و زور زیاد شدن برای دفع آن امکان ایجاد شقاق یا بواسیر را زیادتر می نماید.
خوردن ۶ تا ۸ لیوان آب در روز برای پیشگیری از یبوست و درد مقعد ضروری است
· غذاهای فیبردار بخورید: پزشکان افزودن میوه های تازه، سبزیجات، نان گندم سبوس نگرفته، و غلات را به رژیم غذائی توصیه می کنند. مواد فیبردار حجم و نرمی مدفوع را زیاد نموده و فشار بر روی رگ های خونی را به موقع دفع کم شدن می دهد.
· مسهل بخورید: اگر در دفع با نظم مدفوع مشکل دارید، پزشکان استفاده از مسهل را برای نرم کردن مدفوع و دفع آسان تر آن توصیه می کنند. اجابت مزاج راحت امکان پدید آمدن علائم درد مقعد را کم شدن می دهد.
· ورزش کگل: تمرین کگل معمولاً برای کنترل انواع ویژه بی اختیاری دفع انجام می گردد، ولی قادر هست به قوی کردن ماهیچه های مقعد و پیشگیری از بواسیر دردناک کمک نماید. ورزش کگل بر روی ماهیچه های قلابی شکلی تأثیر می نماید که از استخوان شرمگاه در جلو تا استخوان دنبالچه در پشت کشیده می شوند.
منقبض کردن این ماهیچه ها نه تنها جریان ادرار را بند می آورد، بلکه ماهیچه های راست روده را نیز در حالت طبیعی نگاه می دارد. گرچه انجام تمرین کگل بسته به شرایط متفاوت است، ولی روش معمول آن شامل ۲۰ بار منقبض کردن این ماهیچه ها به زمان ۱۰ ثانیه و روزی چهار بار است. از پزشک خود در خصوصٔ سودمند بودن این روش سئوال نمایید.
اگر دچار درد مقعد شدید، می بایست از ورزش هائی که بر روی ماهیچه ها فشار می آورد خودداری نمایید
· شنا نمایید: ورزش راه مهمی برای با نظم کردن دفع مدفوع است. اگر دچار درد مقعد شدید، می بایست از ورزش هائی مثل وزنه برداری که بر روی ماهیچه ها فشار زیاد می آورد خودداری نمایید. شنا ورزش خیلی خوبی است، چون فشاری وارد نمی نماید. تنیس و بدمینتوت نیز سودمند هستند. ولی از انجام کارهای در حال چمباتمه زدن و هر چیز که فشار بر روی ناحیهٔ مقعد را افزایش می دهد می بایست خودداری نمود.
آخرین دیدگاه‌ها