بزوآر یک توده جامد است که در دستگاه گوارش تشکیل می‌شود
راهنمای کامل بزوآر معده: از تشخیص تا درمان
بزوآر یک توده جامد است که در دستگاه گوارش تشکیل می‌شود و عملکرد طبیعی آن را مختل می‌نماید. این توده‌ها معمولاً از مواد هضم‌نشده یا غیرقابل هضم مثل مو، الیاف یا داروها تشکیل شده‌اند. عوامل خاصی مثل جراحی‌های قبلی معده، عادات غذایی نامناسب یا بیماری‌های زمینه‌ای می‌توانند سبب تشکیل بزوآر شوند. به طور کلی، بزوآر یک یافته گوارشی (GI) نادر است.
اگرچه بزوآرها معمولاً بدون نشانه هستند، بعضی اشخاص شاید علائمی را تجربه کنند. بر این اساس، تشخیص به موقع و درمان مناسب برای پیشگیری از عوارض جدی مثل انسداد روده یا سوراخ شدن ضروری است. این نوشته به بررسی بزوآرها و علل، علائم و درمان آن‌ها می‌پردازد.
بزوآر معده یک اختلال نادر گوارشی است
انواع بزوآر
به طور کلی، اصطلاح “بزوآر” به توده‌های جامد در دستگاه گوارش اشاره دارد. توده‌های بزوآر می‌توانند در ترکیب متفاوت باشند، اما معمولاً شامل مواد هضم‌نشده یا غیرقابل هضم هستند. انواع مختلفی از بزوآرها وجود دارد، از جمله:
• تریشوبزوآر (مو)
• فیوبزوآر (ماده گیاهی)
• فارماکوبزوآر (داروها)
• لاکتوبزوآر (گلوله‌های شیر)
بزوآرها می‌توانند در مکان‌های مختلف دستگاه گوارش مثل معده، روده کوچک یا روده بزرگ رخ دهند. اگر بزوآر در روده بزرگ باشد، به عنوان یک فکالیت شناخته می‌شود. از سوی دیگر، بزوآر در تراشه به عنوان تراکئوبزوآر شناخته می‌شود.
چه چیزی سبب بزوآرها می‌شود؟
یک بزوآر زمانی تشکیل می‌شود که بعضی مواد در دستگاه گوارش تجمع نموده و به هم می‌چسبند و یک توده جامد ایجاد می‌کنند.
فرآیند دقیق تشکیل بزوآر می‌تواند بسته به نوع بزوآر متفاوت باشد. به عنوان مثال، تریزوبزوآرها زمانی تشکیل می‌شوند که موهای بلعیده شده در هم تنیده شده و یک توده را تشکیل می‌دهند. در مقابل، فارماکوبزوآرها می‌توانند در نتیجه بلعیدن داروها یا موادی با خواص چسبنده یا فرمول‌های آزادسازی طولانی‌زمان که به هم می‌چسبند، ایجاد شوند.
گاستروپارزی می‌تواند سبب تشکیل بزوآرها شود. در افرادی که دچار گاستروپارزی هستند، غذا تمایل دارد که به آرامی از معده عبور نماید، که می‌تواند منجر به یک بولوس یا توده مواد هضم‌نشده شود.
بزوآر معده زیادتر در بزرگسالان مشاهده می‌شود
عوامل خطر
عوامل خطر برای ابتلا به بزوآرها عبارتند از:
• اختلالات روانی مثل تریشوتیلومانیا (کندن مو) و تریشوتیلوفاژی (خوردن مو)
• ناهنجاری‌های آناتومیک دستگاه گوارش
• جراحی معده
• مشکلات جویدن
• بلعیدن عوامل تشکیل‌دهنده حجم یا داروهای آزادسازی طولانی‌زمان
• کم‌آبی
• رژیم غذایی گیاهخواری
• پیکا یا خوردن مواد غیرغذایی
علاوه بر گاستروپارزی، سایر بیماری‌های پزشکی شایع مرتبط با بزوآرهای معده عبارتند از:
• دیابت ملیتوس
• آمیلوئیدوز گوارشی
• هیپوتیروئیدیسم
• اسکلرودرمی، یک بیماری که سبب تولید غیرطبیعی کلاژن می‌شود.
علائم بزوآر
علائم بزوآر می‌تواند بسته به مکان، اندازه و ترکیب توده متفاوت باشد. علائم شایع عبارتند از:
• حالت تهوع و استفراغ
• درد شکمی
• کم شدن اشتها
• سوءتغذیه
• کم شدن وزن
عوارض بزوآر
به ندرت بزوآرها منجر به عوارض شدید می‌شوند. عوارضی که شاید رخ دهد عبارتند از:
• انسداد روده: با رشد بزوآر، می‌تواند عبور طبیعی غذا، مایعات و شیره‌های گوارشی از دستگاه گوارش را مسدود نماید. این انسداد می‌تواند سبب علائم زیر شود: درد شدید شکمی، نفخ و یبوست، عدم توانایی در دفع مدفوع یا گاز.
• سوراخ شدن گوارشی: یک بزوآر بزرگ یا سفت می‌تواند دیواره‌های دستگاه گوارش را فرسوده یا سوراخ نماید و منجر به سوراخ شدن شود. این عارضه بالقوه خطرناک برای زندگی به نشت محتویات دستگاه گوارش به حفره شکمی اجازه می‌دهد.
• زخم‌های روده‌ای یا التهاب: بزوآرها می‌توانند سبب تحریک و التهاب پوشش روده شوند و منجر به زخم‌ها شوند.
• اینتوسسپسیون: این زمانی رخ می‌دهد که یک بخش از روده تلسکوپی شود یا به داخل بخش مجاور خود بلغزد و منجر به انسداد شود.
توده‌های بزوآر می‌توانند در ترکیب متفاوت باشند
روش‌های تشخیص بزوآر
تشخیص بزوآر معمولاً شامل ترکیبی از روش‌های زیر است:
• سابقه پزشکی و معاینه فیزیکی: پزشک اطلاعاتی در مورد علائم فرد، بیماری‌های زمینه‌ای و عوامل خطر احتمالی جمع‌آوری می‌نماید. معاینه فیزیکی به ارزیابی شکم برای هرگونه نشانه‌ای از حساسیت، تورم یا توده‌های قابل لمس کمک می‌نماید.
• مطالعات تصویربرداری: این مطالعات به تجسم و تأیید وجود بزوآر کمک می‌کنند. بعضی از تکنیک‌ها شامل اشعه ایکس، سونوگرافی و توموگرافی کامپیوتری (CT scan) هستند.
• آندوسکوپی: این شامل استفاده از یک لوله انعطاف‌پذیر با دوربین (آندوسکوپ) برای بررسی دستگاه گوارش است. در طول یک روش آندوسکوپی، پزشک می‌تواند مستقیماً بزوآر را مشاهده نماید، ویژگی‌های آن را ارزیابی نماید و احتمالاً آن را بردارد.
روش‌های درمان بزوآر
گزینه‌های درمان بزوآر شامل موارد زیر است:
• مداخله آندوسکوپی: پزشک می‌تواند از آندوسکوپی همراه با تجهیزات تخصصی برای تجزیه یا برداشتن بزوآر استفاده نماید. تکنیک دیگر شامل تجزیه بزوآر به اندازه کافی کوچک برای عبور طبیعی از دستگاه گوارش است.
• داروها: داروهایی مثل آماده‌سازی آنزیم یا عوامل حل‌کننده شاید به تجزیه اجزای ویژه بزوآر کمک کنند.
• جراحی: مداخله جراحی شاید در مواردی که روش‌های درمانی دیگر ناموفق باشند یا اگر فرد دچار عوارضی مثل انسداد روده یا سوراخ شدن شود، سودمند باشد.
مدیریت عوامل خطر زمینه‌ای
مهم است که عوامل خطر زمینه‌ای مرتبط با تشکیل بزوآر را برطرف و مدیریت نمایید تا از عود پیشگیری شود. این شاید شامل موارد زیر باشد:
• تغییرات سبک زندگی
• تغییرات رژیم غذایی
• حمایت روانشناختی
• درمان هرگونه بیماری زمینه‌ای
بزوآر زمانی تشکیل می‌شود که بعضی مواد در دستگاه گوارش تجمع نموده
سوالات متداول در خصوص بزوآر
1. آیا بزوآر معده قابل سرایت است؟
خیر، بزوآر معده یک بیماری قابل سرایت نیست و از فردی به فرد دیگر منتقل نمی‌شود.
2. آیا رژیم غذایی خاصی برای پیشگیری از تشکیل بزوآر وجود دارد؟
داشتن یک رژیم غذایی متعادل و اجتناب از بلعیدن اشیاء خارجی می‌تواند به کم شدن خطر تشکیل بزوآر کمک نماید. اما هنوز رژیم غذایی خاصی برای پیشگیری قطعی از آن معرفی نشده است.
3. آیا بزوآر معده در کودکان شایع‌تر است؟
بزوآر معده زیادتر در بزرگسالان مشاهده می‌شود، اما در کودکان نیز می‌تواند رخ دهد، به خصوص در کودکانی که عادت به خوردن مو یا اشیاء غیرقابل هضم دارند.
4. آیا بزوآر معده همیشه نیاز به جراحی دارد؟
نه، درمان بزوآر بسته به اندازه، محل و نوع آن متفاوت است. در بعضی موارد، می‌توان با استفاده از آندوسکوپی یا داروهای ویژه بزوآر را درمان نمود.
5. آیا پس از درمان بزوآر، احتمال عود وجود دارد؟
بله، احتمال عود بزوآر وجود دارد، به خصوص اگر دلیل اصلی تشکیل بزوآر برطرف نشود.
خلاصه
بزوآر تشکیل توده‌های جامد شامل مو، داروها یا الیاف گیاهی در دستگاه گوارش است.
عوامل خطر برای بزوآر عبارتند از اختلالات روانی، جراحی‌های قبلی معده، عادات غذایی نامناسب یا بیماری‌های زمینه‌ای. در حالی که اکثر اشخاص علائمی را تجربه نخواهند نمود، بعضی وقت ها بزوآر می‌تواند سبب درد شکمی و کم شدن وزن، همراه با سایر مشکلات شود.
درمان شاید شامل مداخلات آندوسکوپی، داروهایی برای حل کردن یا تجزیه بزوآر یا برداشتن جراحی باشد. تشخیص سریع و مدیریت مناسب برای پیشگیری از عود یا عوارضی مثل انسداد روده، سوراخ شدن گوارشی یا کمبودهای تغذیه‌ای ضروری است.
آخرین دیدگاه‌ها